National Maritime Day 2023, Mythological Story Salty Water of Ocean: દર વર્ષે 5મી એપ્રિલ ભારતમાં રાષ્ટ્રીય દરિયાઈ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ ખંડીય વાણિજ્ય, વેપાર અને વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં સમુદ્રના મહત્વને સુરક્ષિત અને પર્યાવરણની દૃષ્ટિએ યોગ્ય રીતે પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. 1919માં સૌપ્રથમ વખત 5 એપ્રિલે મેરીટાઇમ ડેની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી.
ઈતિહાસકારોના મતે સમુદ્રની શરૂઆત પૂર્વે સિંધુ ખીણના લોકો દ્વારા મેસોપોટેમિયા સાથે દરિયાઈ વેપારની શરૂઆતના સમયથી માનવામાં આવે છે. પરંતુ ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણથી પણ સમુદ્ર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. હિંદુ ધાર્મિક ગ્રંથોમાં અદિતિના પુત્ર વરુણ દેવને સમુદ્રના દેવતા કહેવામાં આવ્યા છે. ઋગ્વેદ અનુસાર વરુણ દેવ સમુદ્રના તમામ માર્ગોના જાણકાર છે.
હિંદુ ધર્મમાં સમુદ્ર સાથે સંબંધિત પૌરાણિક અને સૌથી લોકપ્રિય વાર્તામાં સમુદ્ર મંથનનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં દેવતાઓ અને અસુરોએ અમૃતના વાસણ માટે સમુદ્ર મંથન કર્યું હતું અને આ દરમિયાન સમુદ્રમાંથી 14 કિંમતી રત્નો બહાર આવ્યા હતા. બીજી તરફ પૌરાણિક સાહિત્યની વાર્તાઓમાં આપણે બાળપણથી જ દરિયામાં જલપરીઓની વાર્તા સાંભળતા આવ્યા છીએ. પૌરાણિક કથાઓમાં એવો પણ ઉલ્લેખ છે કે સમુદ્રમાં 7 પાતાલ છે.
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે દરિયાનું પાણી ખૂબ ખારું છે, જે બિલકુલ પીવાલાયક નથી. જો કે, ધાર્મિક દંતકથાઓ અનુસાર, શરૂઆતમાં દરિયાનું પાણી દૂધ જેવું સફેદ અને મીઠું હતું. સમુદ્ર સંબંધિત એક દંતકથામાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે કેવી રીતે એક શાપને કારણે સમુદ્રનું પાણી ખારું થઈ ગયું. શું તમે સમુદ્રના પાણીની ખારાશના રહસ્ય સાથે જોડાયેલી આ પૌરાણિક કથા જાણો છો?
દરિયાનું પાણી ખારું કેમ છે?
દરિયાના પાણીની ખારાશ માટે ઘણા વૈજ્ઞાનિક કારણો આપવામાં આવ્યા છે. પરંતુ શિવ મહાપુરાણ અનુસાર હિમાલયની પુત્રી પાર્વતીએ ભગવાન શિવને તેના પતિ તરીકે મેળવવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી. તેની તપસ્યાથી ત્રણે લોક ડરી ગયા અને આ સમસ્યાનો ઉકેલ શોધવા લાગ્યા. અહીં સમુદ્ર દેવતા પાર્વતીના રૂપથી મોહિત થઈ ગયા.
પાર્વતીની તપસ્યા પૂરી થયા પછી સમુદ્રદેવે તેની સામે લગ્નનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો. પરંતુ પાર્વતીએ પહેલાથી જ શિવને પોતાનો પતિ માની લીધા હતા. જ્યારે પાર્વતીએ લગ્નનો પ્રસ્તાવ નકાર્યો ત્યારે સમુદ્ર દેવ ગુસ્સે થઈ ગયા અને ભગવાન શંકર માટે ખરાબ શબ્દો કહેવા લાગ્યા. સમુદ્રદેવે પાર્વતીજીને કહ્યું કે, હું તમામ જીવોની તરસ છીપાવું છું, મારું પાત્ર પણ દૂધ જેવું સફેદ છે. એ વ્યક્તિમાં શું છે જે મારામાં નથી. જો તું મારી સાથે લગ્ન કરવાની હા કહે તો હું તને સમુદ્રની રાણી બનાવી દઈશ.
પાર્વતીએ સમુદ્રને આ શ્રાપ આપ્યો
ભગવાન શંકર વિશે ખરાબ શબ્દો સાંભળીને પાર્વતીજી પણ ગુસ્સે થઈ ગયા અને તેમણે સમુદ્ર દેવને શ્રાપ આપ્યો કે જે દૂધ જેવું સફેદ અને મીઠા પાણી પર તમને ગર્વ છે તે આજ પછી ખારું થઈ જશે, ધાર્મિક માન્યતા મુજબ પાર્વતીજીએ આ શ્રાપ પછી સમુદ્રનું પાણી ખારું થઈ ગયું અને પીવાલાયક ના રહ્યું.