'તમાકુ સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે અને તેનાથી કેન્સર રોગ થઈ શકે છે.' આ લાઈન તમને દરેક સિગારેટના ડબ્બા પર જોવા મળશે. પરંતુ આ છતાં પણ લોકોનું સિગારેટ પીવું ઓછું થતું નથી. અત્યાર સુધી તમે સાંભળ્યું હશે કે જે લોકો સિગારેટ પીવે છે, માત્ર તેમને જ કેન્સર થાય છે... પરંતુ શું ક્યારેય તમે એવું સાંભળ્યું છે કે સિગારેટ પીનારાઓની સાથે રહેનારને પણ કેન્સર થયું હોય. આવો જ એક કેસ ચર્ચામાં હતો હૈદરાબાદની નલિનીનો. જેમને તેમના પતિની સિગારેટની લતને કારણે કેન્સર થયું હતું. ચાલો તમને જણાવીએ કે સામેવાળાના સિગારેટ પીવાથી તમે મૃત્યુની કેટલા નજીક પહોંચી જાઓ છો.


હૈદરાબાદની નલિનીનો કેસ શું છે?


બીબીસીમાં છપાયેલા એક સમાચાર અનુસાર, હૈદરાબાદમાં નલિની સત્યનારાયણ નામની એક મહિલા રહે છે. વર્ષ 2010માં જ્યારે તેમને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓ થઈ અને તેમણે તેમનું ટેસ્ટ કરાવ્યું તો જાણવા મળ્યું કે તેમને કેન્સર છે. જોકે, તેમણે તેમના જીવનમાં ક્યારેય તમાકુનું સેવન કર્યું ન હતું. હવે પ્રશ્ન ઉઠે છે કે પછી તેમને કેન્સર થયું કેવી રીતે? બીબીસીને આપેલા તેમના ઇન્ટરવ્યૂમાં નલિની જણાવે છે કે તેમના લગ્નને 33 વર્ષથી વધુ થઈ ગયા છે.


તેમના પતિ એક ચેઇન સ્મોકર છે, આ કારણે તેઓ ના ઇચ્છવા છતાં પણ દરરોજ સિગારેટનો ધુમાડો તેમની અંદર ઇનહેલ કરે છે. આને સીધા શબ્દોમાં આમ સમજો કે જો તમે કોઈની સાથે છો જે તમારી આસપાસ રહીને સિગારેટ પીવે છે તો તેના દ્વારા છોડવામાં આવેલો ધુમાડો તમારા ફેફસાંમાં પણ જાય છે અને પછી તમે સિગારેટ પીધા વગર પણ તમાકુથી થતા કેન્સરનો શિકાર બની જાઓ છો.


પેસિવ સ્મોકિંગથી મૃત્યુ પામતા લોકો


વિશ્વ સ્વાસ્થ્ય સંગઠનના એક રિપોર્ટ મુજબ, દર વર્ષે તમાકુના સેવનથી લગભગ 80 લાખ લોકોનાં કેન્સરથી મૃત્યુ થાય છે. આમાં 12 લાખ એવા લોકો હોય છે જેમનું મૃત્યુ અપ્રત્યક્ષ રીતે તમાકુના સેવનથી થાય છે. એટલે કે આ લોકો માત્ર એટલા માટે તેમનો જીવ ગુમાવે છે, કારણ કે તેઓ સિગારેટ પીનારાઓની સાથે રહે છે.


જ્યારે ભારતની વાત કરીએ તો WHOના રિપોર્ટ મુજબ, અહીં દર વર્ષે તમાકુના સેવનથી મૃત્યુ પામનારાઓની સંખ્યા 13.5 લાખથી વધુ છે. એટલે હવે તમારે સમજવું પડશે કે તમે સિગારેટ ભલે ના પીતા હો, પરંતુ જો તમારી આસપાસ પણ કોઈ સિગારેટ પી રહ્યું છે તો તે તમને મૃત્યુની નજીક લઈ જઈ રહ્યું છે. તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે ભારતની કુલ વસ્તી જેમની ઉંમર 15 વર્ષથી વધુ છે, તેમાં 29 ટકા યુવાનો તમાકુનું સેવન કરે છે.


કઈ ઉંમરે યુવાન સિગારેટ પીવાનું શરૂ કરે છે


વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનના રિપોર્ટ અનુસાર, સિગારેટ પીવાની ઇચ્છા બાળકોમાં 10થી 13 વર્ષની વચ્ચે વધુ જોવા મળી છે. જ્યારે 13થી 16 વર્ષની વચ્ચે, બાળકોને તેની લત લાગવા લાગે છે. જો બાળકોને આ દરમિયાન સિગારેટ પીવાથી રોકી દેવામાં આવે તો થઈ શકે કે તેમની લત છૂટી જાય. પરંતુ, જો બાળકોને આ ઉંમરમાં સિગારેટની લત લાગી ગઈ તો પછી તેમની સિગારેટ ખૂબ મુશ્કેલીથી છૂટે છે.


