Fact Check:આંબેડકર વિવાદને લઈને આમ આદમી પાર્ટી (AAP) અને અરવિંદ કેજરીવાલ સતત ભારતીય જનતા પાર્ટીને નિશાન બનાવી રહ્યા છે. આ સંદર્ભમાં, અરવિંદ કેજરીવાલની એક વીડિયો ક્લિપ સોશિયલ મીડિયાના અલગ-અલગ પ્લેટફોર્મ પર વાયરલ થઈ રહી છે, જેમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તેમણે એક કાર્યક્રમ દરમિયાન કથિત રીતે કહ્યું હતું કે, જેણે પણ બંધારણ લખ્યું હશે, તેણે દારૂ પીને લખ્યું હશે. આ વીડિયો ક્લિપ શેર કરતી વખતે દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે કેજરીવાલે ભીમરાવ આંબેડકરને નિશાન બનાવીને આવું નિવેદન આપ્યું છે.
વિશ્વાસ ન્યૂઝે તેની તપાસમાં આ દાવો ખોટો હોવાનું બહાર આવ્યું છે. વાયરલ થયેલ નિવેદન કોંગ્રેસના બંધારણને લઈને આપવામાં આવ્યું હતું, જેને સંપાદિત કરીને કોંગ્રેસનો સંદર્ભ હટાવી દેવામાં આવ્યો છે.
લગભગ 12 વર્ષ પહેલા આમ આદમી પાર્ટીની રચના થયા બાદ કેજરીવાલે દિલ્હીના રાજઘાટ પર કોંગ્રેસ પાર્ટીને તેના બંધારણને લઈને નિશાન સાધતા આ નિવેદન આપ્યું હતું, પરંતુ વાયરલ ક્લિપમાંથી આ સંદર્ભ ગાયબ છે, જેનાથી એવું લાગી રહ્યું છે કે તેમણે આવું નિવેદન આપ્યું હતું. દેશના બંધારણને લઈને જ્યારે તેમણે કોંગ્રેસના બંધારણની મજાક ઉડાવતા આ નિવેદન આપ્યું હતું.
વાયરલ શું છે?
સોશિયલ મીડિયા યુઝર '‘Kapil Mishra For Delhi CM’ 'એ વાયરલ વીડિયો ક્લિપ (આર્કાઇવ લિંક) શેર કરી અને લખ્યું કે, "જેણે પણ બંધારણ લખ્યું છે તેણે દારૂ પીને લખ્યું હશે." બંધારણે કર્યું…આજે આ ઠગ્ગુલાલ થોડા મતોના લોભમાં બાબા સાહેબના ભક્ત બનીને ફરે છે.
આ વીડિયો ક્લિપ અન્ય ઘણા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર મળતા સંદર્ભમાં શેર કરવામાં આવી છે.
-તપાસ
વાયરલ વીડિયો કુલ નવ સેકન્ડનો છે, જેમાં અરવિંદ કેજરીવાલને એમ કહેતા સાંભળી શકાય છે કે, “…તો અમે બેઠા હતા…કોઈ કહેતું હતું કે જેણે બંધારણ લખ્યું હશે તેણે દારૂ પીને બંધારણ લખ્યું હશે…! "
વીડિયો ક્લિપ સાંભળીને સ્પષ્ટ થાય છે કે આ ભાષણનો અંશ છે, જે તેના સંદર્ભમાં શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે. ઓરિજિનલ ક્લિપ શોધવા માટે, અમે તેની કી ફ્રેમ્સની રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ કરી અને આમ આદમી પાર્ટીની ઑફિશિયલ YouTube ચૅનલ પર ઑરિજિનલ વીડિયો ક્લિપ મળી.
આ વીડિયો 3 ડિસેમ્બર, 2012ના રોજ અપલોડ કરવામાં આવ્યો છે, જે 25 નવેમ્બર, 2012ના રોજ દિલ્હીના રાજઘાટ પર અરવિંદ કેજરીવાલે આપેલા ભાષણનો વીડિયો છે.
વાયરલ વીડિયો આમ આદમી પાર્ટીની રચનાના એક દિવસ પછીનો છે અને આ ભાષણમાં કેજરીવાલે અન્ય પાર્ટીઓ પર નિશાન સાધતા કહ્યું હતું કે, તેમની પાર્ટીનું બંધારણ તેમના બંધારણથી અલગ છે. દરમિયાન, કોંગ્રેસ પાર્ટીના બંધારણ પર નિશાન સાધતા તેઓ કહે છે કે, “... પાર્ટીનું બંધારણ જે અમે ગઈકાલે અપનાવ્યું હતું... તે પોતાના પ્રકારનું બંધારણ છે. પાર્ટીની વેબસાઈટ આવતીકાલે સવારે જાહેર કરવામાં આવશે...એક નવી વેબસાઈટ બનાવવામાં આવી રહી છે...તે ઘણા દિવસોથી બની રહી છે. તે વેબસાઈટ આવતીકાલે લોન્ચ થશે…અમે તેના પર પાર્ટીનું બંધારણ મુકીશું…તમે લોકો પણ જોશો કે તે અન્ય પાર્ટીઓથી કેવી રીતે અલગ છે? અન્ય પક્ષોનું બંધારણ ખોટું છે...તેઓ પોતાના બંધારણને પણ સ્વીકારતા નથી.
