રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન ભારતમાં છે. તેમનું વિમાન ગુરુવારે (4 ડિસેમ્બર) સાંજે 7 વાગ્યે દિલ્હીના પાલમ એરપોર્ટ પર ઉતર્યું. પીએમ મોદી પોતે પુતિનનું સ્વાગત કરવા માટે પાલમ એરપોર્ટ પર પહોંચ્યા. આજે (5 ડિસેમ્બર) રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં પુતિનને ગાર્ડ ઓફ ઓનર પણ આપવામાં આવ્યું. ચાલો આપણે સમજાવીએ કે કોઈપણ દેશના વડાને ગાર્ડ ઓફ ઓનર કઈ ફોર્સ આપે છે અને આ માટે કેટલા સૈનિકોની જરૂર પડે છે?
ગાર્ડ ઓફ ઓનર કોને મળે છે?
ભારતમાં, સર્વોચ્ચ ગાર્ડ ઓફ ઓનર ફક્ત બે શ્રેણીના લોકોને આપવામાં આવે છે. ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પહેલા છે, ત્યારબાદ અન્ય દેશોના રાષ્ટ્રપતિઓ આવે છે. એ નોંધવું જોઈએ કે રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને પણ આ શ્રેણીમાં ગાર્ડ ઓફ ઓનર પ્રાપ્ત થયું. વધુમાં, ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ, વડા પ્રધાન અને રાજ્યપાલોને પણ ગાર્ડ ઓફ ઓનર પ્રાપ્ત થાય છે, પરંતુ આ આંતર-સેવા ગાર્ડ ઓફ ઓનર છે, જેમાં સૈનિકોની સંખ્યા ઓછી હોય છે.
કઈ ફોર્સ સલામી આપે છે?
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે ગાર્ડ ઓફ ઓનર ફક્ત એક જ દળની જવાબદારી નથી. તેમાં ત્રણેય સશસ્ત્ર દળોનો સમાવેશ થાય છે: આર્મી, એરફોર્સ અને નેવી. આને ટ્રાઇ-સર્વિસ ગાર્ડ ઓફ ઓનર કહેવામાં આવે છે. હકીકતમાં, રાષ્ટ્રપતિ ભવનની સામે ત્રણેય દળો માટે એક સામાન્ય ગાર્ડ છે, જે દિલ્હી વિસ્તારના રાષ્ટ્રપતિના બોડીગાર્ડ (PBG) દ્વારા સંભાળવામાં આવે છે. આ વિશ્વની સૌથી જૂની કેવેલરી રેજિમેન્ટ છે, જે 1773 થી શરૂ થઈ છે.
કેટલા સૈનિકો ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપે છે?
કેન્દ્ર સરકારે ગાર્ડ ઓફ ઓનર માટે નિયમો સ્થાપિત કર્યા છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયના પ્રોટોકોલ મુજબ, 150 સૈનિકો કોઈપણ રાષ્ટ્રપતિ (ભારતીય હોય કે વિદેશી) માટે ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપે છે. આમાં આર્મી, નેવી અને એરફોર્સના 50 સૈનિકોનો સમાવેશ થાય છે. આ દરમિયાન, રાષ્ટ્રપતિના બોડીગાર્ડના 20-25 ઘોડેસવારો પણ ગાર્ડ ઓફ ઓનર પ્રક્રિયામાં ભાગ લે છે.
જ્યારે જો બાઈડેન, બરાક ઓબામા અને ઇમેન્યુઅલ મેક્રોન ભારતની મુલાકાતે આવ્યા હતા, ત્યારે તેમને 150 સૈનિકો દ્વારા ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવ્યું હતું. તેવી જ રીતે, પુતિનને 150 સૈનિકો તરફથી ગાર્ડ ઓફ ઓનર પણ આપવામાં આવ્યું. વધુમાં, ઉપરાષ્ટ્રપતિને 100 સૈનિકો તરફથી ગાર્ડ ઓફ ઓનર, વડા પ્રધાનને 100 સૈનિકો તરફથી ગાર્ડ ઓફ ઓનર, સંરક્ષણ પ્રધાનને 50 સૈનિકો તરફથી ગાર્ડ ઓફ ઓનર અને રાજ્યપાલને 50 સૈનિકો (રાજ્ય પોલીસ ગાર્ડ અને એક નાની સેનાની ટુકડી) તરફથી ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવે છે.
આખી પ્રક્રિયા કેવી હોય છે?
જ્યારે કોઈ પણ દેશના રાષ્ટ્રપતિ ભારતની મુલાકાત લે છે, ત્યારે તેમના માટે લાલ જાજમ બિછાવવામાં આવે છે. આ પછી, ત્રણેય સશસ્ત્ર દળોના સૈનિકો લાઇનમાં ઉભા રહીને પ્રઝેન્ટ આર્મ્સ કરે છે. મુલાકાતી રાષ્ટ્રપતિના દેશનું રાષ્ટ્રગીત પહેલા વગાડવામાં આવે છે, ત્યારબાદ ભારતીય જન ગણ મન ગાવામાં આવે છે. આ દરમિયાન, ભારતીય રાષ્ટ્રપતિ અને વિદેશી મહેમાનો સલામી લે છે. આ સમગ્ર પ્રક્રિયામાં 21 મિનિટનો સમય લાગે છે, જેમાં એક પણ મિનિટનો ફેરફાર થતો નથી.