Foot Itching Liver Symptoms: મોટાભાગના લોકો હાથ અને પગ પર ખંજવાળને શુષ્ક ત્વચા, એલર્જી અથવા નાની સમસ્યા તરીકે નકારી કાઢે છે. જો કે, જો ખંજવાળ લાંબા સમયથી ચાલુ રહે, કોઈ સ્પષ્ટ કારણ ન હોય, અને ત્વચા પર ફોલ્લીઓ ન હોય, તો તે કોઈ ઊંડા અંતર્ગત સમસ્યાનો સંકેત હોઈ શકે છે. ડૉક્ટરો કહે છે કે હથેળીઓ અને તળિયા પર ખંજવાળ એ લીવર રોગની શરૂઆતની નિશાની હોઈ શકે છે. જ્યારે લીવરનું કાર્ય ઘટે છે, ત્યારે શરીરમાં પિત્ત એસિડ એકઠા થાય છે, જે ત્વચાની ચેતામાં સોજો ઉત્પન કરે છે અને તીવ્ર ખંજવાળનું કારણ બને છે. જો આ ખંજવાળ રાત્રે વધુ આવે અને થાક અનુભવાય તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો મહત્વપૂર્ણ છે.
પગમાં ખંજવાળ કેમ આવે છે?
જો લીવર યોગ્ય રીતે કામ ન કરતું હોય, તો લોહીમાં ઝેરી તત્વો અને પિત્ત એસિડ એકઠા થાય છે. આ પદાર્થો ત્વચાની ચેતાને અસર કરે છે, જેના કારણે હથેળીઓ અને પગના તળિયામાં સતત ખંજવાળ આવે છે. આ પ્રકારની ખંજવાળને "કોલેસ્ટેટિક પ્ર્યુરિટસ" કહેવામાં આવે છે અને ક્યારેક ફોલ્લીઓ વિના પણ થાય છે. આ સ્થિતિ ઘણીવાર અનેક રોગોમાં જોવા મળે છે, જેમાં પ્રાથમિક બિલીયરી કોલેંગાઇટિસ, પ્રાથમિક સ્ક્લેરોઝિંગ કોલેંગાઇટિસ અને ગર્ભાવસ્થાના ઇન્ટ્રાહેપેટિક કોલેસ્ટેસિસનો સમાવેશ થાય છે. લીવર રોગમાં ખંજવાળ કેમ આવે છે? વૈજ્ઞાનિકોએ આ છુપાયેલા કારણો જાહેર કર્યા છે.લીવર રોગ સાથે સંકળાયેલ ખંજવાળ માટે વૈજ્ઞાનિકોએ હજુ સુધી એક પણ કારણ નક્કી કર્યું નથી. નિષ્ણાતો માને છે કે ઘણા પરિબળો સામેલ હોઈ શકે છે.
પિત્ત ક્ષારનો સંચય
જ્યારે લીવર નબળું પડી જાય છે, ત્યારે શરીરમાં પિત્ત ક્ષાર યોગ્ય રીતે ફિલ્ટર થતા નથી અને ત્વચાની નીચે એકઠા થવા લાગે છે. આ ચેતાઓને અસર કરે છે અને તીવ્ર ખંજવાળ પેદા કરી શકે છે.
હિસ્ટામાઇનનું સ્તર વધવું
લીવર સંબંધિત ખંજવાળ ધરાવતા ઘણા દર્દીઓમાં હિસ્ટામાઇનનું સ્તર વધ્યું હોય છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, એન્ટિહિસ્ટેમાઈન દવાઓ ઘણીવાર રાહત આપવામાં નિષ્ફળ જાય છે.
ગર્ભાવસ્થા અથવા હોર્મોન થેરાપી
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન અથવા હોર્મોન રિપ્લેસમેન્ટ થેરાપી દરમિયાન હોર્મોનલ ફેરફારો ખંજવાળ વધારી શકે છે. તે લીવર પિત્ત પ્રવાહમાં ફેરફાર સાથે પણ જોડાયેલું છે.
લીવર સંબંધિત ખંજવાળ કેવી રીતે ઓળખવી?
નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, છ અઠવાડિયાથી વધુ સમય સુધી રહેતી ખંજવાળને ક્રોનિક પ્ર્યુરિટસ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. સામાન્ય ખંજવાળ અને લીવર સંબંધિત ખંજવાળ વચ્ચે કેટલાક તફાવત છે, જેમકે ફોલ્લીઓ વગરની ખંજવાળ, રાત્રે વધુ આવતી ખંજવાળ,હાથ અને પગમાં શરૂ થતી ખંજવાળ,
ખંજવાળ ઘટાડવાના ઉપાયો
તમારી ત્વચાને વધુ પડતી ખંજવાળશો નહીં; આ ચેપ તરફ દોરી શકે છે.
જો તમને રાત્રે ખંજવાળવાની આદત હોય, તો સૂતી વખતે હળવા મોજા પહેરો.
હૂંફાળા અથવા ઠંડા પાણીથી સ્નાન કરો; ગરમ પાણી ટાળો.
ઠંડા હવામાન દરમિયાન રૂમ હ્યુમિડિફાયરનો ઉપયોગ કરો.