Chief Justice: Uday Umesh Lalit બીજા એવા ચીફ જસ્ટિસ હશે જે સુપ્રીમ કોર્ટના જજ બનતા પહેલા કોઈ હાઈકોર્ટના જજ ન હતા, પરંતુ વકીલ થકી સીધા આ પદ સુધી પહોંચ્યા છે.
જસ્ટિસ ઉદય ઉમેશ લલિતે આજે ભારતના ચીફ જસ્ટિસ તરીકે શપથ લીધા. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ તેમને પદના શપથ લેવડાવ્યા હતા. આ દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનકર ઉપરાંત અનેક કેન્દ્રીય મંત્રીઓ અને સુપ્રીમ કોર્ટના જજ હાજર રહ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત થનાર 49મા વ્યક્તિ જસ્ટિસ લલિતનો કાર્યકાળ 8 નવેમ્બર સુધી રહેશે.
નવા મુખ્ય ન્યાયાધીશ યુ યુ લલિતે બંધારણીય બેંચ સમક્ષ વર્ષોથી પડતર કેસોના નિકાલને તેમની પ્રાથમિકતાઓમાંની એક ગણાવી છે. આ જ કારણ છે કે, 29 ઓગસ્ટથી બંધારણીય બેંચ બેસવા જઈ રહી છે, જે એક પછી એક 25 મહત્વપૂર્ણ મામલાઓની સુનાવણી કરશે.
3 તલાકની વ્યવસ્થા રદ્દ કરી
જસ્ટિસ લલિત સુપ્રીમ કોર્ટમાં તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ઘણા મોટા નિર્ણયોનો ભાગ રહ્યા છે. 22 ઓગસ્ટ 2017 ના રોજ, તે પાંચ જજની બેંચના સભ્ય હતા જેણે તલાક-એ-બિદ્દત એટલે કે ત્રણ તલાકને એકસાથે ગેરબંધારણીય કહેવાની પ્રણાલીને જાહેર કરી હતી. આ મામલામાં જસ્ટિસ રોહિન્ટન નરીમન સાથે લખેલા સંયુક્ત નિર્ણયમાં તેમણે કહ્યું હતું કે ઈસ્લામમાં પણ ટ્રિપલ તલાકને ખોટું માનવામાં આવે છે. એકસાથે 3 તલાક કહેવાનો અધિકાર, પુરૂષો દ્વારા મેળવેલો, મહિલાઓને અસમાનતાની સ્થિતિમાં લાવે છે. આ મહિલાઓના મૂળભૂત અધિકારની વિરુદ્ધ છે.
રાજદ્રોહ કાયદા પર નોટિસ જાહેર કરી
30 એપ્રિલ 2021ના રોજ જસ્ટિસ લલિતની આગેવાની હેઠળની બેંચે રાજદ્રોહના કેસમાં આઈપીસીની કલમ 124Aની માન્યતા પર કેન્દ્રને નોટિસ જારી કરી હતી. આ મામલામાં કોર્ટે મણિપુર સ્થિત પત્રકાર કિશોરચંદ્ર વાંગખેમચા અને છત્તીસગઢ સ્થિત પત્રકાર કન્હૈયાલાલ શુક્લાની અરજીઓ સાંભળવા માટે સંમતિ દર્શાવી હતી.
વિજય માલ્યાને આપી સજા
તાજેતરમાં જસ્ટિસ લલિતે ભાગેડુ બિઝનેસમેન વિજય માલ્યાને અવમાનના કેસમાં 4 મહિનાની સજા સંભળાવી હતી. કોર્ટે માલ્યા પર 2000 રૂપિયાનો દંડ પણ ફટકાર્યો છે. તેણે એમ પણ કહ્યું કે દંડ ન ભરે તો 2 મહિનાની વધારાની જેલની સજા ભોગવવી પડશે. જસ્ટિસ લલિતે બાળકોને યૌન શોષણથી બચાવવા પર પણ મહત્વપૂર્ણ આદેશ આપ્યો હતો. તેમની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે જાતીય ઉદ્દેશ્યથી શરીરના જાતીય ભાગને સ્પર્શ કરવો એ પોક્સો એક્ટનો કેસ છે; એવું કહી શકાય નહીં કે, બાળકને કપડાની ઉપર કપડાથી સ્પર્શ કરવો એ જાતીય શોષણ નથી.