Indian Railways New Rule: ભારતીય રેલવેએ મુસાફરોની સુવિધા અને ટિકિટ બુકિંગમાં પારદર્શિતા લાવવા માટે એક ક્રાંતિકારી નિર્ણય લીધો છે. હવેથી રેલવે રિઝર્વેશન કાઉન્ટર પરથી 'તત્કાલ ટિકિટ' (Tatkal Ticket) બુક કરાવવા માટે મુસાફરોએ પોતાની ઓળખ સાબિત કરવા મોબાઈલ પર આવેલો OTP (વન-ટાઈમ પાસવર્ડ) આપવો ફરજિયાત રહેશે. રેલવે મંત્રાલયનો આ પગલું ભરવા પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ટિકિટ બુકિંગ સિસ્ટમમાં ઘૂસી ગયેલા એજન્ટો અને દલાલોને રોકવાનો છે, જેથી છેલ્લી ઘડીએ મુસાફરી કરતા સાચા અને જરૂરિયાતમંદ મુસાફરોને સરળતાથી કન્ફર્મ ટિકિટ મળી શકે.
રિઝર્વેશન કાઉન્ટર પર હવે કેવી રીતે થશે બુકિંગ?
રેલવે મંત્રાલયે તત્કાલ ટિકિટ મેળવવા માટેની પ્રક્રિયાને વધુ સુરક્ષિત બનાવી દીધી છે. નવી સિસ્ટમ મુજબ, જ્યારે કોઈ મુસાફર રિઝર્વેશન કાઉન્ટર પર ફોર્મ ભરીને આપશે, ત્યારે તેણે ફોર્મમાં લખેલા મોબાઈલ નંબર પર એક OTP પ્રાપ્ત થશે. આ OTP કાઉન્ટર પર બેઠેલા ક્લાર્કને આપ્યા બાદ જ સિસ્ટમ ટિકિટ જનરેટ કરશે. તેનો સીધો અર્થ એ છે કે હવે મુસાફરોએ ટિકિટ બુક કરાવવા જતી વખતે પોતાનો મોબાઈલ ફોન સાથે રાખવો અનિવાર્ય બની જશે. આ પ્રક્રિયા દ્વારા એ સુનિશ્ચિત થશે કે જે વ્યક્તિ મુસાફરી કરવા માંગે છે અથવા તેનો પ્રતિનિધિ ત્યાં હાજર છે.
પાયલોટ પ્રોજેક્ટથી શરૂઆત: 52 ટ્રેનોમાં અમલ
સમાચાર એજન્સી PTI ના અહેવાલ અનુસાર, રેલવેએ આ યોજનાની શરૂઆત 17 November ના રોજ એક પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે કરી હતી. શરૂઆતમાં પસંદગીની કેટલીક ટ્રેનોમાં આ સિસ્ટમ ચકાસવામાં આવી હતી, જેને હવે વિસ્તારીને 52 જેટલી ટ્રેનોમાં લાગુ કરવામાં આવી છે. રેલવે અધિકારીઓના જણાવ્યા મુજબ, આગામી થોડા દિવસોમાં આ વ્યવસ્થા દેશના તમામ રિઝર્વેશન કાઉન્ટર્સ પર લાગુ કરી દેવામાં આવશે.
દલાલોની કાળાબજારી પર લાગશે બ્રેક
લાંબા સમયથી રેલવેને ફરિયાદો મળી રહી હતી કે તત્કાલ બુકિંગ ખુલતાની સાથે જ એજન્ટો અને દલાલો ગેરકાયદેસર સોફ્ટવેર અથવા નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને બધી ટિકિટો બુક કરી લેતા હતા, જેના કારણે સામાન્ય મુસાફરો ટિકિટથી વંચિત રહી જતા હતા. OTP આધારિત સિસ્ટમ આવવાથી એક વ્યક્તિ દ્વારા જથ્થાબંધ ટિકિટો બુક કરવાની પ્રવૃત્તિ પર અંકુશ આવશે અને સિસ્ટમનો દુરુપયોગ અટકશે.
ઓનલાઇન બુકિંગમાં અગાઉ લેવાયેલા પગલાં
ઉલ્લેખનીય છે કે રેલવે મંત્રાલય પારદર્શિતા માટે સતત પ્રયત્નશીલ છે. આ પહેલાં ઓનલાઇન તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગ (IRCTC) માટે પણ OTP આધારિત આધાર વેરિફિકેશન ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું હતું. આ ઉપરાંત, 1 October થી અમલમાં આવેલા નિયમ મુજબ, જનરલ ટિકિટ બુકિંગની શરૂઆતની 15 મિનિટ માત્ર આધાર-પ્રમાણિત (Aadhaar-verified) મુસાફરો માટે જ અનામત રાખવામાં આવી છે. આ તમામ પ્રયાસો સાચા મુસાફરોને તેમનો હક અપાવવા માટે થઈ રહ્યા છે.