Credit-Debit Card Portability: જ્યારે કોઈપણ પ્રોડક્ટ અથવા કંપનીની સેવાઓથી અસંતુષ્ટ હોય ત્યારે દરેક ગ્રાહક પાસે પોર્ટેબિલિટીનો વિકલ્પ હોય છે. આ વિકલ્પ ઘણી સેવાઓમાં ઉપલબ્ધ છે. તમે સિમથી વીમા પોલિસીમાં પોર્ટ કરી શકો છો અને હવે ટૂંક સમયમાં તમે ક્રેડિટ અને ડેબિટ કાર્ડ પણ પોર્ટ કરી શકશો.
આરબીઆઈએ એક પરિપત્ર જારી કરીને આ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જે ડેબિટ, ક્રેડિટ અને પ્રીપેડ કાર્ડ વપરાશકર્તાઓને તેમના મનપસંદ કાર્ડ નેટવર્કને પસંદ કરવાની સત્તા આપે છે. આ પ્રસ્તાવ પર આરબીઆઈએ બેંકો અને ગ્રાહકો પાસેથી 4 ઓગસ્ટ 2023 સુધી સૂચનો માંગ્યા છે.
આરબીઆઈના ડ્રાફ્ટ પરિપત્ર મુજબ, કાર્ડ જારી કરનારાઓને કાર્ડ નેટવર્ક સાથે કોઈપણ વ્યવસ્થા અથવા કરાર કરવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે જે તેમને અન્ય કાર્ડ નેટવર્કની સેવાઓનો લાભ લેતા અટકાવે છે. આરબીઆઈએ કહ્યું કે 'નાણાકીય સંસ્થાઓએ કોઈ ચોક્કસ કાર્ડ નેટવર્ક માટે ક્રેડિટ કાર્ડ, ડેબિટ કાર્ડ અને પ્રી-પેઈડ કાર્ડ જારી ન કરવા જોઈએ. લોકોને તેમની પસંદગીનું નેટવર્ક પસંદ કરવાનો વિકલ્પ મળવો જોઈએ. દરખાસ્ત હાલના નિયમોને પડકારે છે જ્યાં કાર્ડ નેટવર્કની પસંદગી જારીકર્તાઓ અને નેટવર્ક વચ્ચેના કરારો દ્વારા પૂર્વ-નિર્ધારિત કરવામાં આવે છે.
આરબીઆઈના ડ્રાફ્ટ પરિપત્ર મુજબ, કાર્ડ જારી કરતી બેંકો તેમના ગ્રાહકોને બહુવિધ કાર્ડ નેટવર્કમાંથી પસંદગી કરવાનો વિકલ્પ આપશે. આ વિકલ્પનો ઉપયોગ ગ્રાહક કાર્ડ જારી કરતી વખતે અથવા તે પછી કોઈપણ સમયે કરી શકે છે.
કાર્ડ નેટવર્ક પોર્ટેબિલિટી ગ્રાહકના તેના કાર્ડને એક નેટવર્કથી બીજા નેટવર્કમાં ટ્રાન્સફર કરવાના અધિકારનો સંદર્ભ આપે છે. જેમ કે આપણે એક જ ફોન નંબર રાખીને અમારા ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઈડર બદલી શકીએ છીએ. એ જ રીતે, કાર્ડ નેટવર્ક પોર્ટેબિલિટી કાર્ડધારકોને અલગ ચુકવણી નેટવર્ક પર સ્વિચ કરતી વખતે તેમના વર્તમાન કાર્ડ બેલેન્સ અને ક્રેડિટ ઇતિહાસને જાળવી રાખવાની મંજૂરી આપે છે.
હાલમાં ભારતમાં 5 કાર્ડ નેટવર્ક કંપનીઓ છે- Visa, MasterCard, Rupay, American Express અને Diners Club. તેઓ વિવિધ બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે જોડાણ ધરાવે છે. આ કારણે ગ્રાહકને તેની પસંદગીનું કાર્ડ નેટવર્ક પસંદ કરવાનો વિકલ્પ મળતો નથી. પરંતુ, કાર્ડ નેટવર્ક પોર્ટેબિલિટી લાગુ થયા પછી, ગ્રાહકોને આ અધિકાર મળવાનું શરૂ થશે.