Trade in Indian Rupee: વૈશ્વિક મંચ પર ભારતના વધતા વર્ચસ્વને કારણે હવે ઘણા દેશો સાથે ભારતીય ચલણમાં વેપાર શક્ય છે. ભારત અને મલેશિયા વચ્ચેની બાકીની કરન્સીની સાથે હવે ભારતીય ચલણ એટલે કે રૂપિયામાં પણ બિઝનેસ શક્ય બનશે. શનિવારે બહાર પાડવામાં આવેલા એક નિવેદનમાં, વિદેશ મંત્રાલયે માહિતી આપી હતી કે ગયા વર્ષે જ, ભારતીય રિઝર્વ બેંકે આંતરરાષ્ટ્રીય કારોબાર માટે રૂપિયાનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપી હતી. આ પછી બંને દેશો વચ્ચે આ અંગે સમજૂતી થઈ છે. MEAએ કહ્યું કે બાકીના ચલણની જેમ હવે ભારતીય રૂપિયાનો પણ બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર માટે ઉપયોગ કરવામાં આવશે.
વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટનો ઉપયોગ થાય છે
નોંધનીય છે કે મલેશિયા સાથે ભારતીય રૂપિયા દ્વારા વેપાર કરવા માટે વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટની જરૂર પડશે. આ અંગે માહિતી આપતાં વિદેશ મંત્રાલયે જણાવ્યું કે, મલેશિયાના કુઆલાલંપુરમાં સ્થિત ઈન્ડિયા ઈન્ટરનેશનલ બેંક ઓફ મલેશિયા (IIBM)એ તેની ભારતીય સહયોગી બેંક યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (UBI) સાથે મળીને એક વિશેષ વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ (Special Rupee Vostro Account) ખોલવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ ખાતા દ્વારા જ મલેશિયા અને ભારત વચ્ચે રૂપિયામાં વેપાર શક્ય બનશે. આ એકાઉન્ટ દ્વારા બિઝનેસ માટે રૂપિયામાં પેમેન્ટ શક્ય બનશે.
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે રૂપિયાનું ટર્નઓવર વધ્યું
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ બાદ અમેરિકા સહિત ઘણા પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા પર વિવિધ આર્થિક પ્રતિબંધો લગાવ્યા હતા. આ પછી ભારતે વેપાર માટે રૂપિયાને પ્રોત્સાહન આપવાનું શરૂ કર્યું. આ માટે, જુલાઈ 2022 માં, રિઝર્વ બેંકે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે રૂપિયાનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપી હતી. ડૉલર પર ભારત અને વિશ્વની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે ભારતે આ પગલું ભર્યું છે. તેનાથી દેશ પરના વિદેશી મુદ્રા ભંડારનું ભારણ પણ ઘટશે અને વૈશ્વિક વેપારને સરળ બનાવવામાં પણ મદદ મળશે.
રૂપિયામાં વેપાર કરવા માટે 35 દેશોએ મંજૂરી આપી દીધી છે
જણાવી દઈએ કે અત્યાર સુધી 35 દેશોએ ભારત સાથે રૂપિયામાં વેપાર કરવા માટે રસ દર્શાવ્યો છે. રશિયા ઉપરાંત ભારતના પડોશી દેશો મ્યાનમાર, બાંગ્લાદેશ અને નેપાળ પણ આમાં સામેલ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજાર પર નજર કરીએ તો ડોલરની માંગ સૌથી વધુ છે.
ભારત મોટાભાગની વસ્તુઓની નિકાસ અને આયાત માટે પણ ડોલરમાં ચૂકવણી કરે છે. આ માટે ભારતે અબજો ડોલર ખર્ચવા પડશે. પરંતુ, જે ઝડપે ઘણા દેશો ભારતીય ચલણમાં વેપાર કરવા સંમત થયા છે. તેનાથી ભારતની ડૉલર પરની નિર્ભરતા ઘટશે.