Aadhaar card new rules: 1 નવેમ્બર, 2025 થી, આધાર કાર્ડ ધારકો માટે ત્રણ મુખ્ય નિયમોમાં ફેરફાર થઈ રહ્યો છે, જેના કારણે આધાર સેવાઓ વધુ ઝડપી અને સુરક્ષિત બનશે. સૌથી મોટો ફેરફાર એ છે કે હવે આધારમાં નામ, સરનામું, જન્મ તારીખ જેવી માહિતી ઓનલાઈન અપડેટ કરી શકાશે, અને તેની ચકાસણી સરકારી દસ્તાવેજો (જેમ કે PAN, પાસપોર્ટ) દ્વારા ઓટોમેટિક થશે. બીજો મહત્ત્વનો નિયમ એ છે કે દરેક PAN કાર્ડ ધારકે 31 ડિસેમ્બર, 2025 સુધીમાં પોતાનું PAN કાર્ડ આધાર સાથે લિંક કરાવવું ફરજિયાત છે, અન્યથા 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ જશે. આ સાથે, બેંકો માટે KYC પ્રક્રિયા પણ OTP અથવા વિડિયો આધારિત ચકાસણી દ્વારા સરળ અને પેપરલેસ બનાવવામાં આવી છે. 14 જૂન, 2026 સુધી ઓનલાઈન દસ્તાવેજ અપડેટ મફત રહેશે.
આધાર અપડેટ પ્રક્રિયા હવે વધુ સરળ અને સુરક્ષિત
1 નવેમ્બર, 2025 થી, આધાર કાર્ડ ધારકો માટે આધારને અપડેટ કરવાનું કાર્ય ખૂબ જ સરળ બની જશે. યુનિક આઈડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (UIDAI) દ્વારા આધાર સેવાઓને ઝડપી, સરળ અને સુરક્ષિત બનાવવા માટે આ નવા નિયમો લાગુ કરવામાં આવી રહ્યા છે. હવે તમારે તમારા નામ, સરનામું, જન્મ તારીખ અથવા મોબાઇલ નંબર જેવી માહિતી બદલવા માટે આધાર સેવા કેન્દ્ર પર લાંબી કતારોમાં ઊભા રહેવાની જરૂર રહેશે નહીં. આ બધું કામ તમે હવે ઘર બેઠા ઓનલાઈન કરી શકશો.
ફેરફાર 1: માહિતી અપડેટ કરવાની ઓનલાઈન પદ્ધતિ અને નવું ફી માળખું
અગાઉ, કોઈપણ સુધારા અથવા અપડેટ માટે સેવા કેન્દ્રની મુલાકાત લેવી જરૂરી હતી, પરંતુ હવે મોટા ભાગના કાર્યો ઓનલાઈન કરી શકાશે.
- ઓટોમેટિક ચકાસણી: તમે જે માહિતી ઓનલાઈન અપડેટ કરશો (જેમ કે નામ અથવા સરનામું) તેની ચકાસણી હવે PAN કાર્ડ, પાસપોર્ટ, ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ અથવા રેશન કાર્ડ જેવા સરકારી દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ કરીને આપમેળે કરવામાં આવશે. આનાથી પ્રક્રિયા ઝડપી અને વધુ સુરક્ષિત બનશે.
- અપડેટ ફી માળખું (Updated Fee Structure):
- નામ, સરનામું અથવા મોબાઇલ નંબર અપડેટ કરવા: ₹75
- ફિંગરપ્રિન્ટ, આઇરિસ સ્કેન અથવા ફોટો અપડેટ કરવા: ₹125
- 5 થી 7 અને 15 થી 17 વર્ષની વયના બાળકો માટે બાયોમેટ્રિક અપડેટ સંપૂર્ણપણે મફત છે.
- 14 જૂન, 2026 સુધી ઓનલાઈન દસ્તાવેજ અપડેટ મફત છે; તે પછી, સેવા કેન્દ્રમાં અપડેટનો ખર્ચ ₹75 થશે.
- આધાર પુનઃપ્રિન્ટ (પ્રિન્ટેડ કોપી): ₹40
- ઘર નોંધણી સેવા: પ્રથમ વ્યક્તિ માટે ₹700, તે જ સરનામાં પર દરેક વધારાની વ્યક્તિ માટે ₹350.
ફેરફાર 2: PAN-આધાર લિંક કરવું ફરજિયાત
કેન્દ્ર સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે દરેક PAN કાર્ડ ધારકે 31 ડિસેમ્બર, 2025 સુધીમાં પોતાના PAN કાર્ડને આધાર સાથે લિંક કરાવવું આવશ્યક છે. આ અંતિમ તારીખ ચૂકી જવાથી ગંભીર નાણાકીય પરિણામો આવી શકે છે.
- PAN નિષ્ક્રિય: જો તમે 31 ડિસેમ્બર, 2025 સુધીમાં લિંક નહીં કરાવો, તો તમારું PAN કાર્ડ 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી નિષ્ક્રિય (Inoperative) થઈ જશે, અને તમે કોઈપણ નાણાકીય અથવા કર સંબંધિત હેતુઓ માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકશો નહીં.
- નવા નિયમો: હવે નવા PAN કાર્ડ માટે અરજી કરતી વખતે પણ આધાર ચકાસણી જરૂરી રહેશે.
ફેરફાર 3: KYC પ્રક્રિયામાં સરળતા
બેંકો અને અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓ માટે Know Your Customer (KYC) પ્રક્રિયાને પણ સરળ બનાવવામાં આવી છે. આનાથી ગ્રાહકોને બેંકિંગ સેવાઓ મેળવવામાં સરળતા રહેશે.
- સરળ માધ્યમો: હવે તમે આધાર OTP ચકાસણી, વિડિયો KYC, અથવા ફેસ-ટુ-ફેસ ચકાસણી જેવી કોઈપણ પદ્ધતિ દ્વારા KYC પૂર્ણ કરી શકો છો.
- પેપરલેસ પ્રક્રિયા: સમગ્ર KYC પ્રક્રિયા હવે પેપરલેસ અને અગાઉ કરતાં ઘણી ઝડપી હશે.
આ ફેરફારો શા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
આ નવા નિયમો આધાર સંબંધિત સેવાઓને વધુ સુવિધાજનક બનાવીને લોકોનો સમય બચાવશે, ખાસ કરીને ઘરેથી માહિતી અપડેટ કરવાની ક્ષમતાથી. વધુમાં, ડેટા સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે કડક ચકાસણી પ્રક્રિયાઓ પણ અમલમાં મૂકવામાં આવી છે. જો કે, નાણાકીય મુશ્કેલીઓથી બચવા માટે PAN-આધાર લિંક કરવાની 31 ડિસેમ્બર, 2025 ની અંતિમ તારીખનું ધ્યાન રાખવું અત્યંત જરૂરી છે.