Reserve Bank Launches RBI Daksh: નવા વર્ષમાં, ભારતીય રિઝર્વ બેંક છેતરપિંડીના કેસોની વધુ સારી રીતે રિપોર્ટિંગ કરવા અને ચુકવણી છેતરપિંડી વ્યવસ્થાપનને સ્વચાલિત કરવા માટે એક વિશેષ પ્લેટફોર્મ શરૂ કરવા જઈ રહી છે. આ ખાસ પ્લેટફોર્મનું નામ RBI DAKSH છે. આ બાબતે માહિતી આપતા રિઝર્વ બેંકે કહ્યું કે જાન્યુઆરીથી છેતરપિંડી સંબંધિત મામલાઓના રિપોર્ટિંગ મોડ્યુલને DAKSHમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવી રહ્યું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, દક્ષ આરબીઆઈ દ્વારા વિકસિત એક અદ્યતન સુપરવાઇઝરી મોનિટરિંગ સિસ્ટમ છે.
અગાઉ, રિઝર્વ બેંકે છેતરપિંડી સંબંધિત મામલાઓનો સામનો કરવા માટે વર્ષ 2020 માં સેન્ટ્રલ પેમેન્ટ ફ્રોડ ઇન્ફોર્મેશન રજિસ્ટ્રી (CPFIR) શરૂ કરી હતી. સિસ્ટમ કોમર્શિયલ બેંકો અને નોન-બેંક પ્રીપેડ પેમેન્ટ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ (PPIs) સાથે સંકળાયેલી તમામ છેતરપિંડીની ઘટનાઓની જાણ કરે છે. 'દક્ષ' એ વેબ-આધારિત એન્ડ-ટુ-એન્ડ વર્ક-ફ્લો એપ્લિકેશન છે જેના દ્વારા આરબીઆઈ બેંકો અને એનબીએફસી જેવી સંસ્થાઓને વધુ કેન્દ્રિત રીતે મોનિટર કરી શકશે અને છેતરપિંડીની ઘટનાઓને અટકાવશે.
'દક્ષ' 1 જાન્યુઆરીથી શરૂ
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ સોમવારે આ મામલે એક નોટિફિકેશન બહાર પાડીને કહ્યું છે કે નવા વર્ષની શરૂઆત સાથે, 1 જાન્યુઆરી, 2023થી, RBI DAKSH દ્વારા છેતરપિંડીની ઘટનાઓ પર નજર રાખવાનું શરૂ કરશે. તમને જણાવી દઈએ કે RBIના નવા પોર્ટલ Daksh પર ઘણી અન્ય સુવિધાઓ પણ ઉપલબ્ધ હશે. સૌ પ્રથમ, બલ્કમાં પેમેન્ટ ફ્રોડ સંબંધિત માહિતી અપલોડ કરવા સિવાય, વધારાની માહિતીની સુવિધા, ઓનલાઈન સ્ક્રીન આધારિત રિપોર્ટિંગ, મેકર-ચેકરની સુવિધા, ડેશબોર્ડ બનાવવાની સુવિધા અથવા ચેતવણીઓ/સલાહકારો જારી કરવાની સુવિધા જેવી બીજી ઘણી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે.
પેમેન્ટ ઓપરેટરોએ આ મહત્વપૂર્ણ કામ કરવાનું રહેશે
દેશમાં રિઝર્વ બેંક દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત ભારતમાં તમામ પેમેન્ટ સિસ્ટમ ઓપરેટર્સ/સક્રિય પેમેન્ટ સિસ્ટમ સહભાગીઓ અથવા સેવા પ્રદાતાઓએ તમામ છેતરપિંડીની ઘટનાઓ અગાઉ ઇલેક્ટ્રોનિક ડેટા સબમિશન પોર્ટલ (EDSP) પર સબમિટ કરવાની જરૂર હતી. હવે આરબીઆઈની સિસ્ટમમાં ફેરફાર બાદ, તેઓએ 1 જાન્યુઆરી, 2023 થી આ તમામ ફરિયાદોની જાણ DAKSH પોર્ટલ પર કરવાની રહેશે. ધ્યાનમાં રાખો કે આ ફરિયાદોમાં સંસ્થા અને ગ્રાહકો બંનેની ફરિયાદોનો સમાવેશ થાય છે.