Chaitr Navratri 2023:હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રીના તહેવારની વિશેષ માન્યતા છે. તે ખૂબ જ વિશેષ અને પવિત્ર તહેવાર માનવામાં આવે છે. પરંતુ ચૈત્ર અને અશ્વિન મહિનામાં આવતી નવરાત્રિનું વિશેષ મહત્વ છે. તેને પ્રમુખ અથવા પ્રગટ નવરાત્રી પણ કહેવામાં આવે છે. ચૈત્ર મહિનામાં આવતી નવરાત્રી વધુ મહત્વની બની જાય છે કારણ કે આ દિવસથી જ હિન્દુ નવું વર્ષ શરૂ થાય છે.
પંચાંગ અનુસાર, ચૈત્ર નવરાત્રી (નવરાત્રી 2023) ચૈત્ર મહિનાની શુક્લપક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી શરૂ થાય છે. આ વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રિ બુધવાર 22 માર્ચ 2023 થી શરૂ થઈ રહી છે અને 30 માર્ચ 2023 ના રોજ સમાપ્ત થશે. ચૈત્ર નવરાત્રીના પહેલા દિવસે ઘટસ્થાપન અથવા કલશ સ્થાનપના કરવામાં આવે છે અને તેની સાથે માતા રાણીના નવ સ્વરૂપોની આખા 9 દિવસ સુધી પૂજા કરવામાં આવે છે.
પંચકમાં ચૈત્ર નવરાત્રી (પંચક માર્ચ 2023)
આ વખતે ચૈત્રી નવરાત્રી પંચકમાં જ પડી રહી છે. પંચક 19મી માર્ચથી શરૂ થયું છે અને તે 23મી માર્ચે સમાપ્ત થશે. હિન્દુ ધર્મ અને જ્યોતિષમાં પંચક કાળને શુભ માનવામાં આવતો નથી. પરંતુ આ વખતે પંચકની શરૂઆત ઘણા શુભ યોગો સાથે થઈ છે. કારણ કે આ દિવસે ચાર ગ્રહ સંયોગથી મીન રાશિમાં ગોચર કરશે. ગજકેસરી યોગ, બુધાદિત્ય યોગ, હંસ યોગ, શશ યોગ, ધર્માત્મા અને રાજ લક્ષણ જેવા શુભ યોગો નવરાત્રી દરમિયાન જ સર્જાશે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર આ શુભ યોગોના કારણે પંચકમાં નવરાત્રિની પૂજા કરી શકાય છે. તેની કોઈ અશુભ અસર નહીં થાય.
પંચકમાં નવરાત્રિની પૂજા પદ્ધતિ
જો કે જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર નવરાત્રિની પૂજા પર પંચકની અસર નહીં પડે. પરંતુ લોકોના મનમાં મૂંઝવણ છે કે, પંચક કાળમાં નવરાત્રિની પૂજા કેવી રીતે કરવી અને કયો સમય પૂજા માટે શુભ રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે પંચક નવરાત્રી પૂજા પર અસર કરશે નહીં. પરંતુ નવરાત્રી સમયે આ આ વખતે પંચક રોગનો યોગ છે. , જે લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરે છે.
નવરાત્રિની પૂજા માટે સૌ પ્રથમ ઘરની સફાઈ કરો અને ઘટસ્થાપન સ્થાન પર ગંગાજળનો છંટકાવ કરો. પૂજા સ્થાન પર દીવો પ્રગટાવો અને વિધિપૂર્વક માતા રાનીની પૂજા કરો. માતાને અક્ષત, સિંદૂર, ફૂલ, ફળ, મીઠાઈઓ અર્પણ કરો અને દુર્ગા ચાલીસા અથવા દુર્ગા સપ્તશતીનો પાઠ કરો. નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે સવારે 6:23-7:32 સુધી મંદિરોમાં ઘટસ્થાપન અને અભિજીત મુહૂર્તમાં સવારે 11:05-12:35 દરમિયાન ઘરે ઘરે ઘટસ્થાપન કરવામાં આવશે.