Captcha Code Fraud: સાયબર ગુનેગારોએ લોકોને છેતરવા માટે એક નવો રસ્તો શોધી કાઢ્યો છે અને તે છે કેપ્ચા કોડ કૌભાંડ. નકલી વેબસાઇટ્સ અને કેપ્ચા કોડ્સનો ઉપયોગ કરીને 'લુમા સ્ટીલર' નામનો માલવેર યુઝર્સના કમ્પ્યુટર અથવા ફોનમાં ફેલાવવામાં આવી રહ્યો છે. આ માલવેર સિસ્ટમમાં પ્રવેશ કરીને તમારી સંવેદનશીલ માહિતી જેમ કે પાસવર્ડ અને બેંક વિગતો ચોરી કરે છે, જેનાથી છેતરપિંડી થવાનું જોખમ વધી જાય છે.
ઇન્ટરનેટ પર જોવા મળતા કેપ્ચા કોડ, જે આપણે વારંવાર 'આઈ એમ નોટ રોબોટ' ચકાસવા માટે ઉપયોગ કરીએ છીએ, તેનો સાયબર ગુનેગારો હવે દુરુપયોગ કરી રહ્યા છે. તેઓ લોકપ્રિય વેબસાઇટની નકલી સાઇટ્સ બનાવે છે અને યુઝર્સને ખોટા કેપ્ચા કોડ પર ક્લિક કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. આનાથી યુઝર્સના ડિવાઇસમાં 'લુમા સ્ટીલર' જેવા માલવેર પ્રવેશે છે, જે ડેટા ચોરી કરીને નાણાકીય નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આ છેતરપિંડીથી બચવા માટે, યુઝર્સને હંમેશા વેબસાઇટનું URL ધ્યાનપૂર્વક તપાસવાની અને શંકાસ્પદ સૂચનાઓને અવગણવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
કેપ્ચા કોડ કૌભાંડ કેવી રીતે કામ કરે છે?
કેપ્ચા કોડનો મૂળ હેતુ એ છે કે વેબસાઇટ પર માનવી જ એક્સેસ કરી રહ્યો છે, કોઈ રોબોટ કે ઓટોમેટેડ સિસ્ટમ નહીં. પરંતુ, સાયબર ગુનેગારોએ આ જ સિસ્ટમનો ઉપયોગ લોકોને ફસાવવા માટે કર્યો છે. તેઓ કોઈ જાણીતી વેબસાઇટની નકલી પ્રતિકૃતિ બનાવે છે. જ્યારે કોઈ યુઝર આ નકલી વેબસાઇટ પર આવે છે, ત્યારે તેને એક કેપ્ચા કોડ પૂરો કરવા માટે કહેવામાં આવે છે. આ કેપ્ચા કોડ પર ક્લિક કરતા જ યુઝરને 'બ્રાઉઝર સૂચનાઓ ચાલુ કરવા' માટે એક પ્રોમ્પ્ટ મળે છે. યુઝર જ્યારે આ પ્રોમ્પ્ટ પર ક્લિક કરે છે, ત્યારે તેના ડિવાઇસમાં 'લુમા સ્ટીલર' નામનો માલવેર ડાઉનલોડ થઈ જાય છે.
આ માલવેર, એકવાર સિસ્ટમમાં પ્રવેશી જાય પછી, યુઝરની સંવેદનશીલ માહિતી, જેમ કે પાસવર્ડ, બેંકિંગ વિગતો, OTP અને અન્ય વ્યક્તિગત ડેટા ચોરી કરે છે. આ માહિતીનો ઉપયોગ ગુનેગારો બેંક ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવા અથવા અન્ય છેતરપિંડી કરવા માટે કરે છે.
બચવા માટે શું કરવું?
સાયબર નિષ્ણાતો આ કૌભાંડથી બચવા માટે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ સલાહ આપે છે:
- URL તપાસો: હંમેશા તમે જે વેબસાઇટની મુલાકાત લો છો તેનું URL ધ્યાનપૂર્વક તપાસો. નકલી વેબસાઇટ્સના URL માં જોડણીની ભૂલો (દા.ત., google.com ને બદલે gogle.com), વધારાના અક્ષરો, કે ખોટા ડોમેન નામ (દા.ત., .net ને બદલે .com) હોઈ શકે છે.
- સૂચનાઓ અવગણો: જો કોઈ વેબસાઇટ કેપ્ચા કોડ પૂરો કર્યા પછી 'સૂચનાઓ ચાલુ કરો' (turn on notifications) માટે કહે, તો તેના પર ક્લિક કરવાનું ટાળો. આ પ્રોમ્પ્ટ ઘણીવાર માલવેર ડાઉનલોડ કરાવવા માટે જ હોય છે.
- જાહેરાતોથી સાવધાન: શંકાસ્પદ જાહેરાતો કે જે તમને અજાણી વેબસાઇટ પર લઈ જાય તેના પર ક્લિક કરવાનું ટાળો.
- એન્ટી-વાયરસનો ઉપયોગ કરો: તમારા કમ્પ્યુટર અને સ્માર્ટફોનમાં વિશ્વસનીય એન્ટી-વાયરસ સોફ્ટવેર ઇન્સ્ટોલ કરો અને તેને નિયમિતપણે અપડેટ કરતા રહો.