What If We End Mosquitoes: મચ્છર એક નાનો પરંતુ ખતરનાક જંતુ છે. તેના કરડવાથી મામૂલી તાવથી લઈને જીવલેણ વાયરસ થઈ શકે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં મચ્છરની લગભગ 3500 પ્રજાતિઓ જોવા મળે છે. આમાંના મોટાભાગના મચ્છરો માણસોને પરેશાન કરતા નથી. આ મચ્છરો છોડ અને ફળોના રસ પર જીવિત રહે છે. માત્ર છ ટકા જાતિઓની માદા તેમના ઇંડાના વિકાસ માટે માનવ રક્ત પીવે છે. આમાંથી માત્ર અડધા માદા મચ્છરો પોતાની અંદર રોગોના વાયરસને લઈને ફરે છે.
એટલે કે મચ્છરની માત્ર 100 પ્રજાતિઓ જ એવી છે, જે મનુષ્ય માટે હાનિકારક છે. તેમ છતાં એકલા ભારતમાં જ એક વર્ષમાં આ મચ્છરોના કારણે 10 લાખ લોકોના મોત થયા છે. મલેરિયા, ડેન્ગ્યુ અને યલો ફીવર જેવા મચ્છરોથી થતા રોગોને કારણે વિશ્વમાં લાખો લોકો મૃત્યુ પામે છે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે જો વિશ્વના તમામ જીવલેણ મચ્છરોને નાબૂદ કરવામાં આવશે તો શું થશે? જાણો કેવી રીતે શક્ય છે અને તેનું પરિણામ શું આવશે.
શું મચ્છરોને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરી શકાય છે?
સામાન્ય રીતે મચ્છરોને મારવા માટે કેમિકલની મદદ લેવામાં આવે છે. પરંતુ આ રસાયણો મચ્છરો કરતાં માનવ સ્વાસ્થ્ય પર વધુ ખરાબ અસર કરે છે. હવે વિજ્ઞાને પ્રગતિ કરી છે. કોઈપણ રસાયણો વિના મચ્છરોની વસ્તીને નાબૂદ કરી શકાય છે. તેના બદલે કેટલાક દેશોમાં વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓએ 90 ટકાથી વધુ વિસ્તારમાં મચ્છરોની વસ્તીમાં ઘટાડો કર્યો છે. આમાં નર મચ્છરોના જનીન બદલીને જીનેટિકલી મોડિફાઈડ મચ્છર તૈયાર કરવામાં આવે છે.
નવી પેઢીના મચ્છરો તેમના બચ્ચાને જન્મ આપતા પહેલા જ મૃત્યુ પામે છે. પેઢી દર પેઢી મચ્છરોનો નાશ થાય છે. કેમેન ટાપુઓ પર 2009 અને 2010 વચ્ચે લગભગ ત્રણ મિલિયન આવા મચ્છરો છોડવામાં આવ્યા હતા. એક રિપોર્ટ અનુસાર આ પ્રયોગથી મચ્છરોની વસ્તીમાં 96 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. આ પ્રયોગ બ્રાઝિલમાં પણ સારા આંકડા બતાવી રહ્યો છે.
જો દુનિયામાંથી બધા મચ્છર ગાયબ થઈ જાય તો શું થશે?
કેટલાક જીવવિજ્ઞાનીઓ માને છે કે ત્રીસ પ્રકારના મચ્છરોનો નાશ કરીને 10 લાખ માનવ જીવન બચાવી શકાય છે. આનાથી માત્ર એક ટકા મચ્છરોની પ્રજાતિઓ ખતમ થઈ જશે. જિનેટિકલી મોડિફાઈડ મચ્છરોના ઉપયોગથી પણ અત્યાર સુધી કોઈ આડઅસર જોવા મળી નથી. જો કે, આ મોટા પાયે કરવાથી ઘણી મુશ્કેલીઓ આવી શકે છે. મચ્છરોનો સંપૂર્ણ નાશ કુદરતી ખોરાકની સાંકળને અસર કરે છે.
જ્યારે મચ્છર છોડનો રસ પીવે છે, ત્યારે છોડના પરાગ તેમના દ્વારા ફેલાય છે. જેના કારણે ફૂલો ફળોમાં વિકસે છે. મચ્છર ઘણા પ્રાણીઓ માટે ખોરાક છે. તેમના લાર્વા પણ પાણી અને જમીન બંને જીવો માટે ખોરાક બની જાય છે. માછલી, દેડકા, શલભ, કીડી, ગરોળી, ચામાચીડિયા અને અન્ય કેટલાક જંતુઓ અને પ્રાણીઓ પણ મચ્છર ખાય છે.
કેટલાક લોકો એવા છે કે જેઓ આ પ્રકારની કોઈપણ જાતિના વિનાશનો સખત વિરોધ કરે છે. તેમની દલીલ એવી છે કે જે રીતે મનુષ્યોને ધ્યાનમાં રાખીને ખતરનાક મચ્છરોનો નાશ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ જ તર્કથી માનવી પણ સમગ્ર પ્રકૃતિ માટે ખતરો છે, તો શું તેનો નાશ કરવો જોઈએ?