RBI Guidelines: ભારતીય રિઝર્વ બેંકે બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ માટે નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી છે. આ અંતર્ગત લોન ખાતામાં દંડને લગતા અનેક નિયમો અંગે સૂચનાઓ જારી કરવામાં આવી છે. આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે બેંકો અને નિયમનકારી સંસ્થાઓએ તેમની આવક વધારવા માટે લોન ખાતા પર દંડના વિકલ્પનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ નહીં.
રિઝર્વ બેંકે નિયમો બનાવ્યા છે - જાણો તે શું છે
રિઝર્વ બેંકે એક પરિપત્ર જારી કર્યો છે જેના હેઠળ તેણે બેંકોને જણાવ્યું છે કે તેઓ લોન ખાતા પર દંડના નિયમોનું કેવી રીતે પાલન કરી શકે છે. RBI દ્વારા આ નિર્ણય તાજેતરના ઘણા ડેવલપમેન્ટ પછી લેવામાં આવ્યો છે જેમાં બેંકો લોન પર વસૂલવામાં આવતા વ્યાજમાં દંડ ઉમેરી રહી છે અને તેના આધારે લોન લેનારાઓ પાસેથી વ્યાજની ઉપર વ્યાજ લઈ રહી છે. આરબીઆઈએ નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી છે, જેથી લોન ડિફોલ્ટના કિસ્સામાં, બેંકો દ્વારા વસૂલવામાં આવેલ દંડને દંડના વ્યાજ તરીકે નહીં પણ દંડના ચાર્જ તરીકે ગણવામાં આવશે.
આરબીઆઈએ એક્સ પર માહિતી પોસ્ટ કરી
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે તેના X (અગાઉ ટ્વિટર) પ્લેટફોર્મ પર આ બદલાયેલા નિયમો વિશે માહિતી આપી છે અને આ X પોસ્ટમાં RBI પરિપત્રનો સમાવેશ કર્યો છે. આની મુલાકાત લઈને, આ બદલાયેલી માર્ગદર્શિકા વિશે સંપૂર્ણ માહિતી મેળવી શકાય છે.
આ નવી માર્ગદર્શિકા ક્યારે લાગુ થશે
આરબીઆઈના પરિપત્ર મુજબ, આ નવી માર્ગદર્શિકા આવતા વર્ષથી એટલે કે 1 જાન્યુઆરી, 2024થી અમલમાં આવશે. સ્મોલ ફાઇનાન્સ બેંકો, લોકલ એરિયા બેંકો અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકો સહિત તમામ કોમર્શિયલ બેંકો આ નિયમ હેઠળ આવશે અને આ નિયમ પેમેન્ટ બેંકોને પણ લાગુ પડશે. તમામ પ્રાથમિક શહેરી સહકારી બેંકો, NBFCs અને હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓ, એક્ઝિમ બેંક, નાબાર્ડ, NHB, SIDBI અને NaBFID જેવી અખિલ ભારતીય નાણાકીય સંસ્થાઓ પણ RBIની આ માર્ગદર્શિકાના દાયરામાં આવશે.
આરબીઆઈએ 18 ઓગસ્ટના રોજ જણાવ્યું હતું કે, "દંડ ચાર્જનું પ્રમાણ વ્યાજબી હોવું જોઈએ અને લોનની શરતોના ભંગ સાથે સુસંગત હોવું જોઈએ. કોઈ ચોક્કસ લોન/ઉત્પાદન શ્રેણીમાં આ બાબતમાં કોઈ ભેદભાવ ન હોવો જોઈએ". સેન્ટ્રલ બેંકે બીજી મહત્વની વાત કહી છે કે વ્યક્તિગત ગ્રાહકોને આપવામાં આવેલી લોનના કિસ્સામાં પેનલ્ટી ચાર્જિસ બિન-વ્યક્તિગત ગ્રાહકો માટેના પેનલ્ટી ચાર્જ કરતાં વધુ ન હોવા જોઈએ.