8th Pay Commission update: કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો 8મા પગાર પંચ ના અમલની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે, જેની ભલામણો 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી લાગુ થવાની સંભાવના છે. આ વખતે કર્મચારીઓમાં મુખ્ય પ્રશ્ન એ છે કે શું મોંઘવારી ભથ્થું (DA) ને તેના જૂના નિયમ મુજબ મૂળ પગાર (Basic Pay) માં ભેળવી દેવામાં આવશે, કેમ કે 7મા પગાર પંચ ની સમયમર્યાદા 31 ડિસેમ્બર, 2025 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહી છે. જોકે, સરકારે હાલમાં DA ને મૂળ પગારમાં મર્જ કરવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ ન હોવાની સ્પષ્ટતા કરી છે. નિષ્ણાતોના મતે, ફિટમેન્ટ ફેક્ટર આશરે 2.86 રહી શકે છે, જેના કારણે લેવલ-1 ના કર્મચારીનો મૂળ પગાર વધીને લગભગ ₹51,000 સુધી પહોંચી શકે છે, જે કર્મચારીઓના પગાર અને પેન્શનમાં મોટો વધારો લાવશે.
8મા પગાર પંચ અને DA મર્જર: કર્મચારીઓની માંગ અને સરકારનો પ્રતિભાવ
કેન્દ્ર સરકારના લાખો કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો માટે 8મું પગાર પંચ સૌથી મોટો ચર્ચાનો વિષય છે. 7મા પગાર પંચ ની સમયમર્યાદા 31 ડિસેમ્બર, 2025 ના રોજ પૂર્ણ થઈ રહી હોવાથી, 8મા પગાર પંચ ની ભલામણો 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી અમલમાં આવવાની ધારણા છે. આ નવા પંચમાં પગાર અને પેન્શનમાં કેટલો વધારો થશે, તેના પર સૌની નજર છે.
કર્મચારીઓ જૂની પ્રથાના આધારે માંગ કરી રહ્યા છે કે, જ્યારે મોંઘવારી ભથ્થું (DA) 50% થી વધુ થઈ જાય, ત્યારે તેને મૂળ પગારમાં વિલીન કરી દેવું જોઈએ. ભૂતકાળમાં નવા પગાર પંચના અમલ પહેલા આ પ્રક્રિયા થતી હતી. જોકે, આ વખતે સરકારે સ્પષ્ટતા કરી છે કે હાલમાં DA ને મૂળ પગારમાં ભેળવી દેવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ વિચારણા હેઠળ નથી. તેમ છતાં, 8મા પગાર પંચ નો રિપોર્ટ હજુ પૂર્ણ થયો નથી કે કોઈ સમિતિને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું નથી, તેથી કેટલાક વચગાળાની રાહત ની ચર્ચા ચાલી રહી છે.
પગાર અને પેન્શન પર વધારાની અસર: ફિટમેન્ટ ફેક્ટર અને મૂળ પગાર
નવા પગાર પંચનો સૌથી મોટો પ્રભાવ ફિટમેન્ટ ફેક્ટર (Fitment Factor) પર આધારિત હોય છે, જે મૂળ પગાર વધારવા માટેનો ગુણક છે. નિષ્ણાતોના મતે, આ વખતે ફિટમેન્ટ ફેક્ટર લગભગ 2.86 હોઈ શકે છે. આના પરિણામ સ્વરૂપે, પગારમાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની શક્યતા છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો લેવલ-1 ના કર્મચારીનો મૂળ પગાર હાલમાં ₹18,000 હોય, તો નવા 2.86 ના ફિટમેન્ટ ફેક્ટરના આધારે તેમનો મૂળ પગાર આશરે ₹51,000 સુધી પહોંચી શકે છે. જોકે, આ ફક્ત એક અંદાજ છે અને અંતિમ વધારો તો સમિતિની ભલામણો આવ્યા પછી જ નક્કી થશે.
DA ની ગણતરી અને આધાર વર્ષમાં સંભવિત ફેરફાર
મોંઘવારી ભથ્થું (DA) ની ગણતરી મુખ્યત્વે AICPI-IW (ઓલ ઇન્ડિયા કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ ફોર ઇન્ડસ્ટ્રિયલ વર્કર્સ) ડેટાના આધારે કરવામાં આવે છે. હાલમાં, 7મા પગાર પંચ ના અમલ પછી 2016 નું વર્ષ DA માટેનું મૂળ વર્ષ (Base Year) નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. હવે, 8મા પગાર પંચ ના અમલ સાથે, આ મૂળ વર્ષ 2026 માં બદલાઈ જવાની ધારણા છે. જો આવું થશે, તો DA ની ગણતરી ફરીથી શૂન્ય થી શરૂ થઈ શકે છે.
7મા પગાર પંચ હેઠળ, સરકારે જુલાઈથી ડિસેમ્બર 2025 ના સમયગાળા માટે DA અને DR (ડિયરનેસ રિલીફ) માં 3% વધારો કર્યો હતો, જેનાથી DA/DR 58% પર પહોંચી ગયા હતા. આને 7મા પંચ નો અંતિમ વધારો માનવામાં આવતો હતો. આગામી સમયમાં, 8મા પગાર પંચ ની રચના અને અંતિમ અહેવાલ રજૂ ન થાય ત્યાં સુધી, કર્મચારીઓને રાહત આપવા માટે DA માં આગામી વધારાની શક્યતા છે, જે તેમના માટે એક મોટી આર્થિક રાહત બની શકે છે.