Fasal Beema Yojana: આજે સમગ્ર વિશ્વ જળવાયુ પરિવર્તનના પરિણામોનો સામનો કરી રહ્યું છે. તેની સૌથી ખરાબ અસર ખેતી પર પડી છે. કમોસમી વરસાદ, અતિવૃષ્ટિ, પૂર, દુષ્કાળ જેવી કુદરતી આફતોના કારણે પાકને નુકસાન થઈ રહ્યું છે. આ એવી સ્થિતિ છે જ્યારે ખેડૂતો પોતે પણ આર્થિક સંકટમાં ફસાઈ જાય છે. ભારતમાં પણ જળવાયુ પરિવર્તનની ખરાબ અસરો સ્પષ્ટ દેખાઈ રહી છે. ગયા વર્ષે હવામાનના કારણે ઘણા રાજ્યોમાં પાકને ભારે નુકસાન થયું હતું. આવી જ સ્થિતિ મહારાષ્ટ્રમાં પણ જોવા મળી હતી. ખેડૂતોને ભારે નુકસાનથી બચાવવા માટે મહારાષ્ટ્ર સરકારે વળતરની જાહેરાત કરી હતી, પરંતુ હવે આ સમસ્યાનો કાયમી ઉકેલ શોધીને રાજ્ય સરકારે 1 રૂપિયાનો પાક વીમો લેવાની જાહેરાત કરી છે.
પાક વીમો 1 રૂપિયાના વ્યાજે મળશે
ભારતમાં કુદરતી આફતોના કારણે પાકને થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ યોજનામાં ખેડૂત તેના પાકના રક્ષણ માટે નિશ્ચિત વીમા પ્રિમિયમ ચૂકવે છે.
નુકસાનના બદલામાં વીમા કંપનીઓ તેમજ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો ખેડૂતને આંશિક રીતે વળતર આપે છે. પરંતુ હવે મહારાષ્ટ્ર સરકારે રાજ્ય સ્તરે 1 રૂપિયાના વ્યાજે વીમા યોજના જાહેર કરી છે. આનો મહત્તમ લાભ એવા ખેડૂતોને મળશે, જેઓ નાની જમીન પર ખેતી કરે છે અથવા મોટા વીમા પ્રિમિયમ ચૂકવી શકતા નથી.
રાજ્ય સરકાર વળતર આપશે
પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના હેઠળ રવિ પાક માટે 1.5 ટકા વીમા પ્રિમિયમ, ખરીફ પાક માટે 2 ટકા અને બાગાયતી પાક માટે 5 ટકા વીમા પ્રિમિયમ ચૂકવવાનું હોય છે, પરંતુ મહારાષ્ટ્ર સરકારે હવે આ ચિંતાનો પણ અંત લાવી દીધો છે.
રાજ્યના નાયબ મુખ્ય પ્રધાન અને નાણાં પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે જણાવ્યું કે અગાઉ પાક વીમા યોજના મેળવનાર ખેડૂત પાસેથી વીમાની રકમ પર 2 ટકા વ્યાજ વસૂલવામાં આવતું હતું. પરંતુ હવે સરકાર 1 રૂપિયામાં પાક વીમો આપવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ યોજનામાં સરકારી તિજોરીમાંથી 3312 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થશે.
મહારાષ્ટ્રમાં ઓર્ગેનિક ખેતીનો વ્યાપ પણ વધશે
ખેતીમાં રસાયણોના વધતા જતા ઉપયોગને કારણે જમીનની ફળદ્રુપતા તો નબળી પડી રહી છે પરંતુ રસાયણોમાંથી ઉત્પાદિત થતી ખેતપેદાશો આરોગ્ય પર પણ અસર કરી રહી છે. તેથી જ હવે મોટાભાગની રાજ્ય સરકારો કુદરતી ખેતીનું મોડલ અપનાવી રહી છે.
નવા વર્ષના બજેટમાં મહારાષ્ટ્ર સરકારે આગામી 3 વર્ષમાં 25 લાખ હેક્ટરને કુદરતી ખેતી હેઠળ લાવવાનો પણ નિર્ણય કર્યો છે. આ યોજના હેઠળ રાજ્યમાં 1000 બાયો-ઇનપુટ રિસોર્સ સેન્ટરની સ્થાપના કરવાનો લક્ષ્યાંક પણ નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યો છે.