What if India and China unite against US: ભારત અને ચીન વચ્ચેના ઐતિહાસિક તણાવ અને સરહદી વિવાદો જાણીતા છે, પરંતુ જો બંને દેશો તેમની જૂની દુશ્મનાવટ ભૂલીને મિત્રતાનો હાથ લંબાવે તો વૈશ્વિક રાજકારણ અને અર્થવ્યવસ્થામાં ધરખમ ફેરફારો આવી શકે છે. ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યીની તાજેતરની ભારત મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે ખાતર અને અન્ય વસ્તુઓ પર સહકારની વાતચીત થઈ હતી, જેના કારણે આ પ્રશ્ન ઊભો થયો છે કે જો આ બે એશિયન મહાસત્તાઓ એક થાય તો વિશ્વ પર તેની શું અસર થશે, અને ખાસ કરીને અમેરિકાની વૈશ્વિક સત્તાને કેવો પડકાર મળશે?

Continues below advertisement

જો ભારત અને ચીન એક થાય તો તે વૈશ્વિક અર્થતંત્ર, લશ્કરી સંતુલન અને રાજદ્વારી પ્રભાવમાં એક મોટી શક્તિ તરીકે ઉભરી આવશે. ભારતની ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા અને ચીનની વિશાળ ઉત્પાદન ક્ષમતા મળીને એક નવું વેપાર જોડાણ બનાવી શકે છે, જે અમેરિકા માટે આર્થિક પડકારો ઉભા કરશે. રાજદ્વારી રીતે, ભારત-ચીન ગઠબંધન ક્વાડ જેવા જોડાણોને નબળા પાડી શકે છે અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર જેવા વૈશ્વિક મંચો પર અમેરિકાના પ્રભાવને પડકારી શકે છે. સૈન્યની દ્રષ્ટિએ પણ બંને દેશોની સંયુક્ત શક્તિ અમેરિકાની લશ્કરી હાજરી અને વર્ચસ્વને ઘટાડી શકે છે.

જો ભારત અને ચીન વચ્ચે વેપાર અને ટેકનોલોજીમાં સહકાર વધે તો તે અમેરિકા માટે એક મોટો આર્થિક પડકાર બની શકે છે. ચીનની ઉત્પાદન ક્ષમતા અને ભારતની વિશાળ બજાર મળીને વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં અમેરિકા પરની નિર્ભરતા ઘટાડી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો 5G ટેકનોલોજી, કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા (AI) અને રિન્યુએબલ એનર્જી જેવા ક્ષેત્રોમાં બંને દેશો સાથે મળીને કામ કરે, તો તે અમેરિકન ટેકનોલોજી કંપનીઓને મોટું નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.

Continues below advertisement

અમેરિકાએ ચીનના વધતા પ્રભાવને સંતુલિત કરવા માટે ભારતને ક્વાડ (QUAD) જોડાણનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ બનાવ્યો છે. પરંતુ જો ભારત અને ચીન એક થઈ જાય, તો ક્વાડ જેવા જોડાણનું મહત્વ ઘટી જશે. આ ઉપરાંત, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર અને અન્ય આંતરરાષ્ટ્રીય મંચો પર આ બંને દેશોની એકતા અમેરિકાના પ્રભાવને સીધો પડકાર આપી શકે છે. BRICS અને શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઇઝેશન જેવા મંચો પર તેમની મજબૂત ભાગીદારી અમેરિકા માટે નવા રાજદ્વારી પડકારો ઉભા કરશે.

આર્થિક અને રાજદ્વારી સંબંધો ઉપરાંત, જો ભારત અને ચીન લશ્કરી ક્ષેત્રે પણ સહકાર વધારે, તો તે અમેરિકાની વૈશ્વિક સૈન્ય હાજરીને અસર કરી શકે છે. બંને દેશોની સંયુક્ત લશ્કરી શક્તિ ખાસ કરીને હિંદ મહાસાગર અને એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં અમેરિકાના નૌકાદળના વર્ચસ્વને ઘટાડી શકે છે. બંને દેશો જો સંરક્ષણ ટેકનોલોજી, ગુપ્ત માહિતી અને દરિયાઈ સુરક્ષા પર સાથે મળીને કામ કરે, તો તે વૈશ્વિક સત્તા સંતુલનને સંપૂર્ણપણે બદલી શકે છે.