આ પછી કોંગ્રેસ પર નિશાન સાધતા તેઓ કહે છે, “...જેમ કોંગ્રેસનું બંધારણ કહે છે કે દરેક કોંગ્રેસી ચરખો કાંતશે…કોઈ કોંગ્રેસી કાંતશે…શું તમે કોઈ કોંગ્રેસીને ચરખા કાંતતા જોયા છે…તમે ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર જુઓ છો… આ સમય દરમિયાન, મેં તમામ પક્ષોના બંધારણો વાંચ્યા છે…કોંગ્રેસનું બંધારણ કહે છે કે કોઈ કોંગ્રેસી દારૂ પીશે નહીં…તો અમે બેઠા હતા…કોઈ ક્હયું કે જેણે બંધારણ લખ્યું હશે તેણે પણ દારૂ પીને લખ્યું હશે.
અમારી તપાસ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, અરવિંદ કેજરીવાલે આ નિવેદન ભારતીય બંધારણના સંદર્ભમાં નહીં પરંતુ કોંગ્રેસ પાર્ટીના બંધારણના સંદર્ભમાં આપ્યું હતું.
તમને જણાવી દઈએ કે કોંગ્રેસ રાજ્યસભામાં ભીમરાવ આંબેડકર પર ગૃહમંત્રી અમિત શાહના નિવેદનનો વિરોધ કરી રહી છે (જુઓ અહેવાલ) અને તેમના રાજીનામાની માંગ કરી રહી છે, જ્યારે આમ આદમી પાર્ટી પણ આ મુદ્દે ભાજપ પર પ્રહારો કરી રહી છે. આમ આદમી પાર્ટી તેના ઓફિશિયલ હેન્ડલ પરથી બનાવેલા AIની મદદથી સતત બીજેપીને નિશાન બનાવી રહી છે.
તો બીજી તરફ આ સાથે જ ભાજપે કોંગ્રેસ પર શાહના નિવેદનને વિકૃત કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે અને અમિત શાહે પત્રકાર પરિષદમાં પોતાનો પક્ષ રજૂ કરતા કોંગ્રેસ પર ગેરસમજો ફેલાવવાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે આ મુદ્દાને કારણે સંસદનું શિયાળુ સત્ર તોફાની રહ્યું હતું.
વાયરલ વીડિયો ક્લિપ અંગે અમે આમ આદમી પાર્ટીના પ્રવક્તા અનમોલ પંવારનો સંપર્ક કર્યો હતો. તેણે પુષ્ટિ કરી કે આ "વિડિયો ક્લિપ નકલી છે."
વાયરલ વીડિયો ક્લિપ શેર કરતું પેજ કપિલ મિશ્રાનું ફેન પેજ છે, જેને ફેસબુક પર 20 હજાર લોકો ફોલો કરે છે.
તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ અને અન્ય પેટાચૂંટણીઓ સંબંધિત અન્ય વાયરલ દાવાઓના ફેક્ટ ચેક રિપોર્ટ્સ વિશ્વાસ સમાચારના ચૂંટણી વિભાગમાં વાંચી શકાય છે.
નિષ્કર્ષઃ દિલ્હીના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલે 2012માં કોંગ્રેસ પાર્ટી પર નિશાન સાધતા કહ્યું હતું કે, તેમના બંધારણમાં આવી વસ્તુઓ લખેલી છે, જેનાથી એવું લાગે છે કે જાણે કોઈએ દારૂ પીને કોંગ્રેસ પાર્ટીનું બંધારણ લખ્યું હોય. તેમના નિવેદનનો એક સંપાદિત ભાગ સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેનાથી એવું લાગે છે કે તેમણે દેશના બંધારણને લઈને આવું કહ્યું હતું, જ્યારે તેમણે કોંગ્રેસના બંધારણ પર ટોણો મારતા આ નિવેદન આપ્યું હતું.
(ડિસ્ક્લેમર: આ સમાચારનું ફેક્ટ ચેક વિશ્વાસ ન્યુઝ એ કર્યુ છે, એબીપી અસ્મિતાએ શક્તિ કલેક્ટિવની સાથે ભાગીદારી અંતર્ગત આ ફેક્ટ ચેક્ટમાં કોઇપણ ફેરફાર વિના પુનઃપ્રકાશિત કર્યુ છે)