Uniform Civil Code Details: જેમ જેમ લોકસભાની ચૂંટણીઓ નજીક આવી રહી છે તેમ, દેશમાં ફરી એક વાર યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ અથવા યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) અંગે ચર્ચા શરૂ થઈ છે. એક દેશમાં સમાન કાયદાની માંગને પૂર્ણ કરવા પર ભાર મુકતા કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદી સરકારે તેને લાગુ કરવાના સંકેત આપ્યા છે. આખરે આ કાયદો શું છે?આવો અમે તમને સરળ ભાષામાં સમજાવીએ.
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડમાં દેશના તમામ ધર્મો અને સમુદાયો માટે સમાન અને સમાન કાયદા બનાવવાની હિમાયત કરવામાં આવી છે. જો સરળ ભાષામાં કહેવામાં આવે તો આ કાયદાનો અર્થ એ છે કે દેશમાં તમામ ધર્મો અને સમુદાયો માટે કાયદો સમાન હશે. ધર્મ અને ધર્મના આધારે હાલના વિવિધ કાયદાઓ એક રીતે બિનઅસરકારક બની જશે.
બંધારણીય માન્યતા શું છે?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બંધારણની કલમ 44 હેઠળ આવે છે. તે જણાવે છે કે રાજ્યો સમગ્ર ભારતમાં નાગરિકો માટે સમાન નાગરિક સંહિતા સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રયાસ કરશે. આ કલમ હેઠળ દેશમાં આ સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવાની માંગ કરવામાં આવી છે. આ પાછળનો તર્ક વસ્તીના બગાડને અટકાવવાનો અને વસ્તીને નિયંત્રિત કરવાનો છે.
ભાજપના ઢંઢેરામાં સામેલ છે
આ મુદ્દો એક સદી કરતાં વધુ સમયથી રાજકીય વાર્તા અને ચર્ચાના કેન્દ્રમાં રહ્યો છે. ભાજપે હંમેશા તેને પોતાના પ્રાથમિક એજન્ડામાં સામેલ કર્યો છે. ભાજપ 2014માં સરકારની રચના થઈ ત્યારથી જ સંસદમાં UCCને કાયદો બનાવવાનો આગ્રહ કરી રહી છે. 2024ની ચૂંટણી પહેલા આ મુદ્દાએ ફરી એકવાર જોર પકડ્યું છે. જો સત્તા પર મતદાન કરવામાં આવે તો UCC લાગુ કરવાનું વચન આપનારી ભાજપ પ્રથમ પાર્ટી હતી અને આ મુદ્દો તેના 2019ની લોકસભા ચૂંટણી ઢંઢેરામાંનો ભાગ હતો.
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ શું છે?
- લગ્ન, છૂટાછેડા, દત્તક અને મિલકતમાં બધા માટે એક નિયમ.
- પરસ્પર સંબંધો અને પરિવારના સભ્યોના અધિકારોમાં સમાનતા.
- જાતિ, ધર્મ કે પરંપરાના આધારે નિયમોમાં કોઈ છૂટછાટ નહીં.
- કોઈ ચોક્કસ ધર્મ માટે કોઈ અલગ નિયમ નથી.
જો UCC લાગુ કરવામાં આવે તો શું થશે?
- યુસીસી હેઠળ લગ્ન, છૂટાછેડા, મિલકત, દત્તક જેવી બાબતો.
- દરેક ધર્મમાં લગ્ન અને છૂટાછેડા માટે સમાન કાયદો.
- જે કાયદો હિંદુઓ માટે છે, તે અન્ય માટે પણ છે.
- છૂટાછેડા વિના એક કરતા વધુ વખત લગ્ન કરી શકશે નહીં.
- શરિયત મુજબ મિલકતનું કોઈ વિભાજન થશે નહીં.
UCC ના અમલીકરણથી શું બદલાશે નહીં?
- ધાર્મિક માન્યતાઓ પર કોઈ તફાવત નથી.
- ધાર્મિક રિવાજો પર કોઈ અસર નહીં.
- એવું નથી કે લગ્ન કોઈ પંડિત કે મૌલવી દ્વારા કરાવવામાં આવશે નહીં.
- ખાનપાન, પૂજા, ડ્રેસિંગ વગેરે પર કોઈ અસર નહીં.