કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોના મનમાં હાલમાં એકમાત્ર પ્રશ્ન એ છે કે 8મા પગાર પંચ હેઠળ કેટલો પગાર વધારો આપવામાં આવશે અને તેનો અમલ ક્યારે થશે ? આઠમા પગાર પંચની રચના બાદ દેશભરના આશરે 1.14 કરોડ સરકારી કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો પગાર વધારાની રાહ જોઈ રહ્યા છે.
8મું પગાર પંચ શું કરી રહ્યું છે ?
નિવૃત્ત ન્યાયાધીશ રંજના દેસાઈના નેતૃત્વ હેઠળનું 8મું કેન્દ્રીય પગાર પંચ તેની રચના થઈ ત્યારથી કામ કરી રહ્યું છે. કમિશનનું કાર્ય મૂળભૂત પગાર માળખું, ભથ્થાં, પેન્શન ફેરફારો, નિવૃત્તિ લાભો અને સેવા શરતો અંગે ભલામણો કરવાનું છે. કમિશનને તેનો અહેવાલ રજૂ કરવા માટે આશરે 18 મહિનાનો સમય આપવામાં આવ્યો છે.
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર શું છે ?
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર પગાર અને પેન્શન વધારા માટેનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ આધાર છે. તે એક ગુણક છે જે નવો પગાર નક્કી કરવા માટે હાલના મૂળભૂત પગાર અથવા પેન્શનમાં વધારો કરે છે. ફિટમેન્ટ ફેક્ટર કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા કમિશનની ભલામણોને મંજૂરી આપ્યા પછી જ નક્કી થાય છે.
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, 8મા પગાર પંચમાં ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.86 અને 2.57 ની વચ્ચે હોઈ શકે છે.
8મા પગાર પંચનો અમલ ક્યારે થશે ?
8મા કેન્દ્રીય પગાર પંચ માટે સંદર્ભની શરતો 28 ઓક્ટોબર, 2025 ના રોજ જારી કરવામાં આવી હતી. તેના આધારે, કમિશને એપ્રિલ 2027 સુધીમાં તેનો અહેવાલ રજૂ કરવો જરૂરી છે. અહેવાલ રજૂ થયા પછી, સરકારને સામાન્ય રીતે તેનો અમલ કરવામાં લગભગ છ મહિના લાગે છે.
તેથી, નવી પગાર અને પેન્શન સિસ્ટમ 2027 ના અંત સુધીમાં અથવા 2028 ની શરૂઆતમાં લાગુ થવાની સંભાવના છે. નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ લોકસભામાં જણાવ્યું હતું કે સરકાર 8મા પગાર પંચના અમલીકરણની તારીખ અને ભંડોળ અંગે પછીથી નિર્ણય લેશે.
પગાર વધારો કેટલો હોઈ શકે છે?
એમ્બિટ કેપિટલના અંદાજ મુજબ, જો ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.83 અને 2.46 ની વચ્ચે હોય તો લઘુત્તમ પગાર વર્તમાન ₹18,000 થી વધીને આશરે ₹32,940 થી ₹44,280 થઈ શકે છે. જો ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.83 હોય તો બેઝિક પગાર આશરે ₹32,940 થશે. જો ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 2.46 હોય તો બેઝિક પગાર આશરે ₹44,280 સુધી પહોંચી શકે છે.
રિપોર્ટ મુજબ, 8મા પગાર પંચથી 14% થી 54% વાસ્તવિક પગાર વધારો (મૂળભૂત પગાર અને ડીએ સહિત) થઈ શકે છે. જોકે, 54% નો મોટો વધારો અસંભવિત માનવામાં આવે છે, કારણ કે તે સરકાર પર નોંધપાત્ર નાણાકીય બોજ લાદશે.
એકંદરે, કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને 8મા પગાર પંચના અમલીકરણ પર નોંધપાત્ર રાહત મળવાની અપેક્ષા છે, પરંતુ અંતિમ નિર્ણય સરકાર દ્વારા નક્કી કરાયેલ ફિટમેન્ટ ફેક્ટર અને નાણાકીય પરિસ્થિતિ પર આધાર રાખશે.