નવી દિલ્હી: રાજકીય અને ધાર્મિક હેતુઓ માટે રાષ્ટ્રધ્વજ ત્રિરંગાના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરતી એક મહત્વપૂર્ણ અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવી છે. આ અરજીમાં કેન્દ્ર સરકાર અને ચૂંટણી પંચને નિર્દેશ આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે કે કોઈપણ રાજકીય પક્ષ અથવા ધાર્મિક જૂથને પક્ષપાતી અથવા ધાર્મિક હેતુ માટે રાષ્ટ્રધ્વજનો ઉપયોગ કરવાથી અટકાવવામાં આવે.
ત્રણ ન્યાયાધીશોની બેન્ચ આ અરજી પર સુનાવણી કરશે
આ અરજીમાં રાષ્ટ્રીય સન્માન અપમાન નિવારણ અધિનિયમ, 1971 અને ભારતીય ધ્વજ સંહિતા, 2002 ની જોગવાઈઓનો કડક અમલ કરવા માટે સંબંધિત અધિકારીઓને નિર્દેશ આપવા વિનંતી પણ કરવામાં આવી હતી જેથી રાષ્ટ્રધ્વજનું સંપૂર્ણ સન્માન થાય. મુખ્ય ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈ, ન્યાયાધીશ કે. વિનોદ ચંદ્રન અને ન્યાયાધીશ એન.વી. અંજારિયાની બેન્ચ આ અરજી પર સુનાવણી કરશે. આ અરજી 14 જુલાઈના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટની બેંચ સમક્ષ સુનાવણી માટે રજૂ કરવામાં આવશે. અરજદારે કોર્ટને અપીલ કરી છે કે કેન્દ્ર સરકાર અને ચૂંટણી પંચને સ્પષ્ટ સૂચના આપવામાં આવે કે રાષ્ટ્રધ્વજ પર પક્ષનો લોગો, ધાર્મિક પ્રતીક અથવા કોઈપણ પ્રકારનો લખાણ ઉમેરવામાં આવે તેવા કોઈપણ પ્રયાસને રોકવામાં આવે.
ત્રિરંગાનું સન્માન જાળવવા અપીલ
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રાજકીય કે ધાર્મિક પ્રતીક તરીકે ત્રિરંગાનો ઉપયોગ માત્ર બંધારણની ભાવનાની વિરુદ્ધ નથી, પરંતુ તે રાષ્ટ્રીય સન્માન અધિનિયમ, 1971 અને ભારતીય ધ્વજ સંહિતા, 2002નું પણ ઉલ્લંઘન છે. અરજદારે માંગ કરી છે કે આ કાયદાઓનું કડક પાલન કરવામાં આવે જેથી ત્રિરંગાનું સન્માન હંમેશા જળવાઈ રહે.
ત્રિરંગા પર કોઈ પક્ષનું પ્રતીક ન હોવું જોઈએ
અરજીમાં ખાસ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે કોઈપણ રાજકીય પક્ષ ત્રિરંગા પર પોતાના પક્ષનું પ્રતીક કે ધાર્મિક પ્રતીક લગાવી શકે નહીં. આ અપીલ ત્યારે સામે આવી છે જ્યારે ઘણી વખત ચૂંટણી રેલીઓ, ધાર્મિક કાર્યક્રમો કે વિરોધ પ્રદર્શનોમાં ત્રિરંગાને પક્ષના પ્રતીક સાથે જોડવામાં આવ્યો છે, જે તેની ગરિમાને ઠેસ પહોંચાડી શકે છે.
ચૂંટણી પંચ અને કેન્દ્ર સરકારને સૂચના આપવાની માંગ
અરજીકર્તાએ સુપ્રીમ કોર્ટને અપીલ કરી છે કે કેન્દ્ર સરકાર અને ચૂંટણી પંચને આવા કિસ્સાઓમાં કડક કાર્યવાહી કરવા અને ભવિષ્યમાં આવી ઘટનાઓ અટકાવવાનો નિર્દેશ આપે. અરજીમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સંબંધિત સંસ્થાઓએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે રાષ્ટ્રધ્વજનો ઉપયોગ કોઈપણ રાજકીય લાભ કે ધાર્મિક એજન્ડા માટે ન થાય.
કાયદાઓના અમલીકરણ પર પ્રશ્નો ઉઠાવાયા
ભારતીય ધ્વજ સંહિતા અને રાષ્ટ્રીય સન્માન અધિનિયમ, 1971 સ્પષ્ટ કરે છે કે રાષ્ટ્રધ્વજને કોઈપણ પ્રકારની અપમાનજનક પરિસ્થિતિમાં રાખી શકાતો નથી. આમ છતાં, તાજેતરના વર્ષોમાં, એવી ઘણી ઘટનાઓ બની છે જેમાં ત્રિરંગાનો ઉપયોગ ફક્ત પાર્ટી પ્રચાર અથવા ધાર્મિક કાર્યક્રમો દરમિયાન જ કરવામાં આવ્યો હતો, જેનાથી તેના સન્માન પર પ્રશ્નો ઉભા થાય છે.
બંધારણીય મૂલ્યોનું રક્ષણ કરવાની જવાબદારી
આ અરજી ભારતના બંધારણ અને તેના પ્રતીકોની ગરિમા જાળવવા માટે જરૂરી મૂલ્યોના રક્ષણ તરફ એક પગલું છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે સુપ્રીમ કોર્ટ આ અરજી પર શું વલણ અપનાવે છે અને શું કેન્દ્ર અને ચૂંટણી પંચ આ દિશામાં કોઈ નક્કર પગલાં લે છે.