Ahmedabad Birthday: ઐતિહાસિક અને અદ્યતનના સુભગ સમન્વય સમાન અમદાવાદ શહેરનો આજે આજે 613મો જન્મદિવસ છે. અમદાવાદના મેયરે માણેકચોક ખાતેના માણેકનાથ મંદિરે પુષ્પ અર્પણ કર્યા. ઈ.સ. 1411માં અહમદશાહે માણેક બુર્જ પાસે અમદાવાદની સ્થાપના કરી હતી. એક સમયે પોળો અને દરવાજા માટે જાણીતું અમદાવાદ આજે હેરિટેજ સિટી તરીકે ઓળખાય છે. આ સાથે જ કાંકરિયા અમદાવાદની ઓળખ ગાતા આજે રિવરફ્રન્ટ અને અટલ બ્રિજ અમદાવાદના નવા લેન્ડમાર્ક બન્યા છે. અમદાવાદ જેટલું આધુનિક અને વિકસિત છે.તેનો ઈતિહાસ એટલો જ મોટો છે. પ્રાચીન મંદિરો, જુની ઈમારતો અનેક સ્થાપત્યો જે અમદાવાદના ઈતિહાસ સાથે હજુ પણ જોડાયેલા છે. અમદાવાદની સ્થાપના થઈ તે સમયે એક અલગ અમદાવાદ જોવા મળતું હતું. અત્યારના અમદાવાદમાં સાંસ્કૃતિક, આર્થિક અને આધુનિકતાનો સમન્વય જોવા મળે છે. છેલ્લા બે દાયકાયોમાં ઘણું પરિવર્તન થયું છે.
યુનેસ્કોના વર્લ્ડ હેરિટેજ સિટીમાં સ્થાન મેળવનાર અમદાવાદ ભારતનું પ્રથમ શહેર છે. વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં સામેલ અમદાવાદ એ ઈતિહાસ, પરંપરા અને આધુનિકતાનો સંગમ છે. જો આ શહેરમાં સદીઓ જૂની મસ્જિદોનું સ્થાપત્ય જોવા જેવું હોય તો સાબરમતી નદી પર બનેલો નવો અટલ બ્રિજ તેનું નવું સ્થળ અને સેલ્ફી પોઈન્ટ છે. અમદાવાદ શહેર બે શહેરોમાં વહેંચાયેલું છે. આ વિભાજન સાબરમતી નદીને કારણે થયું છે. નદી શહેરને બે ભાગમાં વહેંચે છે.
જૂના અમદાવાદને કોટ વિસ્તાર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. શહેરમાં 10 કિલોમીટર લાંબી દિવાલ હતી. એવું કહેવાય છે કે આ દિવાલ ભૂતકાળમાં શહેરની રક્ષા કરતી હતી. તેના પર થાંભલા હતા. જેમાં ચોક્કસ સમુદાયના ઘરો અને તેમના વિસ્તારો દર્શાવ્યા હતા. આ દિવાલમાં 12 દરવાજા હતા. કેટલાક દરવાજા આજે પણ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. આમાં દિલ્હી દરવાજા અને લાલ દરવાજા મુખ્ય છે.
અમદાવાદ પહેલા કર્ણાવતી તરીકે જાણીતું હતું અને 1411 પછી મુઝફ્ફર વંશના સુલતાન અહેમદ શાહ દ્વારા તેનું નામ બદલીને કરવામાં આવ્યું હતું, જ્યારે તેણે રાજા કર્ણદેવ I પાસેથી તેને જીતી લીધું હતું. અહીંની ઘણી મસ્જિદો તે સમયના સ્થાપત્યને પ્રતિબિંબિત કરે છે. મહાગુજરાત ચળવળ પછી જ્યારે મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત બોમ્બે સ્ટેટમાંથી અલગ થયા ત્યારે અમદાવાદ 1960 થી 1970 સુધી ગુજરાતની રાજધાની રહ્યું. આ પછી નવા શહેરની રચના અને વસાહત કરવામાં આવી અને તેનું નામ ગાંધીનગર રાખવામાં આવ્યું. આજે ગાંધીનગર ગુજરાતનું પાટનગર છે. આજે પણ ગુજરાતની હાઈકોર્ટ અમદાવાદમાં આવેલી છે. અમદાવાદ રાજ્યનું નાણાકીય કેન્દ્ર ગણાય છે.
આઝાદીની ચળવળમાં અમદાવાદે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. બ્રિટિશ શાસન વિરુદ્ધ મહાત્મા ગાંધીના અભિયાનને કારણે આ શહેર ઘણા મોટા કાર્યક્રમો અને સંઘર્ષોનું સાક્ષી બન્યું. સાબરમતી નદી પર આવેલ બાપુના આશ્રમને કારણે આજે એક મુખ્ય માર્ગ આશ્રમ રોડ તરીકે ઓળખાય છે. મહાત્મા ગાંધી લાંબા સમય સુધી સાબરમતી આશ્રમમાં રહ્યા. અમદાવાદને 21મી સદીમાં લાવનાર તેના સમૃદ્ધ કાપડ ઉદ્યોગ માટે તેને 'પૂર્વનું માન્ચેસ્ટર' તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ શહેર નવરાત્રિ દરમિયાન તેની ભવ્યતા અને સૌથી મોટી ઉજવણી માટે જાણીતું છે, જે ઓપન-એર સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક ઉત્સવ છે.