NPCI એટલે કે UPI નેટવર્ક ચલાવતી સરકારી એજન્સી નેશનલ પેમેન્ટ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા વતી, બેંકોને એવા UPI ID અને નંબરો બંધ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે કે જેમાં એક વર્ષથી વધુ સમયથી કોઈ વ્યવહાર થયો નથી. NPCIના આ આદેશને UPI નેટવર્કને સુરક્ષિત બનાવવાના પ્રયાસ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યો છે. UPI એપ્સમાં Google Pay, Paytm અને PhonePeનો સમાવેશ થાય છે. બજારના કદના સંદર્ભમાં, આ ત્રણ દેશની સૌથી મોટી UPI પેમેન્ટ એપ છે.
NPCI એ નિષ્ક્રિય UPI નંબર અને ID ને બંધ કરવા માટે બેંકો અને થર્ડ પાર્ટી એપ્સને 31 ડિસેમ્બર, 2023 સુધીનો સમય આપ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, જો યુઝર ઇચ્છે છે કે તેનું UPI ID અને નંબર નેટવર્ક દૂર કરવામાં ન આવે, તો તેણે તેનો UPI એક્ટીવ રાખવું પડશે. યુપીઆઈ આઈડી અને નંબર નેટવર્કને દૂર કરતી વખતે અથવા બંધ કરતી વખતે, બેંકો અને થર્ડ પાર્ટી એપ્સે યુઝર્સને ઈમેલ અને મેસેજ દ્વારા જાણ કરવી પડશે.
NPCIએ કહ્યું કે ગ્રાહકો તેમના મોબાઈલ નંબર બદલે છે. તે જ સમયે, સિસ્ટમમાંથી જૂનો નંબર દૂર કરવામાં આવતો નથી. આવી સ્થિતિમાં, TRAIની માર્ગદર્શિકા અનુસાર, જૂના નંબર નવા વપરાશકર્તાને જારી કરી શકાય છે. આ કારણોસર, તમામ બેંકો અને ત્રીજી એપ્લિકેશનોએ નિષ્ક્રિય UPI ID અને નંબરો દૂર કરવા પડશે જેમાંથી કોઈપણ પ્રકારનો વ્યવહાર કરવામાં આવતો નથી.
NPCIના નવા નિયમો અનુસાર, તમામ થર્ડ પાર્ટી એપ પ્રોવાઈડર્સ અને બેંકો આવા ગ્રાહકો સાથે જોડાયેલા UPI આઈડી અને મોબાઈલ નંબરની ચકાસણી કરશે. જો આ ID થી એક વર્ષ સુધી કોઈ UPI ટ્રાન્ઝેક્શન કરવામાં આવ્યું નથી, તો તે 31 ડિસેમ્બર, 2023 પછી બંધ થઈ જશે. આનો અર્થ એ છે કે તમે નવા વર્ષથી UPI દ્વારા કોઈપણ વ્યવહાર કરી શકશો નહીં. NPCIના આ પગલાથી UPI ટ્રાન્ઝેક્શન હવે પહેલા કરતા વધુ સુરક્ષિત બનશે અને ખોટા વ્યવહારો પણ બંધ થઈ જશે.
ઘણી વખત એવું જોવા મળે છે કે લોકો પોતાનો નંબર બદલી નાખે છે અને UPI ID ને નિષ્ક્રિય કરવાનું ભૂલી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં ખોટા વ્યવહારનું જોખમ વધી જાય છે. જો કે, NPCIનો આ નિયમ UPI દ્વારા ખોટા વ્યવહારોને અટકાવશે.