પતંજલિ આયુર્વેદ ફક્ત તેના આયુર્વેદિક અને કુદરતી ઉત્પાદનો માટે જ જાણીતું નથી, પરંતુ તે પર્યાવરણીય અને સામાજિક કલ્યાણ પ્રત્યેની તેની ઊંડી પ્રતિબદ્ધતા માટે પણ ચર્ચામાં છે. પતંજલિ દાવો કરે છે કે, ટકાઉપણું ફક્ત કંપની માટે કોર્પોરેટ જવાબદારી નથી, પરંતુ તે કંપનીના મુખ્ય દર્શન અને પદ્ધતિનો એક અભિન્ન ભાગ છે. કંપનીનો ઉદ્દેશ્ય એવી દુનિયા બનાવવાનો છે જ્યાં લોકો પ્રકૃતિ સાથે સુમેળમાં રહે અને કુદરતી પદ્ધતિઓ દ્વારા આરોગ્ય અને સુખાકારી પ્રાપ્ત કરે.
ઓર્ગેનિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા પગલાં લેવામાં આવ્યા છે - પતંજલિ
પતંજલિ કહે છે, "કંપનીએ ઓર્ગેનિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા પગલાં લીધા છે. કંપની ખેડૂતોને રાસાયણિક ખાતરો અને જંતુનાશકોનો ઉપયોગ ઘટાડવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. તેના બદલે, ગાયના છાણ ખાતર અને સ્થાનિક કુદરતી દવાઓનો ઉપયોગ કરીને માટીની ગુણવત્તામાં સુધારો થઈ રહ્યો છે અને પાણીનું પ્રદૂષણ ઓછું થઈ રહ્યું છે. આનાથી માત્ર પર્યાવરણને ફાયદો થઈ રહ્યો નથી, પરંતુ ગ્રાહકોને રસાયણમુક્ત, સ્વસ્થ ખોરાક પણ મળી રહ્યો છે. પતંજલિએ 74,000 હેક્ટરથી વધુ વિસ્તારને આવરી લેતા તેલ પામ વાવેતર પ્રોજેક્ટ્સમાં 57,000 થી વધુ ખેડૂતોને સામેલ કર્યા છે. આનાથી સ્થાનિક ખેતીને પ્રોત્સાહન જ નહીં, પરંતુ ખાદ્ય તેલની આયાત પર ભારતની નિર્ભરતા પણ ઓછી થાય છે."
પતંજલિએ કહ્યું, "કંપનીએ પર્યાવરણીય સંરક્ષણ માટે ગ્રીન પહેલ શરૂ કરી છે. કંપનીએ બાયોડિગ્રેડેબલ પેકેજિંગ અપનાવ્યું છે, જે પ્લાસ્ટિકનો કચરો ઘટાડવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. વધુમાં, કંપની સૌર અને પવન ઉર્જા જેવા નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોતોમાં રોકાણ કરી રહી છે. પતંજલિ ફૂડ્સે 2023-24માં 125,000 મેગાવોટ-કલાકથી વધુ પવન ઉર્જા ઉત્પન્ન કરી અને 119,000 ટનથી વધુ CO2 ઉત્સર્જન ઘટાડ્યું. આ સાથે, કંપનીએ તેના ઘણા પ્લાન્ટમાં શૂન્ય પ્રવાહી વિસર્જન પ્રણાલીઓ સ્થાપિત કરી છે, જે પાણીના રિસાયક્લિંગને સુનિશ્ચિત કરે છે.
શિક્ષણ, આરોગ્ય અને ગ્રામીણ વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત - પતંજલિ
પતંજલિ દાવો કરે છે કે, "સમાજ કલ્યાણના ક્ષેત્રમાં, પતંજલિએ શિક્ષણ, આરોગ્ય અને ગ્રામીણ વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. કંપનીએ હરિદ્વારમાં ગુરુકુલમની સ્થાપના કરી છે, જે વંચિત બાળકોને મફત શિક્ષણ પૂરું પાડે છે. આ ઉપરાંત, પતંજલિએ ગ્રામીણ મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે કૌશલ્ય તાલીમ કાર્યક્રમો શરૂ કર્યા છે. કંપનીએ 2023 માં તેની કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારી (CSR) માટે રૂ. 12.36 કરોડ ફાળવ્યાં હતા, જે પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં 87% નો વધારો દર્શાવે છે.''
પતંજલિ કહે છે, "કંપનીની આ પ્રતિબદ્ધતા માત્ર પર્યાવરણ અને સમાજ માટે ફાયદાકારક નથી, પરંતુ તે ભારતમાં ટકાઉ અને સમાવિષ્ટ વિકાસ મોડેલને પણ પ્રેરણા આપે છે. કંપનીનું આ વિઝન દર્શાવે છે કે વ્યવસાય અને સામાજિક જવાબદારી સાથે મળીને જઈ શકે છે, એક સ્વસ્થ અને હરિયાળું ભવિષ્ય બનાવી શકે છે.''