Paush Putrada Ekadashi 2023: સનાતન ધર્મમાં એકાદશી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. વર્ષ 2023ની પ્રથમ એકાદશી 02 જાન્યુઆરી એટલે કે આજે ઉજવવામાં આવી રહી છે. એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે. માન્યતા અનુસાર એકાદશીનું વ્રત કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. પૌષ પુત્રદા એકાદશીને ભારતના કેટલાક પ્રદેશોમાં વૈકુંઠ એકાદશી, સ્વર્ગવથિલ એકાદશી અથવા મુક્તકોટી એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
પુત્રદા એકાદશીએ વર્ષ 2023ની પ્રથમ એકાદશી છે. પુત્રદા એકાદશીથી મહિનાની શરૂઆત ખૂબ જ સારી થવા જઈ રહી છે. હિંદુઓમાં દરેક એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ છે. એકાદશીના દિવસે લોકો ભગવાન વિષ્ણુની ભક્તિભાવથી પૂજા કરે છે. પુત્રદા એકાદશી 02 જાન્યુઆરી 2023 એટલે કે આજે ઉજવવામાં આવી રહી છે.
પુત્રદા એકાદશીનો શુભ સમય
પુત્રદા એકાદશી 01 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ સાંજે 07.11 વાગ્યે શરૂ થઈ છે અને તે 02 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ એટલે કે આજે રાત્રે 08.23 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. પુત્રદા એકાદશી 03 જાન્યુઆરી, 2023 ના રોજ સવારે 07.12 થી 09.25 સુધી ઉજવવામાં આવશે. ઉદયતિથિ અનુસાર આજે એટલે કે 02 જાન્યુઆરી 2023ના રોજ જ પુત્રદા એકાદશી ઉજવવામાં આવી રહી છે.
પુત્રદા એકાદશીની પૂજા વિધિ
જે લોકો પુત્રદા એકાદશીનું વ્રત રાખે છે તેમણે ઉપવાસ કરતા પહેલા દશમીના દિવસે એક સમયે સાત્વિક આહાર લેવો જોઈએ. વ્રતીએ સંયમ રાખવો જોઈએ અને બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરવું જોઈએ. સવારે સ્નાન કર્યા પછી વ્રત શરૂ કરો અને ભગવાન વિષ્ણુનું ધ્યાન કરો. આ પછી ગંગાજલ, તુલસીના પાન, તલ, ફૂલ પંચામૃતથી ભગવાન નારાયણની પૂજા કરવી જોઈએ. વ્રત રાખનારાઓએ આ ઉપવાસ દરમિયાન પાણી વિના રહેવું જોઈએ. જો વ્રત કરનાર ઈચ્છે તો સાંજે દીવો કર્યા પછી ફળ ખાઈ શકે છે. વ્રતના બીજા દિવસે દ્વાદશીના દિવસે કોઈ જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિ અથવા બ્રાહ્મણને ભોજન કરાવી, દાન અને દક્ષિણા આપીને વ્રત પાર પાડવું જોઈએ.
પુત્રદા એકાદશી 2023નું મહત્વ
'પુત્રદા' શબ્દનો અર્થ 'પુત્રો આપનાર' થાય છે. વર્ષમાં બે પુત્રદા એકાદશીઓ આવે છે. પ્રથમ પુત્રદા એકાદશી માગશર માસમાં આવે છે અને બીજી પુત્રદા એકાદશી શ્રાવણ માસમાં આવે છે. આ એકાદશી મુખ્યત્વે તે દંપતીઓ દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે જેઓ પુત્રની ઇચ્છા રાખે છે. જે ભક્તો ખૂબ જ ભક્તિ અને સમર્પણ સાથે વ્રતનું પાલન કરે છે. ભગવાન વિષ્ણુ ભક્તોને સુખ, સમૃદ્ધિ અને તેમની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે. દક્ષિણ ભારતના કેટલાક પ્રદેશોમાં, પુત્રદા એકાદશીને 'વૈકુંઠ એકાદશી', 'સ્વર્ગવથિલ એકાદશી' અથવા 'મુક્તકોટી એકાદશી' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
પુત્રદા એકાદશીના દિવસે આ ભૂલો ન કરો
- એકાદશી પર તુલસીના પાન ન તોડવા. તુલસીના પાનને એકાદશીના એક દિવસ પહેલા તોડીને તેને તાજા રાખવા માટે આખી રાત પાણીમાં રાખી શકાય છે.
- માંસાહારી ખોરાક, ડુંગળી અને લસણ ન ખાઓ કારણ કે આ ખોરાક તામસિક ભોજનમાં આવે છે.
- આ દિવસે દારૂ અને સિગારેટનું સેવન ન કરો.
- બીજાઓ વિશે ખરાબ ન બોલો.
- એકાદશીના દિવસે ચોખાનું સેવન ન કરવું જોઈએ કારણ કે ચોખાનું સેવન કરવું અશુભ માનવામાં આવે છે.
પુત્રદા એકાદશી કથા
એક સમયે ભદ્રાવતી નગરમાં રાજા સુકેતુનું રાજ્ય હતું. તેમની પત્નીનું નામ શૈવ્યા હતું. સંતાન ન હોવાના કારણે પતિ-પત્ની બંને નાખુશ હતા. એક દિવસ રાજા અને રાણી મંત્રીને શાહી લખાણ આપીને જંગલમાં ગયા. આ દરમિયાન તેના મનમાં આત્મહત્યા કરવાનો વિચાર આવ્યો. પરંતુ તે જ સમયે રાજાને સમજાયું કે આત્મહત્યાથી મોટું કોઈ પાપ નથી. અચાનક તેને વેદના પાઠનો અવાજ સંભળાયો અને તે તે જ દિશામાં આગળ વધતો રહ્યો. સાધુઓ પાસે પહોંચીને તેમને પુત્રદા એકાદશીનું મહત્વ જાણવા મળ્યું. આ પછી પતિ-પત્ની બંનેએ પુત્રદા એકાદશીનું વ્રત કર્યું અને તેના પ્રભાવથી તેમને સંતાન પ્રાપ્ત થયું. ત્યારથી પુત્રદા એકાદશીનું મહત્વ વધવા લાગ્યું. જે દંપતીઓ નિઃસંતાન છે તેઓએ પુત્રદા એકાદશીનું ભક્તિભાવથી ઉપવાસ કરવો જોઈએ.