Health Tips:ચોમાસાની ઋતુ આવતાની સાથે જ વરસાદ અને ઠંડા પવનો મનને શાંત કરે છે, પરંતુ આ ઋતુમાં આહારનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. આયુર્વેદ અનુસાર, શ્રાવણ મહિનામાં કેટલાક ખોરાક ટાળવા જોઈએ, જેમાં કઢી જેવી વાનગીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. આયુર્વેદિક નિષ્ણાતો કહે છે કે કઢી ખાવાથી પાચનતંત્ર પર ખરાબ અસર પડી શકે છે અને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ વધી શકે છે. ચાલો જાણીએ કે શ્રાવણમાં કઢી કેમ ન ખાવી જોઈએ?
ચોમાસા દરમિયાન આહારનું ધ્યાન રાખવું કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
શ્રાવણમાં માસમાં વર્ષા ઋતુ ચાલતી હોય છે. આ ઋતુમાં પાચનશક્તિ નબળી પડી જાય છે. આ ઋતુમાં ભેજને કારણે, બેક્ટેરિયા અને ચેપનું જોખમ વધી જાય છે. દિલ્હીના આયુર્વેદચાર્ય ડૉ. રીના શર્માએ જણાવ્યું કે, ચોમાસામાં પાચન ધીમું થઈ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારે અને તેલયુક્ત ખોરાક ટાળવો જોઈએ. કઢીમાં દહીં અને ચણાનો લોટ હોય છે, જે આ ઋતુમાં પચવામાં મુશ્કેલ હોય છે.
શ્રાવણમાં કઢી કેમ ન ખાવી?
આયુર્વેદ મુજબ, કઢી દહીં, ચણાનો લોટ અને મસાલામાંથી બનાવવામાં આવે છે. શ્રાવણ અને ચોમાસાની ઋતુમાં તે હાનિકારક હોઈ શકે છે. ચાલો જાણીએ તેની પાછળના કારણો.
ચોમાસામાં દહીં કફ વધારે છે
કઢીનો મુખ્ય ઘટક દહીં છે, જેને આયુર્વેદમાં ઠંડક આપતો ખોરાક માનવામાં આવે છે. જોકે, ચોમાસામાં ભેજને કારણે શરીરમાં કફ દોષ વધે છે. દહીં આ કફને વધુ વધારી શકે છે, જે શરદી, ખાંસી અને સાઇનસ જેવી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. બેંગ્લોરના આયુર્વેદચાર્ય ડૉ. અનિલ મંગલના જણાવ્યા મુજબ, ચોમાસામાં કઢી જેવા દહીં આધારિત ખોરાક ટાળો, કારણ કે તે પાચન ધીમું કરી શકે છે અને કફ વધારી શકે છે.
ચણાનો લોટ પાચન ધીમું કરે છે
કઢીમાં ચણાનો લોટ વપરાય છે, જે પચવામાં ભારે હોય છે. ચોમાસામાં પાચનતંત્ર પહેલાથી જ નબળું હોય છે અને ચણાનો લોટ તેના પર વધુ દબાણ વધારે છે. આનાથી ગેસ, પેટ ફૂલવું અને પેટમાં ભારેપણું જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ચોમાસામાં સૂપ અથવા ખીચડી જેવા હળવા અને ગરમ ખોરાક શ્રેષ્ઠ છે. આવી સ્થિતિમાં, ચણાના લોટમાંથી બનેલી વસ્તુઓ ટાળવી જોઈએ.
મસાલા અને તેલ પિત્ત દોષ વધારે છે
કઢીના વઘાર માટે હિંગ, જીરું, સરસવ જેવા તેલ અને મસાલાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આયુર્વેદ અનુસાર, વધુ મસાલા અને તેલ પિત્તા દોષ વધારી શકે છે, જે એસિડિટી, સોજા અને ત્વચાની સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. આ જ કારણ છે કે, શ્રાવણ મહિનામાં હળવા મસાલા અને ઓછા તેલવાળા ખોરાક ખાઓ.
ભેજમાં બેક્ટેરિયાનું જોખમ
ચોમાસામાં ભેજને કારણે, દહીંમાં બેક્ટેરિયા અને ફૂગ ઝડપથી વધી શકે છે. જો કઢીને યોગ્ય રીતે સંગ્રહિત કરવામાં ન આવે તો આ સમસ્યા વધી શકે છે. આ બેક્ટેરિયા ફૂડ પોઈઝનિંગ અથવા ચેપનું કારણ બની શકે છે.
પાચનતંત્ર પર વધારાનો ભાર પડે છે
કઢી એક ભારે વાનગી છે કારણ કે તેમાં દહીં, ચણાનો લોટ અને તેલનું મિશ્રણ હોય છે. ચોમાસામાં પાચનતંત્ર મંદ હોય છે અને કઢી ખાવાથી પેટમાં ભારેપણું, ગેસ અથવા ઝાડા જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.