Qualities of Pittapappa: ઘઉંના ખેતરોમાં ઉગતો આ એક નાનો છોડ, જેને મોટાભાગના લોકો માત્ર ઘાસ ગણીને અવગણના કરે છે, તે વાસ્તવમાં પિત્તપાપડા નામની દવા છે. આ છોડ કુદરતની દુર્લભ ભેટ તો છે જ, પરંતુ આયુર્વેદમાં તેને એક એવી જડીબુટ્ટી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જે અનેક રોગોથી રાહત આપે છે.
પિત્તપાપડામાં એવા ગુણ હોય છે જે શરીરની અંદર પરિવર્તન લાવે છે.
તેની નાની ઉંચાઈ અને નાના ફૂલો હોવા છતાં, પિત્તપાપડામાં એવા ગુણો છે જે શરીરની અંદરના ઘણા વિકારોને સુધારવામાં સક્ષમ બનાવે છે. દાઝવાથી લઈને તાવ સુધી, ઘાથી લઈને શ્વાસની દુર્ગંધ સુધી, આ કુદરતી દવા આપણને દરેક પગલે આરોગ્યની સંપત્તિ પ્રદાન કરે છે. પિત્તપાપદની આ વાર્તા માત્ર આપણા શરીર માટે જ નહીં પરંતુ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ કોઈ ખજાનાથી કમ નથી, જે કુદરતે આપણને ખૂબ જ સુંદર રીતે આપી છે. આ છોડ રાજસ્થાન, દિલ્હી, ઉત્તર પ્રદેશ, પંજાબ અને બિહારમાં જોવા મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તે એક ચમત્કારિક ઔષધીય વનસ્પતિ છે, જેનો ઉપયોગ આયુર્વેદમાં વિવિધ રોગોની સારવાર માટે થાય છે.
દાઝી ગયેલા સ્કિન પર ઝડપથી રૂઝ લાવે છે
આયુર્વેદ અનુસાર, પિત્તપાપડાના પાનમાં પિત્ત, વાત અને કફ દોષોને સંતુલિત કરવાની ક્ષમતા હોય છે. આ ઘાસ તીખું, કડવું, શીતળતાના ગુણોથી ભરેલું છે. તેના અસરકારક ગુણધર્મો ચરક સંહિતા અને સુશ્રુત સંહિતા જેવા પ્રાચીન આયુર્વેદિક ગ્રંથોમાં પણ વિગતવાર વર્ણવવામાં આવ્યા છે. આયુર્વેદ અનુસાર, પિત્તપાપડાનો ઉપયોગ પિત્ત તાવ (પિત્તને કારણે થતો તાવ), ખંજવાળ, પેટના કૃમિ, શ્વાસની દુર્ગંધ, આંખના રોગો અને અન્ય ઘણા વિકારોની સારવારમાં થાય છે. આ સિવાય તે શરીરમાં દાઝેલા અને ઘાને પણ ઝડપથી રૂઝાય છે.
પિત્તપાપડાની સૌથી મોટી ગુણવત્તા એ છે કે તે કુદરતી બળતરા વિરોધી અને જીવાણુનાશક છોડ છે. તે ઘાના ઝડપી ઉપચારમાં મદદ કરે છે, બળતરાને શાંત કરે છે અને ચેપને અટકાવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિના શરીર કે ત્વચામાં બળતરા થતી હોય તો પિત્તપાપડાના પાનનો રસ લગાવવાથી બળતરાથી તરત જ રાહત મળે છે. આ સિવાય આ છોડના રસનું સેવન કરવાથી શરીરની આંતરિક બળતરા પણ શાંત થાય છે.
પિત્તપાપડાનો બીજો મહત્વનો ઉપયોગ તાવની સારવારમાં છે. તે પિત્ત અને વાતના અસંતુલનથી થતા તાવને શાંત કરવામાં મદદ કરે છે. આ માટે પિત્તપાપડાનો ઉકાળો બનાવીને તેમાં સૂકા આદુનો પાવડર નાખીને તેનું સેવન કરવામાં આવે છે, જે તાવને ઓછો કરવામાં મદદરૂપ થાય છે. આ સિવાય તેના ઉકાળાના સેવનથી શરદી અને કબજિયાત જેવી સમસ્યાઓથી પણ રાહત મળે છે. તે પાચનને પણ સુધારે છે અને ગેસ્ટ્રિક સમસ્યાઓથી રાહત આપે છે.
વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણથી પણ અભ્યાસ કર્યો
આ છોડનો વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણથી પણ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે, અને તેના ગુણધર્મોની પુષ્ટિ કરવામાં આવી છે. પિત્તપાપડાની આ અદભૂત ઔષધીય ક્ષમતાને જોઈને એમ કહેવું ખોટું નહીં હોય કે તે માત્ર એક ઔષધી જ નહીં પણ એક પ્રાકૃતિક ખજાનો પણ છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે અત્યંત ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.