દેશમાં લાંબા સમયથી ડીઝલ-પેટ્રોલના ભાવમાં વધારો થયો નથી, જ્યારે વૈશ્વિક મોરચે ક્રૂડ ઓઈલ રેકોર્ડ ઊંચાઈથી નીચે ચાલી રહ્યું છે. બીજી તરફ, ભારતીય કંપનીઓ તાજેતરના મહિનાઓમાં રશિયા પાસેથી ડિસ્કાઉન્ટ દરે રેકોર્ડ જથ્થામાં ક્રૂડ ઓઈલની ખરીદી કરી રહી છે. જેના કારણે ભારતની ઓઈલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ રેકોર્ડ નફો કરી રહી છે. તાજેતરમાં એક રિપોર્ટમાં આ વાત સામે આવી છે.
નફો એક નવો રેકોર્ડ બનશે
પીટીઆઈના એક સમાચારમાં રેટિંગ એજન્સી ક્રિસિલના હવાલાથી કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતીય ઓઈલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ રેકોર્ડ નફો કરી રહી છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં આ કંપનીઓનો ટેક્સ પહેલાંનો નફો ઓછામાં ઓછો 1 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ શકે છે, જે એક નવો રેકોર્ડ હશે. આ પહેલા ક્યારેય ભારતીય ઓઈલ કંપનીઓએ આટલો નફો કર્યો ન હતો.
આટલો ટેક્સ પૂર્વેનો નફો રહી શકે છે
ક્રિસિલના અહેવાલ મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2023-24 દરમિયાન ભારતની ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓનો ઓપરેટિંગ નફો 1 લાખ કરોડ રૂપિયા હોઈ શકે છે. નાણાકીય વર્ષ 2016-17 થી 2021-22 દરમિયાન તે સરેરાશ 60 હજાર કરોડ રૂપિયા છે. તે જ સમયે, પાછલા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન, આ આંકડો 33 હજાર કરોડ હતો. આ રીતે ઓઈલ કંપનીઓનો કર પૂર્વેનો નફો એક વર્ષ પહેલાની સરખામણીમાં 3 ગણાથી વધુ થઈ શકે છે.
આ 2 કારણોને લીધે મોટો નફો
ક્રિસિલના મતે ભારતીય ઓઈલ માર્કેટિંગ કંપનીઓના રેકોર્ડ નફા માટે બે કારણો જવાબદાર છે. પહેલું કારણ સ્થાનિક સ્તરે ડીઝલ અને પેટ્રોલના મોંઘા ભાવ છે. બીજી તરફ વૈશ્વિક મોરચે કાચા તેલની કિંમતોમાં ઘટાડો મદદરૂપ થઈ રહ્યો છે. ક્રિસિલના જણાવ્યા અનુસાર, એક વર્ષ અગાઉની સરખામણીએ નાણાકીય વર્ષ 2023-24 દરમિયાન ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં 30 ટકાથી વધુનો ઘટાડો થયો છે.
14 મહિનાથી કિંમતમાં ઘટાડો થયો નથી
ડીઝલ-પેટ્રોલની વાત કરીએ તો બંને મુખ્ય ઈંધણની છૂટક કિંમતમાં લાંબા સમયથી કોઈ ફેરફાર થયો નથી. છેલ્લી વખત ડીઝલ-પેટ્રોલના ભાવમાં મે 2022માં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો. આ રીતે 14 મહિનાથી ડીઝલ અને પેટ્રોલના ભાવમાં ઘટાડો થયો નથી, જ્યારે ક્રૂડ ઓઈલ સતત સસ્તું થયું છે. દેશમાં ડીઝલ અને પેટ્રોલના છૂટક ભાવ ઈન્ડિયન ઓઈલ અને અન્ય સરકારી ઓઈલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે વૈશ્વિક બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલના હિસાબે ડીઝલ-પેટ્રોલની કિંમતો નક્કી કરવામાં આવે છે.