Manmohan Singh Funeral: ભારતના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહનું 26 ડિસેમ્બરની મોડી રાત્રે અવસાન થયું. આજે એટલે કે 28મી ડિસેમ્બરે પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર દિલ્હીના નિગમબોધ ઘાટ ખાતે સવારે 11.45 કલાકે કરવામાં આવ્યા. દેશના પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહને રાજ્ય સન્માન સાથે અંતિમ વિદાય આપવામાં આવી.
મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર શીખ ધર્મના રિવાજો અને પરંપરાઓ અનુસાર કરવામાં આવ્યા. ભારતમાં વિવિધ ધર્મોમાં અંતિમ સંસ્કારને લગતા અલગ અલગ રિવાજો છે. આવો તમને જણાવીએ કે શીખ ધર્મના રિવાજો અને ધાર્મિક વિધિઓ હિંદુ ધર્મના અંતિમ સંસ્કારના રિવાજોથી કેટલા અલગ છે.
શીખ ધર્મમાં આ રીતે અંતિમ સંસ્કાર થાય છેશીખ ધર્મમાં, અંતિમ સંસ્કાર કંઈક અંશે હિંદુ ધર્મ જેવા જ છે. હિન્દુ ધર્મમાં જે રીતે મૃતદેહોને અગ્નિદાહ આપવામાં આવે છે. એ જ રીતે શીખ ધર્મમાં પણ મૃતદેહને અગ્નિદાહ આપવામાં આવે છે. જો કે, હિંદુ ધર્મમાં મહિલાઓને સ્મશાનગૃહમાં જવાની પરવાનગી નથી. પરંતુ શીખ ધર્મમાં મહિલાઓ પણ અંતિમ સંસ્કારમાં ભાગ લઈ શકે છે. જ્યારે કોઈ શીખ ધર્મમાં મૃત્યુ પામે છે. તેથી તેને સ્મશાનમાં લઈ જતા પહેલા તેના મૃતદેહને સ્નાન કરાવવામાં આવે છે.
આ પછી, શીખ ધર્મની પાંચ સૌથી મહત્વપૂર્ણ વસ્તુઓ, જેમાં કાંસકો, ખંજર, કઢા, કૃપાલ અને વાળનો સમાવેશ થાય છે, તે તમામ નિશ્ચિત છે. આ પછી જે વ્યક્તિનું મૃત્યુ થયું હતું. તેમના પરિવારના નજીકના લોકો મૃતદેહની સાથે સ્મશાનભૂમિ સુધી વાહેગુરુનો જાપ કરતા હોય છે. પુત્ર અથવા તેની નજીકની કોઈ વ્યક્તિ પછી અંતિમ સંસ્કાર કરે છે.
ધાર્મિક વિધિઓ 10 દિવસ સુધી કરવામાં આવે છેમૃતદેહના અંતિમ સ્ંસ્કાર પછી, શીખ ધર્મમાં આગામી 10 દિવસ સુધી વિવિધ પ્રકારની વિધિઓ કરવામાં આવે છે. સ્મશાનમાંથી પાછા આવ્યા પછી, સૌ પ્રથમ સ્નાન કરે છે અને પછી સાંજે અરદાસમાં હાજરી આપે છે. ત્યારબાદ શીખ ધર્મના મુખ્ય ગ્રંથ ગુરુ ગ્રંથ સાહિબનું પઠન કરવામાં આવે છે. આ પાઠ આગામી 10 દિવસ સુધી ચાલુ રહે છે. જે લોકો ગુરુ ગ્રંથ સાહિબના પાઠમાં ભાગ લે છે. તે બધાને કડકા પ્રસાદ આપવામાં આવે છે. પ્રસાદ આપ્યા બાદ ફરી ભજન અને કીર્તન ચાલુ રહે છે. આ પછી, દરેક ફરીથી ભજન અને કીર્તન ગાય છે અને મૃતકની આત્માની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરે છે.
આ પણ વાંચો...