સિગારેટ સૌથી વધુ કોનો જીવ લે છે


WHOના જ રિપોર્ટ મુજબ, સિગારેટ સૌથી વધુ જીવ પુરુષોનો લે છે. વિશ્વભરમાં લગભગ 70 લાખ પુરુષો દર વર્ષે તમાકુના સેવનથી થતી બીમારીઓને કારણે તેમનો જીવ ગુમાવી દે છે. જ્યારે, વિશ્વભરમાં લગભગ 12 લાખ એવી મહિલાઓ પણ છે જે તમાકુના સેવનથી તેમનો જીવ ગુમાવી રહી છે. બાળકોની વાત કરીએ તો પેસિવ સ્મોકિંગથી દર વર્ષે વિશ્વભરમાં લગભગ 6 લાખ બાળકો તેમનો જીવ ગુમાવી દે છે. આ એ બાળકો છે જેમણે ક્યારેય સિગારેટ નથી પીધી, પરંતુ તેમની આસપાસના લોકો સિગારેટ પીવે છે અને તેમના કારણે તેઓ તેમનો જીવ ગુમાવી રહ્યા છે.


એક દિવસમાં કેટલી સિગારેટ પીવે છે ભારત


statista.comએ જાન્યુઆરી 2023થી ડિસેમ્બર 2023 વચ્ચે એક સર્વે કર્યો. આ સર્વેમાં 18થી 45 વર્ષની વચ્ચેની ઉંમરના લોકોને પૂછવામાં આવ્યું કે તેઓ દિવસમાં કેટલી સિગારેટ પીવે છે. આમાં 34 ટકા ભારતીયોએ જણાવ્યું કે તેઓ ક્યારેક ક્યારેક જ સિગારેટ પીવે છે. જ્યારે, 37 ટકા ભારતીયોએ કહ્યું કે તેઓ દિવસમાં 1થી 5 સિગારેટ પીવે છે. જ્યારે, 17 ટકા ભારતીયો એવા હતા જેમણે કહ્યું કે તેઓ દિવસમાં 6થી 10 સિગારેટ પીવે છે. 7 ટકા ભારતીયોએ કહ્યું કે તેઓ 11થી 20 સિગારેટ એક દિવસમાં પી જાય છે. જ્યારે 2 ટકા ભારતીયો એવા હતા, જેમણે કહ્યું કે તેઓ દિવસમાં 21થી 30 સિગારેટ પીવે છે. જ્યારે, અન્ય 2 ટકા ભારતીયોએ જણાવ્યું કે તેઓ દિવસમાં 31થી વધુ સિગારેટ પીવે છે.


લોકો તમાકુથી દૂરી બનાવી રહ્યા છે


વિશ્વ સ્વાસ્થ્ય સંગઠન એટલે કે WHOના એક રિપોર્ટ અનુસાર, વિશ્વભરમાં લોકો હવે તમાકુથી થતા ખતરા પ્રત્યે જાગૃત થઈ રહ્યા છે. આ જ કારણ છે કે હવે તમાકુનું સેવન કરનારાઓની સંખ્યામાં પહેલાના મુકાબલે ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. વર્ષ 2000થી 2020ની તુલના કરીએ તો તમાકુનું સેવન કરનારાઓની સંખ્યામાં ઘણો ઘટાડો જોવા મળે છે. જેમ કે વર્ષ 2000માં જ્યાં 15 વર્ષની ઉંમરથી વધુના લગભગ 32 ટકા લોકો તમાકુનું સેવન કરતા હતા. જ્યારે વર્ષ 2020માં આ સંખ્યા ઘટીને 20 ટકા થઈ ગઈ.


મહિલા પુરુષની વાત કરીએ તો વર્ષ 2000માં જ્યાં 49 ટકા પુરુષો અને 37 ટકા મહિલાઓ તમાકુનું સેવન કરતી હતી, ત્યારે વર્ષ 2020માં આ સંખ્યા ઘટીને 16 ટકા અને 8 ટકા જ રહી ગઈ. જોકે, આ પછી પણ આજે લાખો લોકો દર વર્ષે તમાકુના સેવનથી તેમનો જીવ ગુમાવે છે.


આ પણ વાંચોઃ


આ ફળ કેન્સરનું જોખમ ઘટાડે છે