gold price forecast: રોકાણકારો માટે વર્ષ 2025 સુવર્ણ અક્ષરે લખાયેલું વર્ષ સાબિત થયું છે. સોનાએ આ વર્ષે તમામ જૂના રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે અને 50 થી વધુ વખત નવી સર્વકાલીન ઊંચી સપાટી (All-time High) બનાવી છે. સોનાએ રોકાણકારોને આશરે 65% જેટલું તોતિંગ વળતર આપ્યું છે, જ્યારે ચાંદીએ તો સોનાને પણ પાછળ છોડી દીધું છે. ચાંદીએ 1971 બાદનું તેનું શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરતા 121% નો ઉછાળો નોંધાવ્યો છે. હવે સવાલ એ છે કે શું 2026 માં પણ આ તેજી ટકી રહેશે? નિષ્ણાતોના મતે આગામી વર્ષે બજારની ચાલ ભૂ-રાજકીય તણાવ અને ડોલરની સ્થિતિ પર નિર્ભર રહેશે.
વર્ષ 2025 સોના અને ચાંદી જેવી કિંમતી ધાતુઓ માટે દાયકાઓનું સૌથી શ્રેષ્ઠ વર્ષ સાબિત થયું છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજારના આંકડા જોઈએ તો, વર્ષની શરૂઆતમાં એટલે કે 1 January, 2025 ના રોજ સોનાનો ભાવ $2,600 પ્રતિ ઔંસની આસપાસ હતો, જે વર્ષના અંતે 13 December સુધીમાં $4,300 પ્રતિ ઔંસ સુધી પહોંચી ગયો છે. ટેકનિકલ દ્રષ્ટિએ જોઈએ તો સોનું સતત 200, 100 અને 50 દિવસની મૂવિંગ એવરેજથી ઉપર ટ્રેડ થઈ રહ્યું છે. માત્ર સોનું જ નહીં, ચાંદીએ પણ અદભૂત તેજી દેખાડી છે. વર્ષની શરૂઆતમાં $28 પ્રતિ ઔંસના ભાવે મળતી ચાંદી $62 ના સ્તરે પહોંચી ગઈ છે, જે એક જ વર્ષમાં 121% નો જંગી વધારો દર્શાવે છે.
ભારતીય બજારમાં સોના-ચાંદીના ભાવ આંતરરાષ્ટ્રીય બજાર કરતા વધુ મોંઘા સાબિત થયા છે, જેનું મુખ્ય કારણ ભારતીય રૂપિયાનું અવમૂલ્યન છે. 1 January, 2025 ના રોજ મુંબઈમાં 10 ગ્રામ સોનાનો ભાવ ₹78,000 હતો, જે હવે વધીને ₹1,34,000 ને આંબી ગયો છે. આ ગણતરી મુજબ ભારતીય રોકાણકારોને સ્થાનિક બજારમાં આશરે 72% જેટલો નફો મળ્યો છે. ડોલર સામે રૂપિયો 90.5 ના રેકોર્ડ નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયો હોવાથી અને ભારત તેની મોટાભાગની સોનાની જરૂરિયાત આયાત દ્વારા પૂરી કરતું હોવાથી, સ્થાનિક ગ્રાહકોને ભાવવધારાનો ડામ વધુ સહન કરવો પડ્યો છે.
નિષ્ણાતોના મતે, આ ઐતિહાસિક તેજી પાછળ કોઈ એક નહીં પણ અનેક પરિબળો જવાબદાર છે. વિશ્વભરમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધો અને ભૂ-રાજકીય તણાવ (Geopolitical Tension) ને કારણે રોકાણકારો શેરબજારને બદલે સોનાને સુરક્ષિત વિકલ્પ માની રહ્યા છે. આ ઉપરાંત, વિવિધ દેશોની સેન્ટ્રલ બેંકો દ્વારા સોનાની જંગી ખરીદી, ETF (એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ્સ) માં વધતું રોકાણ અને અમેરિકા સહિતના દેશોમાં વ્યાજ દરોમાં ઘટાડાની શક્યતાએ સોનાને મજબૂત ટેકો આપ્યો છે. ગોલ્ડ રિટર્ન એટ્રિબ્યુશન મોડેલ મુજબ, આ વર્ષે સોનાના વળતરમાં અનિશ્ચિતતા અને જોખમનો ફાળો 11.5% જેટલો રહ્યો છે.
હવે સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે 2026 માં બજારની દિશા કેવી રહેશે? વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે આગામી વર્ષે સોનાના ભાવનો આધાર રિસાયક્લિંગ સપ્લાય અને આર્થિક સ્થિતિ પર રહેશે. દિલ્હીના બુલિયન એક્સપર્ટ્સના મતે, ભારતમાં સોનાના ભાવ વધવાને કારણે લોકો જૂનું સોનું વેચવાને બદલે ગોલ્ડ લોન (Gold Loan) લેવાનું વધુ પસંદ કરી રહ્યા છે. વર્ષ 2025 માં 200 ટનથી વધુ સોનું ગીરવે મૂકવામાં આવ્યું છે, જેના કારણે બજારમાં રિસાયકલ્ડ ગોલ્ડ (જૂનું સોનું) ઓછું આવ્યું છે. જો ભવિષ્યમાં આ ગીરવે મૂકેલું સોનું બજારમાં વેચવા માટે આવશે, તો ભાવ પર થોડું દબાણ આવી શકે છે.
ચાંદીના ભવિષ્ય અંગે મિશ્ર પ્રતિસાદ મળી રહ્યો છે. એક્સિસ સિક્યોરિટીઝના રિપોર્ટ મુજબ, ચાંદીનો ભાવ પ્રતિ ઔંસ $60 થી ઉપર જવો એ ઔદ્યોગિક માંગ માટે જોખમી બની શકે છે. જો વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં મંદી આવે અને હાઈ-ટેક ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થાય, તો ચાંદીની ઔદ્યોગિક માંગ ઘટી શકે છે, જેની સીધી અસર તેના ભાવ પર પડશે. ચાંદી માત્ર કિંમતી ધાતુ નથી પણ ઉદ્યોગોમાં વપરાતો કાચો માલ પણ છે, તેથી તેના ભાવ વધારાની એક સીમા હોય છે.
એકંદરે જોઈએ તો, 2025 નું વર્ષ રોકાણકારો માટે ઐતિહાસિક રહ્યું છે, પરંતુ 2026 માં રોકાણ કરતા પહેલા સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે. આગામી વર્ષે સોના-ચાંદીની ચાલ સંપૂર્ણપણે વૈશ્વિક આર્થિક સંકેતો, ડોલરની મજબૂતી અને યુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિઓ પર નિર્ભર રહેશે. જે રોકાણકારો લાંબા ગાળાનું વિચારતા હોય તેમના માટે સોનું હજુ પણ પોર્ટફોલિયોમાં ડાઇવર્સિફિકેશન માટે ઉત્તમ વિકલ્પ બની રહેશે.
(ડિસ્ક્લેમર: આ લેખ માત્ર માહિતીના હેતુ માટે છે. અહીં આપવામાં આવેલા મંતવ્યો બજાર નિષ્ણાતો અને બ્રોકરેજ ફર્મના છે. કોઈપણ પ્રકારનું રોકાણ કરતા પહેલા પ્રમાણિત નાણાકીય સલાહકારની મદદ લેવી અનિવાર્ય છે. બજારના જોખમોને આધીન રોકાણ કરવું.)