World Oldest Hindu Religion: ધર્મ માનવ સભ્યતાનો આત્મા છે. વિશ્વમાં ઘણા ધર્મો અસ્તિત્વમાં આવ્યા પરંતુ થોડા સમય પછી અદ્રશ્ય થઈ ગયા. જ્યારે કેટલાક ધર્મો આજે પણ જીવંત છે. તે ધર્મોમાં માનનારા લોકોની સંખ્યા પણ ખૂબ વધારે છે. પરંતુ હજુ પણ એક પ્રશ્ન એ છે કે વિશ્વનો સૌથી જૂનો ધર્મ કયો છે? ચાલો શાસ્ત્રો અને ઐતિહાસિક પુરાવાઓના આધારે આનો જવાબ જાણીએ.

આજે અસ્તિત્વમાં રહેલા બૌદ્ધ ધર્મ, ઇસ્લામ અથવા ખ્રિસ્તી ધર્મ સહિત ઘણા મુખ્ય ધર્મો પ્રખ્યાત આધ્યાત્મિક ગુરુઓ અથવા પયગંબરો દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા. આ પયગંબરોના જીવનકાળ દરમિયાન આ ધર્મોની ઉત્પત્તિના સ્પષ્ટ સંકેતો છે. જ્યારે હિન્દુ ધર્મ વિશે વૈજ્ઞાનિક અને પુરાતત્વીય માહિતી કંઈક બીજું કહે છે.

હિન્દુ ધર્મના સ્થાપક વિશે કોઈ માહિતી નથી

  • હિંદુ ધર્મને વિશ્વનો સૌથી જૂનો ધર્મ માનવામાં આવે છે. ખાસ વાત એ છે કે આ ધર્મના ઉદ્ભવ અથવા સ્થાપક વિશે કોઈ નક્કર પુરાવા અથવા ચોક્કસ તારીખ નથી.
  • બ્રિટાનિકા સ્ત્રોત અનુસાર, સમગ્ર વિશ્વમાં હિન્દુ ધર્મમાં માનનારા લોકોની વસ્તી (1.2-1.3) અબજથી વધુ છે. જે સમગ્ર ભારતમાં, ભારતીય ઉપખંડ અને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયામાં વ્યાપકપણે લોકપ્રિય છે. તે વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો ધર્મ પણ છે.
  • હિન્દુ ધર્મનો કોઈ સ્થાપક નથી, તે ઋષિ-મનુઓ અને શ્રુતિ-સ્મૃતિ ગ્રંથોની પરંપરામાંથી વિકસિત થયો છે.
  • તેને સનાતન ધર્મ પણ કહેવામાં આવે છે, જેનો અર્થ શાશ્વત અને અનંત થાય છે, એટલે કે જેનો કોઈ શરૂઆત અને અંત નથી.
  • આ ધર્મ પ્રકૃતિ, વેદ, આત્મા અને ભગવાનની વિભાવના પર આધારિત છે.

વૈદિક શાસ્ત્રોમાં હિન્દુ ધર્મનું મહત્વ

  • હિન્દુ ધર્મના 4 સૌથી મહત્વપૂર્ણ ગ્રંથો ઋગ્વેદ, યજુર્વેદ, સામવેદ અને અથર્વવેદ છે. આ ગ્રંથો 1500 બીસી અને 500 બીસી વચ્ચે રચાયા હતા.
  • મનુસ્મૃતિ (1/3) અનુસાર, ધર્મમ્ સનાતનમ્ વિદ્યાત્ એટલે કે ધર્મ શાશ્વત છે, તેનો કોઈ શરૂઆત અને અંત નથી.
  • હિન્દુ ધર્મ વિશે, ભગવદ ગીતા (અધ્યાય 4, શ્લોક 1-2) માં લખાયેલું છે કે શ્રી કૃષ્ણએ સૂર્યને આ યોગ શીખવ્યો હતો અને તે પછી આ પરંપરા અનાદિ કાળથી ચાલી આવી છે.
  • વિષ્ણુ પુરાણ (3/2/24) અનુસાર, ધર્મ ચારેય યુગમાં ચાલે છે અને શાશ્વત છે.
  • વૈદિક કાળ પછી, શાસ્ત્રીય કાળ, મહાકાવ્ય અને પૌરાણિક કાળ છે, જેમાં દેવી-દેવતાઓની પૂજા, ધર્મ અને શ્રદ્ધાનો વિચાર આવશ્યક ઘટકો માનવામાં આવતો હતો.

અન્ય પ્રાચીન ધર્મો અને સરખામણી

  • ઇજિપ્તીયન ધર્મ પ્રાગૈતિહાસિક કાળમાં શરૂ થયો હતો, પરંતુ તેનું સ્થાપિત સ્વરૂપ લગભગ 3000 બીસી પહેલા માનવામાં આવે છે. જો કે, આ ધર્મ હવે લુપ્ત થઈ ગયો છે.
  • મેસોપોટેમીયન ધર્મ લગભગ 4100-2900 બીસીના ઉરુક કાળમાં શરૂ થયો હતો. હવે આ ધર્મ ફક્ત ઇતિહાસ પૂરતો મર્યાદિત છે.
  • ગ્રીક ધર્મ કાંસ્ય યુગ (3000-1050 બીસી) ની આસપાસ અથવા તેનાથી પણ પહેલા, નવપાષાણ કાળથી શરૂ થયો હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ ધર્મ પૌરાણિક કથાઓ સુધી પણ મર્યાદિત છે.
  • પારસી ધર્મને પણ ખૂબ પ્રાચીન માનવામાં આવે છે. આ ધર્મની સ્થાપના લગભગ 3500 વર્ષ પહેલાં ઇરાનમાં પયગંબર જરથુસ્ત્ર દ્વારા કરવામાં આવી હતી. જો કે, હવે તે પણ લુપ્ત થવાના આરે છે. આ બધા પ્રાચીન ધર્મોની તુલનામાં, હિન્દુ ધર્મ હજુ પણ જીવંત અને પ્રચલિત છે.

ડિસ્ક્લેમર: અહીં આપેલી જાણકારી ફક્ત માન્યતાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અહીં એ ઉલ્લેખ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે કે ABPLive.com કોઈપણ પ્રકારની માન્યતા, માહિતીની પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી કે માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.