National Pension Scheme: લોકસભામાં નાણા બિલ પસાર થવા દરમિયાન, નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી છે કે સરકારી કર્મચારીઓ માટે રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનાને વધુ આકર્ષક બનાવવામાં આવશે. આ માટે તેમણે રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનાને લઈને એક સમિતિની રચના કરવાની જાહેરાત કરી છે. નાણા સચિવની અધ્યક્ષતામાં આ સમિતિની રચના કરવામાં આવશે. નાણામંત્રીએ કહ્યું કે આ સમિતિની ભલામણો કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓ સહિત તમામને લાગુ પડશે.
નાણા વિધેયક પર ચર્ચા દરમિયાન, નાણામંત્રીએ લોકસભામાં કહ્યું કે, હું નાણા સચિવની અધ્યક્ષતામાં પેન્શનના મુદ્દા પર ચર્ચા કરવા માંગુ છું અને એક એવો અભિગમ વિકસાવવા માંગુ છું જે નાણાકીય સમજદારી જાળવી રાખીને કર્મચારીઓની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે. સામાન્ય નાગરિકોની સુરક્ષા માટે હું એક સમિતિ બનાવવાની જાહેરાત કરું છું. નાણામંત્રીએ કહ્યું કે સમિતિની ભલામણો કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારો બંને દ્વારા અપનાવવા માટે તૈયાર કરવામાં આવશે.
હકીકતમાં, રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનાને લઈને કેન્દ્ર અને વિરોધ પક્ષો દ્વારા શાસિત રાજ્યો વચ્ચે ઝઘડો ચાલી રહ્યો છે. આ દિવસોમાં કેન્દ્ર સરકાર સહિત રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓ રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનાનો વિરોધ કરી રહ્યા છે અને જૂની પેન્શન યોજનાને પુનર્જીવિત કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે.
એનપીએસને લઈને પણ વિવાદ વધુ ઘેરો બની રહ્યો છે કારણ કે કોંગ્રેસ શાસિત રાજ્યો જેમ કે હિમાચલ પ્રદેશ, રાજસ્થાન, છત્તીસગઢમાં જૂની પેન્શન સ્કીમ ફરી શરૂ કરવામાં આવી છે. જે બાદ સરકાર પર એનપીએસની સમીક્ષા કરવાનું દબાણ વધી રહ્યું હતું.
મોદી સરકારે એનપીએસ પર કમિટી બનાવી તેનું એક રાજકીય પાસું પણ છે. ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં પણ સરકારી કર્મચારીઓ ઓપીએસને પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે. એક વર્ષ બાદ લોકસભાની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. સરકારી કર્મચારીઓના પેન્શનનો મુદ્દો રાજકીય મુદ્દો બની રહ્યો છે. આ જ કારણ છે કે કેન્દ્ર સરકારે NPS સુધારવા માટે એક કમિટી બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
નવી પેન્શન યોજનાની વિશેષતાઓ
- NPS માં, કર્મચારીના મૂળ પગારમાંથી 10 ટકા + DA કાપવામાં આવે છે.
- NPS શેરબજાર પર આધારિત છે. તેથી તે વધુ સુરક્ષિત નથી.
- NPS માં નિવૃત્તિ પછી પેન્શન મેળવવા માટે NPS ફંડના 40% રોકાણ કરવું પડશે.
- આ યોજનામાં નિવૃત્તિ પછી નિશ્ચિત પેન્શનની કોઈ ગેરંટી નથી.
- નવી પેન્શન યોજના શેરબજાર પર આધારિત છે. એટલા માટે અહીં પણ ટેક્સની જોગવાઈ છે.
- નવી પેન્શન યોજનામાં 6 મહિના પછી મોંઘવારી ભથ્થું (DA) મળવાની કોઈ જોગવાઈ નથી.
જૂની પેન્શન સ્કીમ (OPS)માં આ સુવિધાઓ હતી.
- જૂની પેન્શન યોજનામાં કર્મચારીના પગારનો અડધો ભાગ નિવૃત્તિ સમયે પેન્શન તરીકે આપવામાં આવે છે.
- આ યોજનામાં જનરલ પ્રોવિડન્ટ ફંડ એટલે કે GPF ની જોગવાઈ છે.
- OPSમાં 20 લાખ રૂપિયા સુધીની ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ ઉપલબ્ધ છે.
- જૂની પેન્શન યોજનામાં ચુકવણી સરકારની તિજોરી દ્વારા કરવામાં આવે છે.
- નિવૃત્ત કર્મચારીના મૃત્યુ પર તેના પરિવારના સભ્યોને પેન્શનની રકમ મળવાની પણ જોગવાઈ છે.
- OPS માં પેન્શન માટે કર્મચારીના પગારમાંથી કોઈ પૈસા કાપવામાં આવતા નથી.
- OPSમાં 6 મહિના પછી DA મેળવવાની જોગવાઈ છે.