Form 15H importance: ફોર્મ 15H એ એક ઘોષણા પત્ર છે જે આવકવેરા વિભાગને (Income Tax Department) વરિષ્ઠ નાગરિકો (60 વર્ષ કે તેથી વધુ વયના) અથવા એવા રહેવાસીઓ દ્વારા સબમિટ કરી શકાય છે જેઓ વરિષ્ઠ નાગરિકો નથી પરંતુ નાણાકીય વર્ષ માટે જેમની આવક અંદાજિત કુલ આવક કરતાં ઓછી છે. કરપાત્ર મર્યાદા. ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ એટલે કે FD, રિકરિંગ ડિપોઝિટ એટલે કે RD અથવા અન્ય વ્યાજ કમાતા (Interest Income) રોકાણ સાધનોમાંથી વ્યાજની આવક પર TDS (સ્ત્રોત પર કર કપાત)માંથી મુક્તિની વિનંતી કરતી વ્યક્તિ આ ફોર્મ ઇન્કમ ટેક્સ વિભાગને સબમિટ કરીને આમ કરી શકે છે.


ફોર્મ 15H નો ઉપયોગ કરીને વ્યાજ કમાતા રોકાણ સાધનોમાંથી વ્યાજની આવક પર TDSની વિનંતી કરવામાં આવે છે. ફોર્મ 15H નો ઉપયોગ કરતી વખતે ધ્યાનમાં લેવાના કેટલાક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ છે.


ફોર્મ 15H માત્ર એવા લોકો માટે છે જેઓ વરિષ્ઠ નાગરિકો (60 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના) અથવા બિન વરિષ્ઠ નાગરિકો છે, જેમની નાણાકીય વર્ષ માટે અપેક્ષિત કુલ આવક કરપાત્ર મર્યાદા કરતાં ઓછી છે, તેઓ ફોર્મ 15H ફાઇલ કરી શકે છે.


જો નાણાકીય વર્ષ માટે વ્યક્તિની અંદાજિત કર જવાબદારી શૂન્ય હોય તો આ ફોર્મનો ઉપયોગ વ્યાજની આવક પર TDSમાંથી મુક્તિની વિનંતી કરવા માટે થાય છે.


બેંકો અથવા અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓ જ્યાં રોકાણકાર પાસે FD એટલે કે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ અથવા RD એટલે કે રિકરિંગ ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ છે તે ફોર્મ મેળવી શકે છે. આ ફોર્મ નાણાકીય વર્ષની શરૂઆતમાં ભરવું જોઈએ અને સબમિટ કરવું જોઈએ જેના માટે મુક્તિની વિનંતી કરવામાં આવે છે.


ફોર્મ 15H પ્રમાણિકપણે ભરવું આવશ્યક છે. બધી માહિતી એકદમ સાચી હોવી જોઈએ. ICICI ડાયરેક્ટ મુજબ, ખોટી માહિતી આપવી સજાપાત્ર છે અને તેના પરિણામે કાનૂની કાર્યવાહી થઈ શકે છે.


ફોર્મ 15H માત્ર એક નાણાકીય વર્ષ માટે માન્ય છે. તેથી, જો વ્યક્તિ TDS મુક્તિ મેળવવા માંગે છે, તો તેણે દર વર્ષે ફોર્મ સબમિટ કરવું પડશે.


કરદાતાઓએ આવકવેરા વિભાગને યોગ્ય રીતે ભરેલા ફોર્મ્સ 15G અને 15H સબમિટ કરવા પડશે જેથી તેઓ તેમની આવક પરના સ્ત્રોત પર કર કપાત ન થાય (TDS) માટે પાત્રતાનો દાવો કરે. ફોર્મ 15G અને ફોર્મ 15H વચ્ચે કેટલાક તફાવતો છે, જે અહીં સમજી શકાય છે. વરિષ્ઠ નાગરિકો કે જેમની ઉંમર 60 વર્ષ કે તેથી વધુ છે અને જેમની કરપાત્ર આવક મુક્તિ મર્યાદાથી ઓછી છે તેઓએ FD માટે ફોર્મ 15G ને બદલે ફોર્મ 15H નો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. જો કોઈ રોકાણકારની ઉંમર 60 વર્ષથી ઓછી હોય અને તેના સમાન સંજોગો હોય તો તેણે ફોર્મ 15G ભરવું પડશે.