National Consumer Rights Day: આવતીકાલે એટલે કે 24મી ડિસેમ્બરે સમગ્ર દેશમાં રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક અધિકાર દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવશે. ઉપભોક્તાઓએ ખરીદી કરતા પહેલા અને પછી તેમના અધિકારો વિશે હંમેશા જાગૃત રહેવું જોઈએ. જેથી તેમની સાથે છેતરપિંડી ન થઈ શકે. સરકાર પણ ગ્રાહકોને તેમના અધિકારો વિશે જાગૃત કરતી રહે છે અને આ માટે તમામ પ્રયાસો કરે છે. રાષ્ટ્રીય ઉપભોક્તા અધિકાર દિવસ પહેલા ચાલો તમને ગ્રાહક ફોરમ તરફથી ઉપભોક્તા તરીકેના પાંચ મુખ્ય અધિકારો વિશે જણાવીએ.
ઉપભોક્તાનો સલામતીનો અધિકાર
ભારતમાં, ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ, 2019 હેઠળ ગ્રાહકોને કેટલાક અધિકારો આપવામાં આવ્યા છે. જેનો ગમે ત્યારે ઉપયોગ કરી શકાય છે. ગ્રાહકોને આવા ઉત્પાદનો અને સેવાઓથી પોતાને બચાવવાનો અધિકાર છે. જેના કારણે તેમના જીવન કે સંપત્તિને કોઈ પ્રકારનું નુકસાન થઈ શકે છે. આ વસ્તુઓમાં ખાદ્યપદાર્થો, દવાઓ અને ઇલેક્ટ્રિકલ ઉપકરણોનો સમાવેશ થાય છે. જો તમને આ વસ્તુઓથી કોઈ ખતરો છે. તેથી તમે આ વિશે ફરિયાદ કરી શકો છો.
માહિતીનો અધિકાર
આ સિવાય ગ્રાહકોને સામાન અને સેવાઓ વિશે જાણવાનો અધિકાર છે. તે શું લઈ રહ્યો છે ? ગ્રાહકને તેની કિંમત, તેની ગુણવત્તા, તેની માત્રા, તેની ઉત્પાદન તારીખ, તેની એક્સપાયરી ડેટ અને તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે જાણવાનો અધિકાર છે. જો દુકાનદાર કોઈ ખોટી માહિતી આપે તો આવી સ્થિતિમાં તેની સામે ફરિયાદ થઈ શકે છે.
પસંદ કરવાનો અધિકાર
કોઈપણ ગ્રાહક કોઈપણ દુકાન, કોઈપણ મોલમાં કોઈપણ શોપિંગ સ્થળ પર જઈને તેની ઈચ્છા મુજબ અને તેના બજેટ મુજબ કંઈપણ ખરીદી શકે છે. તેના પર દુકાનદાર કે માલ વેચનાર કોઈ ખાસ વસ્તુ ખરીદવા માટે દબાણ કરી શકે નહીં. ગ્રાહકને તેની ઈચ્છા મુજબ કંઈપણ ખરીદવાનો અધિકાર છે.
સુનાવણીનો અધિકાર
ગ્રાહકોને કોઈપણ ઉત્પાદન અથવા સેવા સંબંધિત તેમની ફરિયાદ નોંધવાનો અને તેને સાંભળવાનો અધિકાર છે. ગ્રાહક તેમના કેસ ગ્રાહક ફોરમ અને ગ્રાહક અદાલતમાં રજૂ કરી શકે છે. ગ્રાહક તરીકે તમારી સમસ્યાઓને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે.
રિફંડનો અધિકાર
જો કોઈ ગ્રાહકને કોઈપણ ઉત્પાદન અથવા સેવાને કારણે નુકસાન થયું હોય. તેથી આવી સ્થિતિમાં, માત્ર રિફંડ જ નહીં પરંતુ વળતરનો પણ અધિકાર છે. જો કંઈક ખોટું બહાર આવ્યું છે. તેથી તમને તેને રિપેર કરાવવા અથવા બદલવા માટે પૈસા પાછા મેળવવાનો અધિકાર છે. જો કોઈ સેવામાં કોઈ ખામી હોય તો તેથી આ માટે વળતર મેળવવાનો પણ અધિકાર છે.
ફરિયાદ ક્યાં કરવી ?
તમને જણાવી દઈએ કે કોઈપણ વ્યક્તિ નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઈન પોર્ટલ https://consumerhelpline.gov.in/public/ પર જઈને પોતાની ફરિયાદ ઓનલાઈન નોંધાવી શકે છે. તો આ સિવાય તમે 'NCH' મોબાઈલ એપ પર પણ તમારી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
EPFO સદસ્યો માટે મોટા સમાચાર, UAN એક્ટિવેશન અને આધાર લિંકની ડેડલાઈનમાં વધારો, જાણો અંતિમ તારીખ ?