આજના સમયમાં ભાગ્યે જ કોઇ વ્યક્તિ હશે જે એટીએમ કાર્ડનો ઉપયોગ કરતો નહી હોય. પ્રધાનમંત્રી જન-ધન યોજના અને રુપે કાર્ડને કારણે એટીએમ હવે દરેકના રોજિંદા જીવનનો એક ભાગ બની ગયા છે. આનાથી માત્ર રોકડ પરની નિર્ભરતા ઓછી થઈ નથી, પરંતુ નાણાં સુરક્ષિત અને વ્યવહારો પણ સરળ બન્યા છે. હવે જો તમારે કોઈ વસ્તુ ખરીદવી હોય તો તેના માટે મોટી રોકડ સાથે રાખવાની જરૂર નથી. એક નાનું એટીએમ કાર્ડ તમામ કામ કરે છે. આ ઉપરાંત, ATM કાર્ડ સાથે કેટલાક એવા ફાયદા (ATM Card Benefits) છે, જેના વિશે લોકો જાણતા નથી. માહિતીના અભાવે લોકો મફતમાં ઉપલબ્ધ જરૂરી સુવિધાઓનો ઉપયોગ કરવાથી વંચિત રહી જાય છે.
બેંકો પણ ગ્રાહકોને માહિતી આપતી નથી
એટીએમ કાર્ડ સાથે ઉપલબ્ધ સેવાઓમાં સૌથી મહત્વની છે મફત વીમો (એટીએમ કાર્ડ વીમો). હા, બેંક ગ્રાહકને ATM કાર્ડ આપે છે સાથે જ ગ્રાહકને અકસ્માત વીમો અથવા જીવન વીમો મળે છે. જો કે, આ વિશે માહિતીના અભાવને કારણે માત્ર થોડા લોકો જ આ વીમાનો દાવો કરી શકે છે. તેનું એક મોટું કારણ લોકોમાં નાણાકીય સાક્ષરતાનો અભાવ છે. ગામડાના લોકોની વાત તો ભૂલી જાવ, ભણેલા-ગણેલા શહેરી લોકો પણ એટીએમ સાથે જોડાયેલા નિયમો અને શરતો પર ધ્યાન આપતા નથી. બેંકો પણ તેમના ગ્રાહકોને એટીએમથી મળતા વીમા વિશે જાણ કરતી નથી.
જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈપણ રાષ્ટ્રીયકૃત અને બિન-રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકના એટીએમનો ઓછામાં ઓછા 45 દિવસ સુધી ઉપયોગ કરે છે, તો તે એટીએમ કાર્ડ સાથે આવતા વીમાનો દાવો કરવા માટે હકદાર બને છે. બેંકો ગ્રાહકોને વિવિધ પ્રકારના એટીએમ કાર્ડ આપે છે. એટીએમ કાર્ડની કેટેગરી અનુસાર તેની સાથે આવનાર વીમાની રકમ નક્કી કરવામાં આવે છે. ગ્રાહકોને ક્લાસિક કાર્ડ પર રૂ. 01 લાખ, પ્લેટિનમ કાર્ડ પર રૂ. 02 લાખ, નોર્મલ માસ્ટર કાર્ડ પર રૂ. 50,000, પ્લેટિનમ માસ્ટર કાર્ડ પર રૂ. 05 લાખ અને વિઝા કાર્ડ પર 1.5-02 લાખ રૂપિયા સુધીનું વીમા કવરેજ ઉપલબ્ધ છે. પ્રધાનમંત્રી જન-ધન યોજના હેઠળ ગ્રાહકોને રૂપે કાર્ડ સાથે 01 થી 02 લાખ રૂપિયા સુધીનો વીમો મળે છે.
એટીએમ વીમાનો દાવો કેવી રીતે કરવો
જો એટીએમ કાર્ડ ધારક અકસ્માતનો શિકાર બને અને એક હાથ અથવા એક પગ દિવ્યાંગ થઇ જાય તો તેને 50 હજાર રૂપિયાનું કવરેજ મળે છે. તેવી જ રીતે બંને હાથ અથવા બંને પગ ગુમાવવાના કિસ્સામાં, રૂ. 01 લાખનો વીમા લાભ ઉપલબ્ધ છે. મૃત્યુના કિસ્સામાં કાર્ડના આધારે કવરેજ રૂ. 01 લાખથી રૂ. 05 લાખ સુધીની હોય છે. એટીએમ કાર્ડ સાથે ઉપલબ્ધ વીમાનો દાવો કરવા માટે કાર્ડધારકના નોમિનીએ સંબંધિત બેંકમાં અરજી કરવાની રહેશે. બેંકમાં એફઆઈઆરની નકલ, હોસ્પિટલમાં સારવારનું પ્રમાણપત્ર વગેરે જેવા દસ્તાવેજો સબમિટ કરવા પર વીમાનો દાવો પ્રાપ્ત થાય છે. મૃત્યુના કિસ્સામાં કાર્ડધારકના નોમિનીએ મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર, એફઆઈઆર નકલ, આશ્રિતનું પ્રમાણપત્ર, મૃતકના પ્રમાણપત્રની મૂળ નકલ વગેરે સબમિટ કરવાનું રહેશે