Ganeshotsav Guidelines: ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર આજથી દેશભરમાં ઉજવાશે. ભાદ્રપદમાં શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી પર ભગવાન ગણપતિની જન્મજયંતિ ઉજવાય છે. મહારાષ્ટ્ર સહિત દેશભરમાં ગણપતિ મોર્યાની પૂજા ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર 10 દિવસ સુધી ચાલે છે જે ચતુર્થીથી શરૂ થાય છે અને અનંત ચતુર્દશી પર સમાપ્ત થાય છે. જોકે, આ વર્ષે કોરોના સંકટને કારણે ગણેશ ઉત્સવ અલગ રીતે ઉજવવામાં આવશે. મહારાષ્ટ્ર, દિલ્હી અને ઉત્તર પ્રદેશ સહિત ઘણા રાજ્યોએ ગણેશ ઉત્સવ માટે માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે.
મહારાષ્ટ્ર
આ વખતે મુંબઈના પંડાલોમાં દર્શનની મંજૂરી નથી. અહીં કલમ 144 લાગુ કરવામાં આવી છે. આ સાથે સરઘસ કાઢવા પર પણ પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. મહારાષ્ટ્ર સરકારે કહ્યું છે કે કોવિડ રોગચાળાને કારણે લોકોને ગણેશોત્સવ દરમિયાન પંડાલમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. રાજ્યના ગૃહ વિભાગ વતી કહેવામાં આવ્યું હતું કે પંડાલમાંથી માત્ર ઓનલાઈન દર્શનની જ મંજૂરી આપવામાં આવશે. BMC એ ઘરમાં બેસાડવામાં આવતી ગણપતિની મૂર્તિઓની ઉંચાઈ બે ફૂટ સુધી મર્યાદિત કરી છે જ્યારે જાહેર જગ્યાએ બેસાડવામાં આવતા ગણપતીની મૂર્તિઓની ઉંચાઈ ચાર ફૂટ સુધી મર્યાદિત રાખવાની છે.
દિલ્હી
રાજધાની દિલ્હીમાં આજે ગણેશ ચતુર્થી પર જાહેર સ્થળોએ કોઈ કાર્યક્રમો થશે નહીં. DDMA એ લોકોને અપીલ કરી છે કે તેઓ કોઈપણ પ્રકારની શોભાયાત્રા ન કાઢે અને તેમના ઘરમાં ગણેશ ઉત્સવ ઉજવે. જોકે, આજે દિલ્હીના સીએમ અરવિંદ કેજરીવાલ અને તેમના તમામ મંત્રીઓ સિગ્નેચર બ્રિજ પાસે યમુના કાંઠે ગણપતિ બાપ્પાની મહા આરતીમાં હાજરી આપશે.
ઉત્તર પ્રદેશ
ઉત્તર પ્રદેશ સરકારે ગણેશ ચતુર્થી નિમિત્તે જાહેર સ્થળોએ ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની સ્થાપના કરવાની મંજૂરી ન આપવી જોઈએ તેવી સૂચનાઓ પણ જારી કરી છે. મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથે વરિષ્ઠ અધિકારીઓ સાથેની બેઠક બાદ નિર્દેશ આપ્યો હતો કે, 'ગણેશ ચતુર્થીના તહેવારને ધ્યાનમાં રાખીને તમામ જરૂરી તૈયારીઓ કરવી જોઈએ. આ પ્રસંગે સ્થાપિત થનારી મૂર્તિને મંદિરમાં અથવા ઘરમાં જ રાખીને તેની પૂજા કરવી જોઈએ. સાર્વજનિક સ્થળે કોઈ પ્રતિમા સ્થાપિત ન કરવી જોઈએ.’
સીએમ યોગીએ કહ્યું છે કે ગણેશ ચતુર્થીના તહેવાર દરમિયાન કોવિડ પ્રોટોકોલનું ચુસ્તપણે પાલન કરવું જોઈએ. મુખ્યમંત્રીએ નિર્દેશ આપ્યો છે કે તહેવારને શાંતિપૂર્ણ અને સૌહાર્દપૂર્ણ રીતે ઉજવવા માટે તમામ જરૂરી વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ અને લોકોની ધાર્મિક માન્યતાઓનો સંપૂર્ણ આદર કરવો જોઈએ.
કર્ણાટક
કર્ણાટક સરકારે ગણેશ પૂજા પ્રસંગે રાજ્યમાં પાંચ દિવસ જાહેર ઉજવણીની મંજૂરી આપી હતી. પરંતુ બેંગલુરુ નાગરિક સંસ્થાએ તહેવાર નિમિત્તે માત્ર ત્રણ દિવસ છૂટ આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. તે જ સમયે, મૂર્તિ વિસર્જન દરમિયાન તેને સરઘસ કાઢવાની મંજૂરી નથી. જાહેરમાં ઉજવણી દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં લોકો ભેગા થવાની અપેક્ષા છે. લોકોએ ઇકો ફ્રેન્ડલી સામગ્રીમાંથી ગણેશ મૂર્તિ બનાવવી અને તેને ડોલમાં અથવા મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓના ચાલતા ટેન્કરમાં ઘરમાં વિસર્જન કરવું જોઈએ.
તમિલનાડુ
તમિલનાડુમાં ગણેશ ચતુર્થી પર કોઈપણ પ્રકારની ઉજવણીની મંજૂરી નથી. લોકો ગણપતિનો તહેવાર તેમના ઘરોમાં જ ઉજવી શકે છે. જોકે, તમિલનાડુ સરકારના આ નિર્ણય સામે વિપક્ષ સરકાર પર હુમલાખોર બની ગયો છે. ભાજપે પૂછ્યું છે કે માત્ર હિન્દુ તહેવારો પર જ આવો પ્રતિબંધ શા માટે?
આંધ્રપ્રદેશ
આંધ્રપ્રદેશમાં પણ જગનમોહન સરકારે ગણેશ ચતુર્થીની કોઈપણ પ્રકારની ઉજવણી પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ટીડીપી અને ભાજપે આ નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો છે અને પ્રતિબંધ હટાવવાની માંગ કરી છે.
તેલંગાણા
તેલંગાણા હાઇકોર્ટે રાજ્ય સરકારને હુસૈન સાગર તળાવ અને અન્ય જળાશયોમાં પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસ (પીઓપી) થી બનેલી ગણેશ મૂર્તિઓના વિસર્જનની મંજૂરી ન આપવાનો આદેશ આપ્યો હતો. હાઇકોર્ટે કહ્યું, "પીવી ઘાટ, સચિવાલય માર્ગ, સંજીવૈયા પાર્ક રોડ વગેરે જેવા હુસેન સાગર તળાવની બીજી બાજુ પીઓપી વગરની મૂર્તિઓનું વિસર્જન કરી શકાય છે." આ સાથે કોર્ટે તિરસ્કારની અરજી બંધ કરી દીધી. કોર્ટે કહ્યું કે મર્યાદિત સંખ્યામાં પંડાલોનું લાઇસન્સ હોવું જોઇએ અને સ્થાનિક/શહેરી સંસ્થા વિસ્તારોમાં મંજૂરી હોવી જોઇએ.