EPFO new rules 2025: કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જાહેર કરાયેલા ચિંતાજનક આંકડા મુજબ, કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ (EPF) ના લગભગ 50% સભ્યો પાસે ઉપાડ સમયે તેમના ખાતામાં ₹20,000 થી પણ ઓછી રકમ છે, જ્યારે 87% ખાતાધારકો પાસે નિવૃત્તિ સમયે ₹1,00,000 થી ઓછી બચત નોંધાઈ છે. નાની જરૂરિયાતો માટે વારંવાર ઉપાડ કરવાની આદતને કારણે આ ભંડોળ ખાલી થઈ રહ્યું છે. આ ગંભીર સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવા માટે, કેન્દ્રીય શ્રમ મંત્રી મનસુખ માંડવિયાની અધ્યક્ષતામાં EPFO એ નિયમોમાં મોટા ફેરફારો કર્યા છે. હવે દરેક PF ખાતામાં 25% નું લઘુત્તમ બેલેન્સ જાળવવું ફરજિયાત છે. એટલું જ નહીં, સંપૂર્ણ PF ઉપાડ માટે 2 મહિના ને બદલે 12 મહિના અને પેન્શન ઉપાડ માટે 36 મહિના રાહ જોવી પડશે. આ બેવડી વ્યૂહરચના દ્વારા સરકાર તાત્કાલિક જરૂરિયાતો અને નિવૃત્તિની સુરક્ષા વચ્ચે સંતુલન લાવવા માંગે છે.
નિવૃત્તિ ભંડોળની વાસ્તવિકતા: PF ખાતાઓ ખાલી થવા પાછળનું કારણ
કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં જાહેર કરેલા આંકડાઓ દેશના દરેક કાર્યકારી વ્યક્તિ માટે ચિંતાજનક સ્થિતિ દર્શાવે છે. આ આંકડાઓ અનુસાર, કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ (EPF) ના લગભગ 50% સભ્યો પાસે ઉપાડ સમયે તેમના ખાતામાં માત્ર ₹20,000 થી ઓછી રકમ હોય છે, અને લગભગ 75% કર્મચારીઓના PF ખાતામાં ₹50,000 થી ઓછી રકમ જોવા મળે છે. સૌથી વધુ ચિંતાની વાત એ છે કે 87% સભ્યો પાસે નિવૃત્તિ નજીક આવી રહી હોય ત્યારે પણ તેમની બચત ₹1,00,000 થી ઓછી છે.
સરકારે સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે આ પરિસ્થિતિ સ્પષ્ટ કરે છે કે મોટાભાગના લોકો તેમના વૃદ્ધાવસ્થા માટે પૂરતી બચત કરી રહ્યા નથી. નાની જરૂરિયાતો માટે વારંવાર પૈસા ઉપાડવાની આદત તેમના નિવૃત્તિ ભંડોળને સતત ખાલી કરી રહી છે. આ ગંભીર સમસ્યાને સંબોધવા માટે, EPFO દ્વારા હવે નિયમોમાં સખત ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે.
નિયમોમાં સખતાઈ: સંપૂર્ણ ઉપાડ પર નિયંત્રણો
કર્મચારીઓની બચતની આદતોને પ્રોત્સાહન આપવા અને નિવૃત્તિ ભંડોળને મજબૂત બનાવવા માટે, કેન્દ્રીય શ્રમ મંત્રી મનસુખ માંડવિયાની અધ્યક્ષતામાં EPFO બોર્ડની બેઠકમાં મહત્ત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા છે. મુખ્યત્વે સમય પહેલાં સંપૂર્ણ ઉપાડ પર નિયંત્રણ મૂકવામાં આવ્યું છે.
- લઘુત્તમ બેલેન્સ: દરેક PF ખાતામાં હવે 25% નું લઘુત્તમ બેલેન્સ રાખવું ફરજિયાત રહેશે, જેથી ખાતું સંપૂર્ણપણે ખાલી ન થઈ જાય.
- સંપૂર્ણ PF ઉપાડ: નોકરી છોડ્યા પછી સંપૂર્ણ PF બેલેન્સ ઉપાડવા માટે કર્મચારીઓએ હવે 2 મહિના ને બદલે પૂરા 12 મહિના (એક વર્ષ) સુધી રાહ જોવી પડશે.
- પેન્શન ઉપાડ: પેન્શન ફંડ (EPS) ઉપાડ માટે રાહ જોવાનો સમયગાળો 2 મહિનાથી વધારીને 36 મહિના અથવા ત્રણ વર્ષ કરવામાં આવ્યો છે. અધિકારીઓ કહે છે કે 75% પેન્શન યોજનાના સભ્યો તેમના બધા ભંડોળ તાત્કાલિક ઉપાડી લેતા હોવાથી આ નિર્ણય જરૂરી હતો, જેનાથી તેમનું વૃદ્ધાવસ્થા અસુરક્ષિત રહે છે.
જરૂરિયાત અને સુરક્ષા વચ્ચે સંતુલન જાળવવાનો પ્રયાસ
જ્યારે સરકારે નિવૃત્તિ પહેલાં ભંડોળ ખાલી કરવા અંગે કડક વલણ અપનાવ્યું છે, ત્યારે તેણે કર્મચારીઓની વાસ્તવિક જરૂરિયાતોને પણ ધ્યાનમાં લીધી છે. આંશિક ઉપાડ માટેની પ્રક્રિયા, એટલે કે તબીબી સારવાર, લગ્ન અથવા શિક્ષણ જેવી વિશેષ જરૂરિયાતો માટે ઉપાડ, સરળ બનાવવામાં આવી છે. ગયા વર્ષે, EPFO ને આંશિક ઉપાડ માટે 70 મિલિયન અરજીઓ મળી હતી, જેમાંથી 60 મિલિયન અરજીઓને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ સમજાવ્યું કે આ બેવડી વ્યૂહરચના એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે જરૂર પડે તો તમે તમારા પૈસા ઉપાડી શકો છો, પરંતુ લઘુત્તમ બેલેન્સની જરૂરિયાત ખાતરી કરશે કે તમારું ખાતું સક્રિય રહે અને 8.25% ના આકર્ષક વ્યાજ દર મેળવતું રહે.
વધુમાં, EPFO એ એવા કર્મચારીઓ માટે પણ 1 નવેમ્બરથી એક નવી 'કર્મચારી નોંધણી ઝુંબેશ' શરૂ કરી છે, જેઓ જુલાઈ 2017 થી ઑક્ટોબર 2025 ની વચ્ચે નોકરીમાં જોડાયા હતા પરંતુ હજી સુધી PF ખાતું ખોલાવ્યું નથી. આ યોજના હેઠળ, નોકરીદાતાએ બાકી યોગદાન અને વ્યાજમાંથી કર્મચારીનો હિસ્સો જમા કરાવવો પડશે, જોકે પગારમાંથી કપાત ન થઈ હોય તો અગાઉના યોગદાન જમા કરાવવાથી મુક્તિ મળશે. EPFO એ 2017 થી નોંધણી ન કરાવનારા નોકરીદાતાઓ પર ₹100 નો નજીવો દંડ પણ લાદ્યો છે. સરકાર માને છે કે નાની બચત પણ એક દિવસ નોંધપાત્ર નિવૃત્તિ ભંડોળમાં પરિવર્તિત થઈ શકે છે.