DRDO ballistic missile defence system: ભારતની સંરક્ષણ શક્તિને નવી ઊંચાઈએ લઈ જતું એક મોટું પગલું ભરવામાં આવ્યું છે. ડિફેન્સ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓર્ગેનાઇઝેશન (DRDO) એ એવી અત્યાધુનિક બેલિસ્ટિક મિસાઇલ ડિફેન્સ (BMD) સિસ્ટમ વિકસાવી છે, જે દુશ્મનની પરમાણુ મિસાઇલોને હવામાં જ નષ્ટ કરી શકે છે. આ સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી વિકસાવવામાં આવેલી પ્રણાલી દુશ્મનની મિસાઇલને વાતાવરણની અંદર હોય કે બહાર, જમીન પર પડતા પહેલા જ નષ્ટ કરવામાં સક્ષમ છે. આનો સીધો અર્થ એ છે કે જો કોઈ પરમાણુ મિસાઇલને ઉડાનની શરૂઆતમાં જ રોકી દેવામાં આવે, તો રેડિયેશન કે વિસ્ફોટનો ભય સંપૂર્ણપણે દૂર થઈ જાય છે.

BMD સિસ્ટમ: ભારતની અભેદ્ય સુરક્ષા કવચ

BMD સિસ્ટમ શું છે? BMD એટલે કે બેલિસ્ટિક મિસાઇલ ડિફેન્સ સિસ્ટમ એક બહુ-સ્તરીય સુરક્ષા પ્રણાલી છે, જેમાં બે મુખ્ય તબક્કાઓ છે:

  • પૃથ્વી એર ડિફેન્સ (PAD): આ સિસ્ટમ ૫૦ થી ૮૦ કિલોમીટરની ઊંચાઈએ દુશ્મન મિસાઇલોનો નાશ કરી શકે છે.
  • એડવાન્સ્ડ એર ડિફેન્સ (AAD): તે ૩૦ કિલોમીટરની ઊંચાઈએ પણ દુશ્મન મિસાઇલોને રોકવામાં સક્ષમ છે.

કાર્યપ્રણાલી: આ સિસ્ટમ રડાર અને સેન્સરની મદદથી દુશ્મન મિસાઇલને શોધી કાઢે છે. ત્યારબાદ, લક્ષ્ય માહિતી મિશન કંટ્રોલ સેન્ટરને મોકલવામાં આવે છે અને દુશ્મન મિસાઇલને રોકવા માટે ઇન્ટરસેપ્ટર ફાયર કરવામાં આવે છે. આ ઇન્ટરસેપ્ટર દુશ્મન મિસાઇલને હવામાં જ ધ્વસ્ત કરી દે છે.

AD-1 ઇન્ટરસેપ્ટરની અપ્રતિમ તાકાત:

સ્વદેશી રીતે વિકસિત AD-1 ઇન્ટરસેપ્ટર મિસાઇલ તેની અંતિમ તબક્કામાં પણ ૩,૦૦૦ થી ૫,૦૦૦ કિલોમીટરની રેન્જ સાથે દુશ્મન મિસાઇલોનો નાશ કરી શકે છે. આનો અર્થ એ છે કે જો કોઈ બેલિસ્ટિક મિસાઇલ ભારત તરફ આવી રહી હોય, તો AD-1 તેને જમીનને સ્પર્શ કર્યા વિના વાતાવરણમાં જ નાશ કરી શકે છે, જેનાથી ભવિષ્યમાં પરમાણુ હુમલાનો ખતરો નહિવત્ થઈ જાય છે.

'ઓપરેશન સિંદૂર'માં ભારતની તાકાતનું પ્રદર્શન:

તાજેતરમાં થયેલા 'ઓપરેશન સિંદૂર' દરમિયાન, ભારતીય સેનાએ દુનિયાને બતાવ્યું કે આત્મનિર્ભર ભારત હવે લશ્કરી ટેકનોલોજીમાં પણ કેટલું આગળ છે. આ ઓપરેશનમાં, ભારતે પોતાની મિસાઇલ સિસ્ટમ, રડાર અને એન્ટી-ડ્રોન હથિયારોનો ઉપયોગ કરીને દુશ્મનના હુમલાઓને સફળતાપૂર્વક નિષ્ફળ બનાવ્યા. આ ઓપરેશન પછી, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું હતું કે હવે ભારત પાકિસ્તાનના પરમાણુ જોખમોને કોઈ મહત્વ આપશે નહીં, જે આ નવી સંરક્ષણ પ્રણાલીના મહત્વને રેખાંકિત કરે છે.

ફાયદા અને ભવિષ્યની અસર:

આ BMD સિસ્ટમ ભારતના સંરક્ષણ ક્ષમતામાં અનેકગણો વધારો કરે છે. તે કોઈપણ દેશને ભારત પર હુમલો કરતા પહેલા ઘણી વાર વિચારવા મજબૂર કરશે, જેનાથી દુશ્મન પર માનસિક દબાણ વધશે. આ સિસ્ટમ ભારતની સરહદો અને લોકોના રક્ષણમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે, જે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને મજબૂત બનાવશે.

આ માસ્ટરસ્ટ્રોકથી ભારતની સંરક્ષણ ક્ષમતામાં ક્રાંતિકારી પરિવર્તન આવશે અને પ્રાદેશિક સુરક્ષા સમીકરણોમાં ભારતનું સ્થાન વધુ મજબૂત બનશે.