8th Pay Commission fitment factor: કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 8મા પગાર પંચને મંજૂરી મળવાની ચર્ચાઓ વચ્ચે, લાખો સરકારી કર્મચારીઓ માટે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે શું સરકાર ફિટમેન્ટ ફેક્ટરની પદ્ધતિને રદ કરી શકે છે અથવા તેમાં ફેરફાર કરી શકે છે? કારણ કે આ એક જ પરિબળ એ નક્કી કરે છે કે કર્મચારીના માસિક પગારમાં ₹5,000નો સામાન્ય વધારો થશે કે પછી ₹25,000નો મોટો વધારો થશે. આ આંકડો જ કર્મચારીઓના મૂળ પગારને ગુણીને અંતિમ પગાર નક્કી કરે છે. જો સરકાર આ ફોર્મ્યુલાને બદલીને મોંઘવારી સાથે આપોઆપ જોડાયેલી નવી સિસ્ટમ અપનાવે તો પગાર વધારાનું ગણિત સંપૂર્ણપણે બદલાઈ શકે છે.
ફિટમેન્ટ ફેક્ટરના ફેરફારની સંભાવના અને નાણા મંત્રાલયનો દ્રષ્ટિકોણ
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર દરેક પગાર પંચનો આધારસ્તંભ રહ્યો છે. 7મા પગાર પંચમાં તેને 2.57 ગણો નિશ્ચિત કરવામાં આવ્યો હતો, જેના કારણે કર્મચારીઓના મૂળ પગારમાં નોંધપાત્ર ઉછાળો આવ્યો હતો. જોકે, હવે નાણા મંત્રાલયના સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, સરકાર 8મા પગાર પંચમાં એક નિશ્ચિત ગુણક પર નિર્ભર રહેવાને બદલે નવી, ફોર્મ્યુલા-આધારિત સિસ્ટમ અપનાવી શકે છે.
ફિટમેન્ટ ફેક્ટરને સંપૂર્ણપણે 'દૂર' કરવાનો અર્થ તેને નાબૂદ કરવો નથી, પરંતુ તેને ઇન્ટિગ્રેટેડ પે સિસ્ટમમાં ભેળવી દેવાનો હોઈ શકે છે. આ નવી પ્રણાલીમાં, મોંઘવારી ભથ્થા (DA) અને મૂળ પગારના ગુણોત્તરના આધારે પગારનું નિર્ધારણ આપોઆપ થઈ શકશે. સરકાર આ પગલા દ્વારા દર 10 વર્ષે નવું પગાર પંચ બનાવવાની લાંબી અને ખર્ચાળ પ્રક્રિયામાંથી મુક્તિ મેળવવા માંગે છે.
નવા ફોર્મ્યુલા હેઠળ પગાર વધારાની ગણતરી
જો સરકાર ફિટમેન્ટ ફેક્ટરને જાળવી રાખવાને બદલે ફક્ત મોંઘવારી ભથ્થા (DA), મકાન ભાડા ભથ્થા (HRA) અને મૂળ પગારના સુધારણા દ્વારા પગાર નક્કી કરે, તો પગારમાં સરેરાશ 20% થી 28% સુધીનો વધારો થઈ શકે છે.
- ઉદાહરણ તરીકે: જો કોઈ કર્મચારીનો વર્તમાન પગાર ₹45,000 હોય, તો આ ફોર્મ્યુલા હેઠળ તેમનો વધેલો પગાર આશરે ₹54,000 થી ₹57,000 સુધી પહોંચી શકે છે.
જોકે, જો સરકાર ફિટમેન્ટ ફેક્ટરને જાળવી રાખે અને તેને 2.5 કે 2.7ની આસપાસ નક્કી કરે, તો તે જ કર્મચારીનો પગાર ₹75,000 થી ₹85,000 સુધી વધવાની શક્યતા છે.
- તફાવત: આનો સ્પષ્ટ અર્થ એ છે કે, ફિટમેન્ટ ફેક્ટરને યથાવત રાખવા કે તેને બદલવાથી કર્મચારીના માસિક પગારમાં આશરે ₹25,000 થી ₹30,000 જેટલો મોટો તફાવત સર્જાઈ શકે છે. આ તફાવત જ કેન્દ્રીય કર્મચારીઓમાં સૌથી મોટી ચર્ચાનું કારણ બન્યો છે.