Food Safety Myths : જમીન  ફર્સ  પર પડેલી વસ્તુને ઉપાડીને ખાવી એ ઘણા લોકોની આદત હોય છે. એક યા બીજા સમયે, આપણે બધાએ કોઈને કોઈ ખાદ્યપદાર્થ ફ્લોર પરથી  ઉપાડીને ખાધો હશે. ઘણા લોકો દાવો કરે છે કે જો તમે 5 સેકન્ડમાં જમીનમાંથી ખોરાક ઉપાડો છો, તો બેક્ટેરિયા તેમાં પ્રવેશી શકતા નથી. પરંતુ શું એ સાચું છે કે, 5 સેકન્ડ પહેલા ઉપાડવામાં આવે તો જંતુઓનો હુમલો થતો નથી, જમીન પર પડેલો ખોરાક કેટલો સુરક્ષિત છે? ચાલો જાણીએ આ બધા સવાલોના જવાબ.

 5 સેકન્ડનો નિયમ શું છે?

'5 સેકન્ડ રૂલ' ખૂબ જ પોપ્યુલર છે. આ મુજબ, જો કોઈ ખાદ્યપદાર્થ ફ્લોર પર પડે છે અને 5 સેકન્ડમાં ઉપાડી લેવામાં આવે છે, તો તે સુરક્ષિત રહે છે, તેના પર બેક્ટેરિયા વધતા નથી અને તેને ખાઈ શકાય છે. જોકે, વિજ્ઞાન આ દાવાને સ્વીકારતું નથી.

વૈજ્ઞાનિકો શું કહે છે

ઘણા સંશોધનોએ બતાવ્યું છે કે, તરત જ કોઈ વસ્તુ ફ્લોર પર પડે છે, બેક્ટેરિયા તરત જ તેના પર ચોંટી જાય છે. 2016માં રુટજર્સ યુનિવર્સિટી દ્વારા કરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, બેક્ટેરિયા ખોરાકની સપાટી પર મિલીસેકન્ડમાં ટ્રાન્સફર થઈ શકે છે, એટલે કે 1 સેકન્ડથી પણ ઓછા સમયમાં. અમેરિકન કાઉન્સિલ ઓન સાયન્સ એન્ડ હેલ્થ દ્વારા કરવામાં આવેલા સંશોધનમાં જણાવાયું છે કે, ખાદ્ય પદાર્થો જમીન અથવા સપાટી પર પડ્યા પછી તરત જ બેક્ટેરિયા અને અન્ય હાનિકારક જીવાણુઓ અને બેક્ટેરિયાના સંપર્કમાં આવી શકે છે.

એએસએમ જર્નલ્સમાં પ્રકાશિત એપ્લાઇડ અને એન્વાયર્નમેન્ટલ માઇક્રોબાયોલોજી વિભાગના આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, જેટલી વધુ દૂષિત વસ્તુ સપાટી પર પડે છે તેટલી જ તેના ચેપ લાગવાની શક્યતાઓ વધી જાય છે.

ભોંય પર પડેલો ખોરાક કેટલો સુરક્ષિત છે?

ભલે તમને ફર્શ  સ્વચ્છ દેખાય પણ સૂક્ષ્મ બેક્ટેરિયા અને ગંદકી ત્યાં હાજર હોઈ શકે છે. જો તેમાં પણ આપ ફર્શ પર શુઝ પહેરીને ફરો અથવા પાળતુ પ્રાણી રખડે તો બેક્ટેરિયા, વાયરસ અને ફૂગનું જોખમ વધી જાય છે.

ફ્લોર પર પડેલો કયો ખોરાક ગંદો છે?

બ્રેડ અને બિસ્કિટ જેવા સૂકા ખોરાકમાં બેક્ટેરિયા ઓછા હોય છે.

ફળો, ડેરી ઉત્પાદનો, ચટણીઓ જેવા ભીના અથવા ચીકણા ખોરાકથી ઝડપથી ચેપ લાગી શકે છે.

રાંધેલા અને કાચા ખોરાક બેક્ટેરિયાને આશ્રય આપી શકે છે, ખાસ કરીને જો તેઓ રૂમ ટેમ્પરેચર તાપમાને ન હોય.

શું કરવું જોઈએ

જો ખોરાક ફ્લોર પર પડે છે, તો તેને ખાવાનું ટાળો, ખાસ કરીને જો સપાટી સ્વચ્છ ન હોય.

જો જરૂરી હોય તો તેને ધોઈને સારી રીતે લૂછીને ખાઓ.

બાળકોને જમીન પર પડેલી વસ્તુઓ ખાવાથી રોકો.

ફ્લોરને નિયમિતપણે સાફ રાખો અને બેક્ટેરિયા ફેલાતા પરિબળોને નિયંત્રિત કરો.