Vallabhacharya Jayanti 2024: શ્રી કૃષ્ણના મહાન ભક્તોમાં વલ્લભાચાર્યજીનું પણ વિશેષ સ્થાન છે. વલ્લભાચાર્યની જન્મજયંતિ વૈશાખ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી એટલે કે વરુથિની એકાદશીના રોજ ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે વલ્લભાચાર્ય જયંતિ 4 મે 2024ના રોજ છે.
મહાપ્રભુ વલ્લભાચાર્ય કોણ છે?
શ્રી વલ્લભનો જન્મ 1479માં વારાણસીમાં રહેતા એક સામાન્ય તેલુગુ પરિવારમાં થયો હતો. તેમની માતાએ છત્તીસગઢના ચંપારણમાં જન્મ આપ્યો હતો અને તે સમયે હિન્દુ-મુસ્લિમ સંઘર્ષ ચરમસીમાએ હતો. વલ્લભાચાર્યજીએ બાળપણથી જ વેદ અને ઉપનિષદનું જ્ઞાન મેળવ્યું હતું.
તેઓ રૂદ્ર સંપ્રદાયના લોકપ્રિય આચાર્ય છે, જે ચાર પરંપરાગત વૈષ્ણવ સંપ્રદાયોમાંથી એક છે અને વિષ્ણુસ્વામી સાથે સંબંધિત છે. વલ્લભાચાર્યજીને પુષ્ટિ પરંપરાના સ્થાપક માનવામાં આવે છે. વલ્લભાચાર્યને ભક્તિ ચળવળનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે.
વલ્લભાચાર્ય જયંતિ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
વલ્લભાચાર્યજી શ્રી કૃષ્ણના પ્રખર અનુયાયી હતા. તેમણે ભક્તિ ચળવળ માટે ભારતમાં ઘણા સ્થળોએ પ્રવાસ કર્યો. તે શ્રીનાથજીની ભક્તિમાં તલ્લીન રહે છે તે માનતા હતા કે ભગવાનની સાચી ભક્તિ દ્વારા જ મુક્તિનો માર્ગ પ્રાપ્ત થાય છે. પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર, વૈશાખ કૃષ્ણ એકાદશીના શુભ દિવસે ભગવાન શ્રીનાથજી વલ્લભાચાર્યજી સમક્ષ પ્રગટ થયા હતા. એટલા માટે આ દિવસ ખૂબ જ ખાસ માનવામાં આવે છે.
વલ્લભાચાર્યજીનો શ્રીનાથજી સાથેનો સંબંધ
દંતકથા અનુસાર, જ્યારે વલ્લભાચાર્ય ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારત તરફ આગળ વધી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમણે ગોવર્ધન પર્વત નજીક એક અસામાન્ય ઘટના જોઈ. તેણે જોયું કે પહાડ પર એક ચોક્કસ જગ્યાએ એક ગાય દરરોજ દૂધ આપતી હતી. એક દિવસ વલ્લભાચાર્યએ તે જગ્યા ખોદવાનું વિચાર્યું, ત્યાં ખોદતા તેમને શ્રી કૃષ્ણની મૂર્તિ મળી.
એવું કહેવાય છે કે શ્રી કૃષ્ણ અહીં વલ્લભાચાર્યજીને શ્રીનાથજીના રૂપમાં પ્રગટ થયા હતા. તેના સમર્પણ માટે તેમને આલિંગન આપ્યું હતું. તે દિવસથી પુષ્ટિ સંપ્રદાયના લોકો ભગવાન કૃષ્ણની 'બાલ' અથવા યુવાન મૂર્તિની પૂજા કરે છે.
સૂરદાસજી માટે કૃષ્ણ તેમના ગુરુ સમાન હતા.
વલ્લભાચાર્યજીને કૃષ્ણ ભક્ત સૂરદાસજીના ગુરુ માનવામાં આવે છે. સુરદાસજીએ એક વાર કહ્યું હતું કે તેમને શ્રી કૃષ્ણ અને વલ્લભાચાર્યજીમાં કોઈ ફરક દેખાતો નથી, 'મારા માટે બંને એક જ છે જ્યારે પણ હું શ્રી કૃષ્ણ પર લખતો ત્યારે મારા મગજમાં વલ્લભાચાર્યજીની છબી આવતી.'..