kali chaudas: કારતક માસને સનાતન ધર્મમાં ખૂબ મહત્વનો માનવામાં આવે છે. આ મહિનામાં સનાતન ધર્મમાં માનનારા લોકો આ પર્વના વિધિથી મનાવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, ભૂત ચતુર્દશી કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તારીખે ઉજવવામાં આવે છે, જેને નરક ચતુર્દશી અથવા છોટી દિવાળી અને કાળી ચૌદસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ભૂત ચતુર્દશી દિવાળીના એક દિવસ પહેલા આવે છે.
અયોધ્યાના જ્યોતિષ પંડિત કલ્કી રામનું કહેવું છે કે, ભૂત ચતુર્દશીનો તહેવાર 11 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. ધાર્મિક શાસ્ત્રો અનુસાર, ભૂત ચતુર્દશીના દિવસે તાંત્રિક પૂજા કરવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, અઘોરી પણ આ દિવસે પૂજા અને અનુષ્ઠાન એકસાથે કરીને ભૂત ઉત્સવની ઉજવણી કરે છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, ભૂત ચતુર્દશીના દિવસે, એક પરિવારના 14 પૂર્વજો તેમના જીવંત સંબંધીઓને મળવા ઘરે પહોંચે છે, જો કે આ પરંપરા મોટાભાગે પશ્ચિમ બંગાળમાં જોવા મળે છે.
અશુભ શક્તિઓનો પ્રભાવ વધુ રહે છે
જો કે, નામ જ સૂચવે છે તેમ, આ તહેવાર ભૂત ચતુર્દશીના દિવસે ભૂત અથવા આત્માઓ સાથે સંકળાયેલો તહેવાર છે. આ દિવસે અને રાત્રે તંત્ર વિદ્યા શીખનારા લોકો અલગ-અલગ ઉપાય કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તંત્ર સાધના દ્વારા તાંત્રિકો ભૂતોને બોલાવે છે, એટલું જ નહીં, આ કારણે આ સમગ્ર પ્રવૃત્તિને ભૂત ઉત્સવ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ભૂત ચતુર્દશીની રાત્રે પિતૃઓના નામના 14 દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે આ રાત્રે દુષ્ટ શક્તિઓ વધુ પ્રભુત્વ ધરાવે છે અને આ દુષ્ટ શક્તિઓને દૂર કરવા માટે જે લોકો તંત્ર વિદ્યા શીખે છે તેઓ 14 દીવા પ્રગટાવે છે.
કાલી ચૌદસનું શું મહત્વ છે?
ભૂત ચતુર્દશીનો તહેવાર ભારતના વિવિધ રાજ્યોમાં અલગ અલગ રીતે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે યમના નામનો દીવો પણ પ્રગટાવવામાં આવે છે અને આ દિવસે અનેક તંત્ર વિદ્યા શીખનારા લોકો પોતાના તંત્ર-મંત્રોનું પ્રદર્શન પણ કરે છે. એટલું જ નહીં, ખાસ કરીને પશ્ચિમ બંગાળમાં આ દિવસે કાલી માની પૂજા કરવાની પરંપરા પણ છે. તંત્ર શાસ્ત્રના અભ્યાસુઓ પણ મહાકાળીના અભ્યાસને સૌથી વધુ અસરકારક માને છે. એવું કહેવાય છે કે દેવી કાલીનું પૂજન કરવું એ દુષ્ટ આત્માઓની છાયાથી મુક્તિ મેળવવાનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય માનવામાં આવે છે.