Willis Carrier: જેમ જેમ ઉનાળો આવે છે, એર કંડિશનરનો ઉપયોગ વધી જાય છે અને દિલ્હી જેવા મેટ્રો શહેરોમાં સામાન્ય રીતે તમે દરેક ઘરમાં એક નાનું એર કંડિશનર જોશો. ઘર હોય કે ઓફિસ કે શાળા, દરેક જગ્યાએ એર કંડિશનર લગાવવામાં આવે છે. માર્કેટમાં 15,000 રૂપિયાથી લઈને 1 લાખ રૂપિયા સુધીના એર કંડિશનર ઉપલબ્ધ છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે, એર કંડિશનરની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ હતી અને વિશ્વનું પ્રથમ એર કંડિશનર કોણે બનાવ્યું હતું? કદાચ બહુ ઓછા લોકો આ વિશે જાણતા હશે. આજે આ લેખમાં અમે તમને આ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
આ વ્યક્તિએ વિશ્વનું પ્રથમ એર કંડિશનર બનાવ્યું હતું
એર કંડિશનરનું કામ ઓરડાના વાતાવરણને ઠંડુ કરવાનું છે. AC રૂમની ગરમ હવાને ઠંડી હવામાં ફેરવે છે. આજે બજારમાં મોર્ડન એસી માત્ર રૂમને ઠંડક જ નહીં પરંતુ રૂમને ગરમ કરીને હવાને શુદ્ધ પણ કરે છે. ACની ક્ષમતા BPU માં માપવામાં આવે છે જેને બ્રિટિશ થર્મલ યુનિટ કહેવામાં આવે છે.
વિશ્વનું પ્રથમ AC 1902માં વિલિસ હેવલેન્ડ કેરિયર દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. વિલિસ હેવલેન્ડ કેરિયરે કોર્નેલ યુનિવર્સિટીમાંથી એન્જિનિયરિંગમાં પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન કર્યું હતું. ત્યારબાદ તેમણે બફેલો ફોર્જ પ્રિન્ટિંગ પ્લાન્ટમાં કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. પ્લાન્ટમાં ગરમીના કારણે અખબારમાં પ્રિન્ટિંગ યોગ્ય રીતે થતું ન હતું અને રંગીન શાહી કાગળ પર યોગ્ય રીતે છાપતી ન હતી. આ સમસ્યામાંથી બહાર આવવા માટે વિલિસ હેવલેન્ડ કેરિયરે એર કંડિશનરની શોધ કરી હતી. કેરિયરની આ શોધથી પ્રિન્ટિંગ પ્લાન્ટમાં ઠંડું વાતાવરણ ઊભું થયું અને પ્રિન્ટિંગ સરળતાથી થઈ ગયું. આ પછી 2 જાન્યુઆરી, 1906 ના રોજ, યુએસ પેટન્ટ નંબર 808897 ACની શોધ માટે કેરિયરને ફાળવવામાં આવ્યું. ત્યારબાદ આ પછી ઘણા લોકોએ AC પર કામ કર્યું અને તેમને અલગ-અલગ નંબર પણ ફાળવવામાં આવ્યા.
વિલિસ હેવલેન્ડ કેરિયર દ્વારા બનાવવામાં આવેલ પહેલું એસી એટલું મોટું હતું કે, તે માત્ર કંપનીઓમાં જ લગાવી શકાય છે. તેને ઘરે લાગુ કરવું અશક્ય હતું. એવું કહેવાય છે કે, વિલિસ હેવલેન્ડે ગ્રેજ્યુએશન પૂરું કર્યા પછી જ AC પર કામ કરવાનું શરૂ કર્યું અને 1902માં સફળતા મેળવી. ત્યાર બાદ કેરિયરે 1915 માં એર કંડિશનર અને હીટિંગ વેન્ટિલેશન નામની કંપની ખોલી જ્યાં તેણે મોટા પાયે તેનું ઉત્પાદન શરૂ કર્યું. 1931માં એચ.એચ. શુલ્ટ્ઝ અને જે.ક્યુ. શર્મને વિન્ડો AC બનાવ્યું જેનું પ્રથમ યુનિટ 1932માં વેચાણ માટે મૂકવામાં આવ્યું હતું અને તેની કિંમત 2015 ડોલરમાં $1,20,000 હતી.
આ વ્યક્તિએ પહેલું વિન્ડો એસી બનાવ્યું
1945માં રોબર્ટ શર્મને એક નાનું એસી બનાવ્યું હતું, જેને પોર્ટેબલ વિન્ડો એસી નામ આપવામાં આવ્યું હતું. તે પહેલું એર કન્ડીશનર હતું જે ઓરડામાં હવાને ઠંડુ, ગરમ અને શુદ્ધ કરવા માટે વપરાય છે.