Union Budget 2024: વચગાળાનું બજેટ રજૂ થવાને હવે ગણતરીના કલાકો જ બાકી રહ્યા છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સતત છઠ્ઠી વખત બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. નાણામંત્રીએ કહ્યું છે કે વચગાળાના બજેટમાં કોઈ મોટી જાહેરાત કરવામાં આવશે નહીં. પરંતુ વર્તમાન વૈશ્વિક પરિસ્થિતિમાં એવું માનવામાં આવે છે કે સંરક્ષણ બજેટમાં વધારો થઈ શકે છે.
ભારતના પડોશી દેશો પાકિસ્તાન અને ચીન સાથેના સંબંધોમાં તણાવ છે. જેના કારણે આપણા જવાનો સરહદ પર હંમેશા એલર્ટ સ્થિતિમાં રહે છે. સરહદ પર તણાવને કારણે વૈશ્વિક સ્તરે ભારતની ચિંતા વધી છે. 2023માં વૈશ્વિક તણાવે આપણને સૌથી વધુ પરેશાન કર્યા છે. રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ફેબ્રુઆરી 2022 માં શરૂ થયેલ યુદ્ધ ચાલુ છે. ઈઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચે ઓક્ટોબર 2023માં યુદ્ધ શરૂ થયું હતું. હુથી બળવાખોરો લાલ સમુદ્રમાં જહાજો પર સતત હુમલો કરી રહ્યા છે, જેનાથી વૈશ્વિક વેપાર પર અસર પડી રહી છે.
આત્મનિર્ભર ભારત અને મેક ઈન ઈન્ડિયા પર રહેશે નજર
વૈશ્વિક તણાવને કારણે સૈન્ય શક્તિનું આધુનિકીકરણ ભારત માટે મોટો પડકાર છે. સંરક્ષણ સાધનો માટે આત્મનિર્ભર ભારત અને મેક ઇન ઇન્ડિયાને પ્રોત્સાહન આપવું પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સંરક્ષણ મંત્રાલય સાથે સંબંધિત સંસદની સ્થાયી સમિતિએ સરકારને સંરક્ષણ બજેટ વધારવાની સલાહ આપી છે.
આવી સ્થિતિમાં એવું માનવામાં આવે છે કે વચગાળાના બજેટમાં સંરક્ષણ ક્ષેત્ર માટે વધુ નાણાં ફાળવવામાં આવી શકે છે. ભારતના બીજા સ્વદેશી એરક્રાફ્ટ કેરિયરની ખરીદી માટે બજેટમાં જાહેરાત કરવામાં આવી શકે છે, જેના માટે બજેટમાં 40,000 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. આ સિવાય 97 તેજસ માર્ક-1એ એરક્રાફ્ટ ખરીદવા માટે પણ વચગાળાના બજેટમાં નાણાં ફાળવવામાં આવી શકે છે.
2023-24માં કેટલું બજેટ ફાળવવામાં આવ્યું હતું
સંરક્ષણ ક્ષેત્ર માટે જીડીપીના 3 ટકાની જોગવાઈ એ વૈશ્વિક માપદંડ છે પરંતુ ભારત આ મામલે ઘણું પાછળ છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયને 2023-24ના બજેટમાં 593,537 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ આ વખતે એવો અંદાજ છે કે સરકાર સંરક્ષણ બજેટ માટે વધુ નાણાંની જોગવાઈ કરી શકે છે.
આ પણ વાંચોઃ
બજેટ પહેલા સરકારની ગિફ્ટ, સસ્તા થઈ શકે છે મોબાઇલ ફોન, જાણો મોટો ફેંસલો