LokSabha Election 2024: લોકસભા ચૂંટણી 2024ના બીજા તબક્કાનું મતદાન ચાલી રહ્યું છે. 13 રાજ્યોમાં 80થી વધુ બેઠકો પર મતદાન થઇ રહ્યું છે. આ તબક્કામાં 15.88 કરોડ મતદારોનો સમાવેશ થાય છે, જેમાંથી 8.08 કરોડ પુરુષ અને 7.8 કરોડ મહિલા મતદારો છે. કુલ 7 તબક્કામાં ચૂંટણી મતદાન પ્રક્રિયા પૂર્ણ થશે. તમામ બેઠકો પર મતોની ગણતરી 4 જૂને થશે.
મતગણતરી દરમિયાન એક બેઠક પર બે ઉમેદવારોને સમાન મત મળ્યા હોય તેવું ઘણી વખત બન્યું છે. આવી સ્થિતિમાં વિજેતા કેવી રીતે નક્કી થાય છે? આ કેસોમાં લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ હેઠળ લોટરી દ્વારા નિર્ણય લેવામાં આવે છે. ચાલો સમજીએ કે ચૂંટણીમાં આ લોટરી કેવી રીતે કામ કરે છે.
મતવિસ્તારમાં ચૂંટણીઓ કરાવવા માટે રિટર્નિંગ ઓફિસર (RO) જવાબદાર છે. મત ગણતરી પણ તેમની જવાબદારી છે. લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 64 મુજબ, દરેક ચૂંટણીમાં જ્યાં મતદાન થાય છે, ત્યાં મત ગણતરી રિટર્નિંગ ઓફિસરની દેખરેખ અને નિર્દેશન હેઠળ કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત આ વિભાગ દરેક ચૂંટણી લડી રહેલા ઉમેદવાર, તેના ચૂંટણી એજન્ટ અને તેના કાઉન્ટિંગ એજન્ટને મત ગણતરી દરમિયાન હાજર રહેવાનો અધિકાર પણ આપે છે.
ચૂંટણીમાં બે લોકોને સમાન મત મળે તો શું થશે?
જ્યારે મતગણતરી પૂર્ણ થયા પછી બંન્ને ઉમેદવારોને સમાન મત મળે ત્યારે લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 65 હેઠળ અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવે છે. આ મુજબ આ કેસોમાં રિટર્નિંગ ઓફિસર ઉમેદવારો વચ્ચે લૉટરી દ્વારા ઉમેદવારો વચ્ચે નિર્ણય લે છે.
લોટરી સિસ્ટમમાં સમાન સંખ્યામાં મત મેળવનાર ઉમેદવારોના નામવાળી સ્લિપ્સ એક બોક્સમાં રાખવામાં આવે છે. પછી બોક્સને હલાવીને રિટર્નિંગ ઓફિસર તેમાંથી એક કાપલી કાઢે છે. જે ઉમેદવારના નામની સ્લિપ નીકળે છે તે નામને એક વધારાનો મત ગણવામાં આવે છે. આ રીતે લોટરી દ્વારા એક મત વધે તો બે ઉમેદવારોમાંથી એકને વિજેતા જાહેર કરવામાં આવે છે.
શું ક્યારેય લોટરીની જરૂર પડી છે ?
ભારતીય ચૂંટણીઓમાં ઘણી વખત લોટરી દ્વારા વિજેતા નક્કી કરવામાં આવે છે. કાયદામાં એ સ્પષ્ટતા નથી કે કેવી રીતે લોટરી કરવામા આવશે. સમાન સંખ્યામાં મતોના કિસ્સામાં રિટર્નિંગ ઓફિસર બોક્સમાં કાપલી મૂકીને અથવા સિક્કો ઉછાળીને નિર્ણય લઈ શકે છે. વર્ષ 2018માં સિક્કિમની પંચાયત ચૂંટણીમાં 6 સીટો પર સિક્કો ઉછાળીને વિજેતાની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. આ તમામ મુદ્દે ઉમેદવારો વચ્ચે ટાઈ હતી.
ફેબ્રુઆરી 2017માં પણ BMC ચૂંટણીમાં આવો જ એક કિસ્સો સામે આવ્યો હતો. ત્યારે ભાજપના ઉમેદવાર અતુલ શાહ અને શિવસેનાના સુરેન્દ્ર વચ્ચે આકરો મુકાબલો હતો. બંને ઉમેદવારોને સમાન મતો મળ્યા હતા. મતોની ગણતરી થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે વધુ બે વખત મતોની ગણતરી કરવામાં આવી હતી. જોકે, પરિણામ હજુ પણ ટાઈ રહ્યું હતું. આ પછી લોટરી દ્વારા અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો અને અતુલ શાહને વિજેતા જાહેર કરવામાં આવ્યા.
Education Loan Information:
Calculate Education Loan EMI