ભારતીય સેના પ્રમુખ જનરલ મનોજ પાંડેએ શુક્રવારે કહ્યું કે, વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર સ્થિતિ સ્થિર છે પરંતુ સંવેદનશીલ છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, LAC પર ભારતીય સૈનિકોની તૈનાતી અને અન્ય સૈન્ય સુવિધાઓ વધારો કરવાથી હાલ આપણે ખૂબ જ મજબૂત સ્થિતિમાં છીએ. આપણે તેને સંતુલિત સ્થિતિ કહી શકીએ. આપણે સરહદ પર કોઈપણ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા સક્ષમ છીએ.
LACની સ્થિતિ પર આર્મી ચીફે શું કહ્યું?
'ઈન્ડિયા એન્ડ ધ ઈન્ડો-પેસિફિકઃ થ્રેટ્સ એન્ડ ચેલેન્જિસ' વિષય પર એક કાર્યક્રમને સંબોધતા જનરલ મનોજ પાંડેએ કહ્યું કે LAC પર નજીકથી નજર રાખીને, આપણે એ પણ જોવું પડશે કે પાયાના માળખા સાથે અને સૈન્યની સુવિધા માટે હજુ આપણે અન્ય શું વિકાસ કરી શકીએ. આર્મી ચીફ આ ક્ષેત્રમાં ચીનના વધતા પ્રભાવ અને તેની ભવિષ્યની તૈયારીઓને કારણે LAC પર વધી રહેલા તણાવ અંગેના એક પ્રશ્નનો જવાબ આપી રહ્યા હતા.
LACની સ્થિતિ સ્થિર અને સંવેદનશીલઃ આર્મી ચીફ
તેમને પૂછવામાં આવ્યું હતું કે શું 5 મે, 2005ના રોજ પૂર્વી લદ્દાખ સરહદ પર પેંગોંગ તળાવ વિસ્તારમાં હિંસક સંઘર્ષ અને જૂન 2020માં ગલવાનમાં ગંભીર સૈન્ય સંઘર્ષને કારણે બંને સેનાઓ સામસામે ઉભી છે. LAC પર વર્તમાન પરિસ્થિતિ શું છે? જનરલ મનોજ પાંડેએ કહ્યું કે જો હું LACની સ્થિતિ વિશે ટૂંકમાં કહું તો તે સ્થિતિ સ્થિર પરંતુ સંવેદનશીલ છે.
ભારત અને ચીને તાજેતરમાં સરહદ વિવાદના ઉકેલ માટે ઉચ્ચ સ્તરીય સૈન્ય વાટાઘાટોનો એક નવો રાઉન્ડ યોજ્યો હતો, જેમાં બંને પક્ષો જમીન પર 'શાંતિ અને સંવાદિતા' જાળવવા માટે સંમત થયા હતા, પરંતુ કોઈ સફળતાના સંકેત મળ્યા નથી. આર્મી ચીફને એ પણ પૂછવામાં આવ્યું હતું કે સરહદ પરની અથડામણોમાંથી શું પાઠ શીખવા મળ્યો છે, જેના પર તેમણે કહ્યું કે, આપણે માત્ર સરહદ પર જે થઈ રહ્યું છે તેનાથી ખૂબ જ મોટો પાઠ શીખવાની જરૂર નથી, પરંતુ હું કહીશ કે દુનિયામાં શું થઈ રહ્યું છે તે જોઇને પણ મોટો બોધપાઠ લેવાની જરૂર છે.
ભારત અને ચીને તાજેતરમાં સરહદ વિવાદના ઉકેલ માટે ઉચ્ચ સ્તરીય સૈન્ય વાટાઘાટોનો એક નવો રાઉન્ડ યોજ્યો હતો, જેમાં બંને પક્ષો જમીન પર 'શાંતિ અને સંવાદિતા' જાળવવા માટે સંમત થયા હતા, પરંતુ કોઈ સફળતાના સંકેત મળ્યા નથી.
આર્મી ચીફને એ પણ પૂછવામાં આવ્યું હતું કે સરહદી અથડામણમાંથી શું પાઠ શીખવા મળ્યો છે. આના પર તેમણે કહ્યું કે, માત્ર સરહદ પરથી જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં થઈ રહેલા સંઘર્ષોથી ઊંડો પાઠ શીખવાની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું કે આ પાઠ વ્યૂહાત્મક, ઓપરેશનલ અને વ્યૂહાત્મક સ્તરે છે.
તેમણે કહ્યું કે વ્યૂહાત્મક સ્તરે, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા આંતરરાષ્ટ્રીય સિસ્ટમમાં મહત્વ મેળવી રહી છે અને આનાથી એ છે કે જ્યારે રાષ્ટ્રીય હિત સંકળાયેલા હોય છે, ત્યારે દેશો યુદ્ધમાં જતા અચકાશે નહીં. આત્મનિર્ભરતાનો ઉલ્લેખ કરતા, તેમણે કહ્યું, "આપણા માટે માત્ર સંઘર્ષમાં જ નહીં, પરંતુ રોગચાળાના સમયમાં પણ આત્મનિર્ભર બનવું મહત્વપૂર્ણ છે જેથી નિકાસ અથવા આયાત પર નિર્ભરતા લગભગ શૂન્ય રહે."
જ્યારે LAC પર તણાવ વધવાની સંભાવના હોવાનો દાવો કરતા આંતરરાષ્ટ્રીય અહેવાલ વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે આર્મી ચીફે કહ્યું, "અમે વિવિધ આકસ્મિક પરિસ્થિતિઓ માટે યોજના બનાવીએ છીએ.
જો પરિસ્થિતિ વધુ વણસે તો શું ભારતીય સેનાનો જવાબ 1962ના યુદ્ધ કરતા અલગ હશે? આ પ્રશ્ન પર તેણે કહ્યું, "ચોક્કસપણે." પ્રતિભાવ અસરકારક રહેશે અને પરિસ્થિતિને અનુરૂપ હશે.”જનરલ પાંડેએ એમ પણ કહ્યું હતું કે “ભવિષ્યમાં સંઘર્ષ કેવી રીતે થશે અને કેવી રીતે કોઈ ટેક્નોલોજીનો લાભ લઈ શકે છે અને યુદ્ધની પરંપરાગત પદ્ધતિઓથી આગળ જોઈ શકે છે તે ઓળખવાની જરૂર છે”.
તેમણે કહ્યું, “અમે હાલમાં આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ, 5જી, ઈન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ, ડ્રોન, સર્વેલન્સ સિસ્ટમ્સ, સાયબર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છીએ. અમે દેશમાં ઉપલબ્ધ અપાર નવીનતા અને સ્ટાર્ટ-અપ સંભવિતતાનો લાભ લેવા માંગીએ છીએ