Rice Prices: ખરીફ સિઝનમાં ડાંગરની વાવણી ઘટી જવાને કારણે ચોખાનું ઉત્પાદન લગભગ 60-70 લાખ ટન જેટલું ઓછું રહેવાની આશંકા વચ્ચે ચોખાના ભાવ ઊંચા સ્તરે રહી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં પહેલાથી જ સુસ્ત અર્થતંત્ર પર મોંઘવારીનું દબાણ વધુ વધશે. નિષ્ણાતો અને વિશ્લેષકો આગાહી કરે છે કે ફુગાવાનો દર આગામી સમયમાં પણ ઊંચા સ્તરે રહેશે. તે જ સમયે, જૂન-સપ્ટેમ્બરમાં અનિયમિત વરસાદ અને દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસું હજી વિદાય ન લેવાને કારણે ડાંગરના પાકને લઈને ચિંતા વધી છે.
છૂટક અને જથ્થાબંધ ફુગાવો દબાણ હેઠળ છે
અનાજ સહિત તમામ ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં વધારો થયો છે, જેના કારણે છૂટક ફુગાવો, જે ત્રણ મહિનાથી ઘટી રહ્યો છે, તે ફરીથી વધવા લાગ્યો અને ઓગસ્ટમાં તે 7 ટકા પર પહોંચી ગયો. આ સાથે જથ્થાબંધ મોંઘવારી દર પર અનાજ સહિત અન્ય ખાદ્ય ચીજોના ભાવ પર દબાણ જોવા મળ્યું હતું.
આ વર્ષે ચોખાનું ઉત્પાદન ઘટશે
પાક વર્ષ 2021-22માં ભારતનું ચોખાનું ઉત્પાદન 132.29 મિલિયન ટન રહ્યું, જે એક વર્ષ અગાઉ 1243.7 મિલિયન ટન હતું. ખાદ્ય મંત્રાલયે અનુમાન લગાવ્યું છે કે આ વર્ષની ખરીફ સિઝનમાં ચોખાનું ઉત્પાદન 60-70 લાખ ટન ઓછું રહેશે. દેશના કુલ ચોખાના ઉત્પાદનમાં ખરીફ સિઝનનો ફાળો લગભગ 85 ટકા છે.
સરકારે તૂટેલા ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ લાદ્યો - પરિસ્થિતિ સુધરવાની આશા છે
જો કે, કેટલાક નિષ્ણાતોના મતે, ચોખાના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો એ ચિંતાનું કારણ નથી કારણ કે ભારતમાં પહેલેથી જ હાજર સ્ટોક પબ્લિક ડિસ્ટ્રિબ્યુશન સિસ્ટમ (PDS)ની માંગને પહોંચી વળવા માટે પૂરતો છે. આ ઉપરાંત, તૂટેલા ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ અને નોન-બાસમતી નિકાસ પર 20 ટકા ડ્યુટી લાદવાનો સરકારનો નિર્ણય પરિસ્થિતિને સંભાળવામાં મદદ કરશે.
RBIના લેખમાં અનાજના ભાવમાં વધારાનો પણ ઉલ્લેખ છે
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના તાજેતરના બુલેટિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક લેખમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ઈંધણ અને મૂળભૂત ઘટકોની કિંમતોમાં રાહત હોવા છતાં, ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતોમાં વધારો થવાને કારણે ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતો દબાણ હેઠળ છે.
નાણા મંત્રાલય અને નીતિ આયોગે બેદરકારી ટાળવાનું કહ્યું
શનિવારે નાણા મંત્રાલયના અહેવાલમાં ખરીફ સિઝનમાં ઓછા પાકના વાવેતર વિસ્તારને ધ્યાનમાં રાખીને કૃષિ કોમોડિટી સ્ટોકના કાર્યક્ષમ સંચાલનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. જો કે, એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ફુગાવાના દરના મોરચે બેદરકાર રહેવાનું ટાળવું જોઈએ. નીતિ આયોગના સભ્ય રમેશ ચંદે જણાવ્યું હતું કે, “ચોખાને કારણે સ્થાનિક ફુગાવા પર તાત્કાલિક કોઈ ખતરો દેખાતો નથી. એમએસપીમાં વધારો અને ખાતર અને ઈંધણ જેવી અન્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં વધારો થવાથી ભાવમાં ચોક્કસપણે થોડો વધારો થશે.