India first hydrogen train: ભારતીય રેલવે હવે સ્વચ્છ ઉર્જા તરફ એક મોટો કૂદકો મારી રહ્યું છે. રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેનનો એક વીડિયો શેર કર્યો છે, જેણે આખા દેશનું ધ્યાન ખેંચ્યું છે. આ ટ્રેન, જેનું સંભવિત નામ 'નમો ગ્રીન રેલ' હોઈ શકે છે, તે ધુમાડાને બદલે માત્ર પાણીનું ઉત્સર્જન કરશે, જેનાથી પ્રદૂષણ શૂન્ય થશે. 'આત્મનિર્ભર ભારત' હેઠળ સંપૂર્ણપણે ભારતમાં જ વિકસાવવામાં આવેલી આ ટ્રેનનું એન્જિન 1,200 હોર્સપાવરનું છે અને તેની અંદરની ડિઝાઇન વંદે ભારત એક્સપ્રેસ જેવી જ આધુનિક અને ડિજિટલ છે.
રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે સોશિયલ મીડિયા પર ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેનનો એક વીડિયો શેર કર્યો છે. આ ટ્રેન, જેનું નામ 'નમો ગ્રીન રેલ' હોઈ શકે છે, તે હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનના મિશ્રણથી વીજળી ઉત્પન્ન કરશે, જેના કારણે કોઈ પ્રદૂષણ થશે નહીં. આ 1,200 હોર્સપાવરની ટ્રેન સંપૂર્ણપણે ભારતમાં વિકસાવવામાં આવી છે. વીડિયોમાં ટ્રેનનું ડ્રાઇવિંગ એન્જિન (કોચ) દર્શાવવામાં આવ્યું છે, જે ડિજિટલ સ્ક્રીન અને આધુનિક કોમ્પ્યુટરાઇઝ્ડ સિસ્ટમથી સજ્જ છે. આ ટ્રેનનું નિર્માણ ભારતીય રેલવેને હાઇડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેન ટેકનોલોજીમાં અગ્રણી બનાવશે.
શૂન્ય પ્રદૂષણવાળી ટ્રેન
રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે 'X' પર શેર કરેલા વીડિયોમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે આ ટ્રેન હાઇડ્રોજન ફ્યુલ સેલ ટેકનોલોજી પર કામ કરશે. આ ટેકનોલોજીમાં હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનને ભેળવીને વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયામાં ઉપપેદાશ તરીકે માત્ર પાણી જ બહાર નીકળે છે, જેના કારણે પર્યાવરણને કોઈ નુકસાન થતું નથી. આ ટ્રેન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ કે નાઇટ્રોજન ઓક્સાઇડ જેવા કોઈ પણ હાનિકારક વાયુઓનું ઉત્સર્જન કરતી નથી, જેને કારણે તેને 'શૂન્ય ઉત્સર્જન' ટ્રેન કહેવામાં આવે છે. આ ટેકનોલોજી ભારતના પ્રદૂષણ ઘટાડવાના પ્રયાસોમાં એક મોટો ફાળો આપશે.
ડિઝાઇન અને ટેકનોલોજી
રેલવે મંત્રીએ ગર્વથી જણાવ્યું કે આ 1,200 હોર્સપાવરની ટ્રેન અને તેની ટેકનોલોજી સંપૂર્ણપણે ભારતમાં જ વિકસાવવામાં આવી છે, જે 'આત્મનિર્ભર ભારત' નું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. વીડિયોમાં દેખાતા ડ્રાઇવિંગ કોચની બાહ્ય અને આંતરિક ડિઝાઇન અત્યંત આકર્ષક અને આધુનિક છે. કોચની કેબિનમાં મોટી ડિજિટલ સ્ક્રીનો અને કોમ્પ્યુટરાઇઝ્ડ કંટ્રોલ સિસ્ટમ લગાવવામાં આવી છે, જે તેને વિમાનના કોકપિટ જેવું આધુનિક સ્વરૂપ આપે છે. જોકે, વીડિયોમાં ફક્ત એન્જિન જ બતાવવામાં આવ્યું છે, પરંતુ આશા રાખવામાં આવે છે કે આ ટ્રેનના પેસેન્જર કોચ પણ વંદે ભારત એક્સપ્રેસની જેમ જ આરામદાયક અને અત્યાધુનિક સુવિધાઓથી સજ્જ હશે.
ભારત માટે ભવિષ્યની તક
અશ્વિની વૈષ્ણવે અગાઉ જુલાઈમાં પણ જણાવ્યું હતું કે ચેન્નઈના ICF ખાતે પ્રથમ હાઇડ્રોજન સંચાલિત કોચનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે. આ સફળતા સાથે ભારત હાઇડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેનોની ટેકનોલોજી વિકસાવનારા વિશ્વના અગ્રણી દેશોમાં સામેલ થઈ જશે. આ એક મોટું પગલું છે જે ભારતીય રેલવેના ભવિષ્યને વધુ ગ્રીન અને ટકાઉ બનાવશે.