impact of online learning: કોવિડ-19 મહામારી દરમિયાન શાળાઓ બંધ થતાં ઓનલાઈન શિક્ષણનો વ્યાપક ઉપયોગ થયો, પરંતુ તેના પરિણામો હવે ચિંતાજનક સાબિત થઈ રહ્યા છે. એક નવા સંશોધન મુજબ, ઓનલાઈન અભ્યાસના કારણે બાળકોની વિચારવાની, લખવાની અને સમજવાની ક્ષમતા પર નકારાત્મક અસર પડી છે. ગૌતમ બુદ્ધ યુનિવર્સિટીના સંશોધકો દ્વારા કરવામાં આવેલા આ અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે વિદ્યાર્થીઓની યાદશક્તિ, વિશ્લેષણાત્મક શક્તિ અને વાંચન-લેખનની શૈલીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.
ગૌતમ બુદ્ધ યુનિવર્સિટીના શિક્ષણ વિભાગના પ્રોફેસરોએ કરેલા એક સંશોધનમાં સાબિત થયું છે કે ઓનલાઈન અભ્યાસના કારણે બાળકોની બૌદ્ધિક ક્ષમતા ધીમી પડી છે. ધોરણ 8 અને 12 ના વિદ્યાર્થીઓ પર કરાયેલા આ અભ્યાસમાં જણાયું કે બાળકો લાંબા સમય સુધી વાંચન કે લેખન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકતા નથી. જે બાળકો પહેલા 300-400 શબ્દો સરળતાથી લખી શકતા હતા, તેઓ હવે 100-150 શબ્દોમાં જ થાકી જાય છે. આ ઉપરાંત, તેમનો આત્મવિશ્વાસ પણ ઘટ્યો છે અને તેઓ ઓછા વાચાળ બન્યા છે.
સંશોધનના મુખ્ય તારણો
- વિશ્લેષણાત્મક ક્ષમતામાં ઘટાડો: ઓનલાઈન શિક્ષણમાં બાળકોને માત્ર સ્ક્રીન પર જોઈને અને સાંભળીને જ અભ્યાસ કરવો પડતો હતો, જેના કારણે તેમની સ્વતંત્ર રીતે વિચારવાની અને વિશ્લેષણ કરવાની ક્ષમતા નબળી પડી છે.
- લેખન શક્તિમાં ઘટાડો: સંશોધન મુજબ, બાળકોની લેખન શૈલી અને શબ્દભંડોળ પર અસર થઈ છે. જે વિદ્યાર્થીઓ પહેલા સરળતાથી મોટા નિબંધો લખી શકતા હતા, તેઓ હવે ટૂંકા જવાબો લખવામાં પણ મુશ્કેલી અનુભવે છે.
- ધ્યાન અને યાદશક્તિ પર અસર: ઘણા વિદ્યાર્થીઓએ જણાવ્યું કે ઓનલાઈન વર્ગો દરમિયાન તેમનું ધ્યાન મોબાઈલ અને સોશિયલ મીડિયા તરફ ભટકી જતું હતું. આ આદત ઓફલાઈન વર્ગોમાં પણ ચાલુ રહી, જેના કારણે તેમને લાંબા સમય સુધી ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું મુશ્કેલ બન્યું છે. એક વિદ્યાર્થીનીએ કહ્યું કે તેને હવે વાંચવામાં આળસ લાગે છે અને શબ્દો યાદ રાખવામાં પણ તકલીફ પડે છે.
- આત્મવિશ્વાસનો અભાવ: ડૉ. ભારતી સિંહે જણાવ્યું કે ઓનલાઈન શિક્ષણના કારણે બાળકોનો આત્મવિશ્વાસ ઘટ્યો છે. તેઓ હવે વર્ગમાં પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરતા અચકાય છે અને પરીક્ષામાં ઓછા ગુણ આવવાનો ડર અનુભવે છે. આના કારણે તેઓ વધુ શરમાળ બન્યા છે.
ઉકેલ અને ભવિષ્યનો માર્ગ
આ સંશોધનના પરિણામો બાદ ડૉ. આનંદ સિંહે સૂચન કર્યું છે કે બાળકોની બૌદ્ધિક ક્ષમતાને સુધારવા માટે હવે ઑફલાઇન શિક્ષણની સાથે લેખન અને વાંચનની પ્રેક્ટિસ વધારવી પડશે. તેમણે કહ્યું કે યુનિવર્સિટીમાં વિદ્યાર્થીઓને દરરોજ 30 થી 40 મિનિટ હસ્તલેખન અને વિચારશીલ કાર્યો માટે ફાળવવામાં આવે છે. આનાથી તેમની સર્જનાત્મકતા અને વિચારવાની શક્તિમાં સુધારો થશે. આ સમસ્યાનું નિવારણ લાવવા માટે શાળાઓ અને માતા-પિતા બંનેએ સાથે મળીને પ્રયાસ કરવા પડશે.
Education Loan Information:
Calculate Education Loan EMI