Peter Pan Syndrome: 'પીટર પાન સિન્ડ્રોમ' સિન્ડ્રોમ શું છે અને તેના ક્યાં છે સાકંતિક લક્ષણો?

Peter Pan Syndrome: જ્યારે કોઈ પુખ્ત વ્યક્તિ તેની સામાજિક જવાબદારીઓથી માત્ર એટલા માટે ભાગવા લાગે છે કે તેને તેને પડકારરૂપ લાગે છે, ત્યારે તેની માનસિક સ્થિતિ એટલે કે વર્તનને પીટર પાન સિન્ડ્રોમ કહેવામાં આવે છે.

Peter Pan Syndrome: જ્યારે કોઈ પુખ્ત વ્યક્તિ તેની સામાજિક જવાબદારીઓથી માત્ર એટલા માટે ભાગવા લાગે છે કે તેને તેને પડકારરૂપ લાગે છે, ત્યારે તેની માનસિક સ્થિતિ એટલે કે વર્તનને પીટર પાન સિન્ડ્રોમ કહેવામાં આવે છે.

તાજેતરમાં જ મુંબઈની વિશેષ અદાલતમાં પીટર પાન સિન્ડ્રોમ સંબંધિત એક કેસ આવ્યો હતો. ત્યારબાદ કોર્ટે સગીર સાથે યૌન શોષણના આરોપીને જામીન આપ્યા કારણ કે તે પીટર પાન સિન્ડ્રોમથી પીડિત હતો. પીટર પાન સિન્ડ્રોમ એ એક પ્રકારની મનોવૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ છે જેમાં પીડિત બેદરકારીથી જીવન જીવે છે અને જવાબદારી લેવાથી ભાગી જાય છે.

'પીટર પાન સિન્ડ્રોમ' શબ્દ ક્યાંથી આવ્યો?

પીટર પાન સિન્ડ્રોમ શબ્દનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ 1983 માં મનોવિજ્ઞાની ડેન કેલી દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યાર બાદ તેમણે આ શબ્દનો ઉપયોગ એવા પુરુષોના વર્તનનું વર્ણન કરવા માટે કર્યો, જેઓ મોટા થવાનો ઇનકાર કરે છે અને તેમની ઉંમર પ્રમાણે વર્તતા નથી. સ્કોટિશ નવલકથાકાર જેમ્સ મેથ્યુ બેરીએ 1990ના દાયકાની શરૂઆતમાં પીટર પાન નામનું કાલ્પનિક પાત્ર બનાવ્યું હતું. આ કાલ્પનિક પાત્ર એવા યુવાનનું હતું જે અત્યંત બેદરકાર હતો અને જે ક્યારેય મોટો થયો ન હતો. આવો જાણીએ પીટર પાન સિન્ડ્રોમના લક્ષણો અને સારવાર.

પીટર પાન સિન્ડ્રોમના લક્ષણો

• બાલિશ બનવું અથવા તમારી ઉંમર માટે યોગ્ય વર્તન ન કરવું.


• આ સિન્ડ્રોમથી પીડિત લોકો ઘણીવાર તેમના કરતા નાના લોકો સાથે મિત્રતા કરવા માંગે છે.


• તેઓ હંમેશા બીજાઓ પર નિર્ભર રહે છે અને તેમના વર્તન અથવા રીતોથી સતત પરેશાન રહે છે.


• અન્ય લોકો શું કહે છે તે સાંભળવાનો ઇનકાર કરે છે, કોઈપણ જવાબદારી લેવાથી ડરતા હોય છે.


• આવા લોકો લાંબા સમય સુધી તેમના સંબંધો જાળવી શકતા નથી. ખાસ કરીને રોમાંસ. આવા લોકોનો બાલિશ સ્વભાવ ક્યારેક તેમના પાર્ટનરને અસ્વસ્થ કરી દે છે.


• આવા લોકો કોઈપણ સંબંધ અથવા કામમાં તેમની પ્રતિબદ્ધતા વિશે વિશ્વાસ કરી શકતા નથી. તેઓ વચન આપવાથી ડરતા હોય છે અને ક્યારેક વચન આપીને ફેરવી તોડે  છે.


• આ રોગથી પીડિત લોકો એકલતાથી ડરતા હોય છે, તેથી ઘણીવાર પોતાને એવા લોકો સાથે ઘેરી લેવાનો પ્રયત્ન કરે છે જેઓ તેમની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકે.


• આવા લોકો ઘણીવાર પોતાની ભૂલ કે ખોટા કામ માટે બીજાને દોષ દેતા હોય છે.


• પેરેંટલ અતિસંવેદનશીલતાને આ સિન્ડ્રોમના મુખ્ય કારણ તરીકે જોવામાં આવે છે.


• ઘણી વખત માતાપિતા તેમના બાળકોને સ્વતંત્ર થવા દેતા નથી અને આ જ  પરિસ્થિતિ તેમને એકલા જ સમસ્યાઓનો સામનો કરતા અટકાવે છે.

પીટર પાન સિન્ડ્રોમ સારવાર

• આ સિન્ડ્રોમથી પીડિત વ્યક્તિને બિનજરૂરી મદદ કે ટેકો ન આપવો જોઈએ.


• તેમને મદદ કરવાની સાથે સાથે મદદ કરવાનું પણ શીખવવું જોઈએ, તેમને સમજવું જોઈએ કે તેઓ મોટા થઈ રહ્યા છે.


• તેમનામાં સકારાત્મક વિચાર અથવા ઊર્જા વિકસાવવાનો પ્રયાસ કરો.


• તેમને આત્મનિર્ભર બનવામાં મદદ કરો.


• જો જરૂર પડે તો આ બાબતે નિષ્ણાતો સાથે કાઉન્સેલિંગ અને થેરાપીની મદદ પણ લઈ શકાય છે.

Disclaimer: અહીં, આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે abp અસ્મિતા કોઈપણ પ્રકારની માન્યતા, માહિતીને સમર્થન આપતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા ધારણા લાગુ કરતાં પહેલાં સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો